آش لخشک یک غذای ساده و خوش‌طعم مشهدی است که به آن آش قییش یا آش برگ هم می‌گویند. برای طرز تهیه آش لخشک مشهدی، ابتدا عدس خیس‌خورده را بپزید و مخلوط سیر و پیاز تفت‌داده‌شده را به آن اضافه کنید. سپس، رشته لخشک را در آش بریزید و پس از آن، اسفناجی را که خرد کرده و تفت داده‌اید با بقیه مواد آش مخلوط کنید. در مراحل پایانی هم کشک را رقیق کرده و داخل آش بریزید. روش پخت آش لخشک گنابادی شباهت زیادی به این روش دارد، اما در آن از هیچ حبوباتی استفاده نمی‌شود، اما روش افغانی کاملا متفاوت است. برای خواندن تمام این روش‌ها با جزئیات کامل، این مقاله از اسنپ فود اطلاعات خوبی به شما می‌دهد.

در ادامه، جدول مشخصات غذایی آش لخشک مشهدی را با هم می‌بینیم:

طرز تهیه آش لخشک مشهدی

شاید در میان انواع سوپ و آش ، نام آش لخشک را کمتر شنیده باشید. این آش یکی از غذاهای سنتی مشهد است که در شهرهای دیگر استان خراسان هم با تفاوت‌های اندکی طبخ می‌شود. وجه تسمیه نام این غذا از رشته‌های پهن و نازک لخشک گرفته شده است که معمولا بانوان مشهدی آن را در منزل تهیه می‌کنند. در ادامه با ما همراه باشید تا مواد لازم و مراحل طرز تهیه آش لخشک ساده را با هم ببینیم:

مواد لازم برای تهیه آش لخشک مشهدی

مواد اولیه برای درست کردن آش لخشک مشهدی به صورت جدول زیر است:

مراحل دستور پخت آش لخشک مشهدی

برای طرز تهیه آش لخشک مشهدی مراحل زیر را دنبال کنید:

• مرحله اول: عدس را از 1 ساعت قبل بخیسانید. سپس آن را همراه مقداری آب در قابلمه‌ای مناسب ریخته و روی حرارت قرار دهید تا بپزد.
• مرحله دوم: پیاز و سیرها را شسته و پوست بگیرید. سپس، پیاز را به‌صورت نگینی خرد کرده و در تابه‌ای مناسب با مقداری روغن تفت دهید تا طلایی شود.
• مرحله سوم: حالا سیرها را رنده کرده و به پیاز اضافه کنید. چند دقیقه بعد، نمک و ادویه‌ها را هم در تابه بریزید و یکی دو دقیقه تفت دهید تا عطر آن‌ها بلند شود.
• مرحله چهارم: در ادامه طرز تهیه آش لخشک مشهدی سنتی، مخلوط پیاز را داخل قابلمه حاوی عدس بریزید و چند لیوان آب به آن اضافه کنید.
• مرحله پنجم: وقتی آب داخل قابلمه جوشید، رشته لخشک را داخل آش بریزید و مدام هم بزنید تا رشته‌ها به هم نچسبند.
• مرحله ششم: در این فاصله، اسفناج را شسته و آبکش کنید. سپس آن را به‌صورت ریز خرد کنید و در تابه‌ای مناسب چند دقیقه تفت دهید تا آب اضافی سبزی تبخیر شود.
• مرحله هفتم: سبزی را به آش اضافه کنید و اجازه دهید شبیه طرز تهیه آش شولی یزد ، آش لخشک به آرامی پخته و جا بیفتد.
• مرحله هشتم: در مراحل پایانی پخت غذا، کشک را با مقداری آب ولرم رقیق کرده و در آش بریزید و هم بزنید.

مرحله هشتم: در نهایت، آش را داخل کاسه‌ای مناسب بکشید و روی آن را با پیازداغ و نعنا‌داغ تزئین کنید. نوش جان

آش لخشک گنابادی

تهیه آش لخشک برخلاف طرز تهیه آش شوربای یزد یا بعضی آش‌های دیگر، فاقد گوشت است و  در دسته آش‌های سبک طبقه‌بندی می‌شود، اما اگر می‌خواهید این آش سنتی را به روش گنابادی‌ها تهیه کنید، نیازی به استفاده از عدس هم نیست. در این دستور، به‌ازای نیم کیلو برگ اسفناج، 150 گرم رشته لخشک، 3 عدد پیاز و 1 لیوان کشک لازم است. در ادامه، مراحل دستور پخت را با هم می‌بینیم:

مراحل طرز پخت آش لخشک به روش گناباد

مراحل کار به ترتیب زیر است:

• مرحله اول: ابتدا اسفناج‌ها را بشویید و خرد کنید. سپس آن‌ها را در تابه‌ای مناسب ریخته و با مقدار کمی آب بپزید.
• مرحله دوم: پیازها را شسته، پوست بگیرید و به‌صورت ساطوری خرد کنید. سپس آن‌ها را در قابلمه‌ای دیگر با مقداری روغن تفت دهید تا سبک و طلایی شوند.
• مرحله سوم: در این مرحله از طرز تهیه آش لخشک، ادویه‌ها را همراه نمک به پیاز اضافه کرده و کمی بعد، 2 لیتر آب داخل قابلمه بریزید و صبر کنید تا بجوشد.
• مرحله چهارم: در ادامه کار، رشته‌های لخشک را به تکه‌های کوچک‌تر خرد کرده و در قابلمه بریزید. در همین حین، آش را با قاشق چوبی هم بزنید تا رشته‌ها به هم نچسبند.
• مرحله پنجم: 20 دقیقه بعد اسفناج‌ها را به آش اضافه کرده و اجازه دهید سبزی با بقیه مواد آش حدود 10 دقیقه بپزد. سپس، کشک را داخل آش ریخته و پس از کمی هم زدن، شعله گاز را خاموش کنید.
• مرحله ششم: در نهایت، آش لخشک گنابادی را داخل کاسه‌ای مناسب ریخته و روی آن را با مقداری کشک، پیازداغ و نعناداغ تزئین کنید.

آش لخشک افغانی

آش لخشک افغانی بافت کاملا غلیظی دارد و شکل پخت و نوع سرو آن کاملا با آش لخشک مشهدی  گنابادی متفاوت است. در ادامه، مواد لازم و مراحل طرز تهیه آش لخشک افغانی را با هم می‌بینیم:

مواد لازم برای پخت آش لخشک افغانی

مواد مورد نیاز برای درست کردن آش لخشک افغانی به شرح زیر است:

مراحل تهیه آش لخشک افغانی

سبک افغانی درست کردن آش لخشک به صورت زیر است:

• مرحله اول: ابتدا مقداری روغن را در تابه‌ای مناسب بریزید تا داغ شود. سپس، 1 پیمانه پیاز نگینی‌شده را در آن تفت دهید تا سبک و نرم شود.
• مرحله دوم: در ادامه، 1 قاشق مرباخوری سیر کوبیده یا رنده‌شده را هم در تابه ریخته و چند دقیقه همراه پیاز تفت دهید.
• مرحله سوم: حالا رب گوجه و گوجه‌فرنگی‌های خرد‌شده را هم در تابه بریزید. سپس زنجبیل رنده‌شده و 2 عدد فلفل سبز خرد‌شده را هم به آن اضافه کنید.
• مرحله چهارم: در ادامه، ادویه‌های آش از قبیل نمک، فلفل سیاه، فلفل چیلی و زردچوبه را هم اضافه کرده و اجازه دهید تمام این مواد برای 3 دقیقه روی حرارت کم تفت بخورند.

نکته: در این مرحله، مقدار نمک، فلفل چیلی و زردچوبه باید مساوی و به اندازه 1 قاشق چایخوری باشد، اما نصف قاشق چایخوری فلفل سیاه کافی است.

• مرحله پنجم: حالا 1 پیمانه لپه‌ای را که از قبل خیسانده‌اید با 2 لیوان آب داخل تابه ریخته و درب تابه را بگذارید تا با حرارت کم به مدت 20 دقیقه بپزد و نرم شود. سپس، شعله گاز را خاموش کنید.
• مرحله ششم: 3 پیمانه ماست را با 1 قاشق چایخوری سیر کوبیده و 1 قاشق چایخوری نمک مخلوط کرده و خوب هم بزنید.
• مرحله هفتم: در تابه‌ای دیگر، 2 قاشق غذاخوری روغن ریخته و 3 فنجان پیازچه خرد‌شده را در آن تفت دهید.
• مرحله هشتم: قابلمه‌ای مناسب را روی حرارت قرار دهید و داخل آن 4 لیتر آب بریزید تا بجوشد. سپس، 2 قاشق غذاخوری روغن و 1 قاشق چایخوری نمک به آن اضافه کنید.
• مرحله نهم: حالا خمیرهای لخشک را یکی یکی داخل قابلمه بریزید و آن‌ها را به مدت 4 تا 5 دقیقه داخل قابلمه با حرارت بالا بجوشانید و همزمان با قاشق چوبی هم بزنید تا به هم نچسبند.
• مرحله دهم: حالا داخل یک ظرف مناسب مقداری از مخلوط ماست ریخته و روی آن یک لایه لخشک آبکش شده بریزید. این کار را یکبار دیگر تکرار کرده و در نهایت روی لخشک‌ها باز هم ماست بریزید.
• مرحله یازدهم: در ادامه، مقداری سس گوجه و لپه و مقداری پیازچه تفت‌داده‌شده روی ماست قرار دهید. سپس، مقداری پودر فلفل چیلی و کمی نعنا خشک روی آش لخشک بریزید و آن را سرو کنید.

طرز تهیه خمیر لخشک خانگی

نکته متفاوت آش لخشک، استفاده از رشته لخشک است که می‌توانید آن را به آسانی در منزل تهیه کنید. برای این منظور، مراحل زیر را انجام دهید:

• مرحله اول: 1 قاشق چایخوری نمک را با 1 لیوان آرد سفید ترکیب کرده و الک کنید.

نکته: منظور از لیوان، لیوان‌های دسته‌دار فرانسوی است.

• مرحله دوم: در ادامه، 1 تخم مرغ و چند قاشق غذاخوری آب به ترکیب آرد افزوده و همه مواد را مخلوط کنید تا خمیر یکدستی درست شود.

نکته: اگر خمیر به دست‌تان می‌چسبد، مقداری آرد به آن اضافه کنید.

• مرحله سوم: خمیر را داخل ظرفی درب‌دار قرار دهید یا روی آن را بپوشانید تا برای 1 ساعت استراحت کند.
• مرحله چهارم: سپس، خمیر لخشک را با وردنه پهن کرده و به‌صورت نوارهایی با قطر تقریبی 2 انگشت برش بزنید.
• مرحله پنجم: برش‌های نواری خمیر را با نور آفتاب یا درجه پایین فر خشک کرده و در طبخ آش از آن‌ها استفاده کنید.

نکات مهم در طرز تهیه آش لخشک

تهیه یک آش لخشک جا‌افتاده و خوشمزه، وابسته به رعایت نکاتی است که در ادامه درباره آن‌ها صحبت می‌کنیم:

• دقت کنید که میزان پخت عدس باید به اندازه‌ای باشد که عدس شکل ظاهری خود را حفظ کرده و پوست آن جدا نشود. برای این منظور، زمان پخت را در نظر داشته باشید و مقداری نمک به آب عدس اضافه کنید.
• توجه داشته باشید که رشته لخشک کمی شور است، بنابراین حواستان به مقدار نمک مورد استفاده در پخت این آش باشد.
• جالب است بدانید که می‌توانید در طرز تهیه آش لخشک، رشته‌های لخشک را به‌صورت جداگانه پخته، آبکش کرده و در آش بریزید.

• همان‌طور که در طرز تهیه آش ماست گرگانی از ماست ترش استفاده می‌شود، در رسپی آش لخشک هم می‌توان از کشک ترش محلی استفاده کرد تا آش، طعم لذیذتری پیدا کند.
• قوچانی‌ها برای تهیه آش لخشک فقط از عدس استفاده می‌کنند، اما می‌توان از ترکیب عدس با نخود و لوبیا چیتی هم استفاده کرد.
• آش لخشک باید با حرارت ملایم به آهستگی بپزد تا کاملا جا بیفتد.

اصول نگهداری از آش لخشک

کمی صبر کنید تا باقیمانده آش لخشک خنک شود. سپس، آن را در ظرفی درب‌دار(ترجیحا شیشه‌ای‌) ریخته و داخل یخچال بگذارید. به طور معمول، ماندگاری غذاهای آبکی مثل آش، 5 تا 6 روز است و در صورت نگهداری آن بیش از این مدت، آش، کیفیت خود را از دست می‌دهد.

روش جلوگیری از خراب شدن آش لخشک

باقیمانده آش لخشک را در ظرفی تمیز و خشک بریزید و از قرار دادن طولانی‌مدت آن در محیط‌های گرم  یا مرطوب جدا خودداری کنید.

بهترین جایگزین ها در طرز تهیه آش لخشک

اگر می‌خواهید به اصول سنتی پخت آش لخشک وفادار باشید باید از رشته لخشک که رشته‌هایی نازک و پهن است استفاده کنید. اما در صورت عدم دسترسی به آن می‌توانید شبیه طرز تهیه آش رشته کرمانی ، رشته معمولی آش به کار ببرید. همچنین معمولا طرز تهیه آش لخشک مشهدی با کشک همراه است، اما در صورت تمایل می‌توانید به‌جای کشک از ماست یا دوغ استفاده کنید. در صورت استفاده از ماست، ماست را کمی بزنید و در مراحل پایانی پخت، در آش بریزید. طعم دوغ هم بهتر است ترش‌مزه و محلی باشد. علاوه بر این ها، می‌توان به‌جای اسفناج، از ترکیب اسفناج، تره، گشنیز و جعفری و شوید استفاده کرد. دقت کنید که در این صورت مقدار سبزیجات باید برابر باشد.

خواص آش لخشک

آش لخشک سرشار از فیبر است. به همین دلیل با کمک به حرکات دودی شکل روده، جلوی بروز یبوست را می‌گیرد. پروتئین موجود در این آش هم سطح انرژی بدن را بالا می‌برد و باعث تقویت عمومی و عضلانی شدن بدن می‌شود. بنابراین مصرف آش سنتی لخشک برای گروه‌های مختلفی مثل ورزشکاران، سالمندان، کودکان و بانوان باردار مفید است. در مورد خانم‌های باردار، نقش ویتامین   B12 ، آهن و اسید فولیک موجود در آش لخشک هم قابل‌توجه است و باعث افزایش تولید گلبول‌های قرمز و درمان کم‌خونی شده و به سلامت مادر و جنین کمک می‌کنند.

طعم آش لخشک را با اسنپ فود تجربه کنید…

در این مقاله از اسنپ فود، طرز تهیه آش لخشک به روش خراسان و افغانستان را با هم دیدیم. اگر آماده‌اید می‌توانید دست به کار شوید و این آش سنتی را در منزل تهیه کنید و اگر آمادگی لازم را ندارید یا مواد مورد نیاز در خانه فراهم نیست، آش لخشک آماده را از اسنپ فود سفارش دهید. با سفارش غذا آنلاین ، این آش سنتی خوشمزه زودتر از آنچه فکرش را بکنید به درب منزلتان می‌رسد و می‌توانید شیرینی تجربه یک طعم اصیل و سنتی را با اسنپ فود شریک شوید.

سوالات متداول

سبزی‌های آش لخشک چیست؟

می‌توان فقط از اسفناج استفاده کرد یا ترکیبی برابر از اسفناج، تره، گشنیز، جعفری و شوید را به کار برد.

برای درست کردن رشته لخشک چه موادی لازم است؟

این رشته خانگی از ترکیب آرد سفید، نمک، تخم‌مرغ و مقداری کمی آب تهیه می‌شود.