سمنو در کشور تاجیکستان و افغانستان به سمنک معروف است.

آنچه در این مقاله میخوانید Toggle

سمنو از دیر باز یکی از سین‌های خوشمزه سفره هفت سین ما ایرانی‌ها بوده است. سمنو در میان سفره هفت سین که از گندم جوانه‌زده تهیه می‌شود نماد برکت و روزی است. همچنین در کشورهایی که عید نوروز را جشن می‌گیرند سمنو پختن برای سفره هفت سین بسیار رواج دارد. طرز تهیه سمنو برای سفره هفت سین و عید نوروز در کشورهایی مثل تاجیکستان، افغانستان، ازبکستان و… هم به همین سبک و سیاق تهیه می‌شود.

جزئیات طرز تهیه سمنو خانگی با جوانه گندم

سمنوپزان یکی از مراسم‌های پرطرفدار در بعضی از استان‌ها از جمله استان خراسان است. در این مراسم بزرگ‌ترهای فامیل جمع می‌شوند و برای ورود به سال جدید سمنوی نذری تهیه می‌کنند. سمنو در دسته دسرها بسیار سالم و مقوی قرار می‌گیرد و شیرینی آن تماما از خود گندم است. البته می‌توان طبق ذائقه به آن شکر و یا خرما اضافه کرد که در این مقاله مفصل راجع به آن توضیح می‌دهیم.

مواد لازم برای طرز تهیه سمنو سنتی

برای طرز تهیه سمنو خانگی مواد زیادی نیاز ندارید. همه چیز به همان شیوه‌ای است که سال‌ها مادربزرگ‌هایمان تهیه کرده‌اند. بیشتر مردم هم سمنو را به همان شکل سنتی دوست دارند. ما هم برای حفظ آداب و رسوم هزاران ساله ایرانی در ابتدا طرز تهیه سمنو سنتی را آموزش می‌دهیم.

تهیه جوانه گندم برای تهیه سمنو سنتی

برای آماده کردن گندم برای سمنو باید بیست و چهار ساعت در آب خیس شود.

اولین قدم برای طرز تهیه سمنو سنتی آماده کردن جوانه گندم است. ما در این مقاله مواد اولیه را برای شش نفر در نظر گرفتیم که شما می‌توانید به نسبت تعداد نفرات این مقدار را کم یا زیاد کنید.

تهیه جوانه گندم به صورت بهداشتی بسیار مهم است زیرا جوانه گندم اصلی‌ترین مواد اولیه طرز تهیه سمنو سنتی را شامل می‌شود. شاید با دیدن مواد اولیه تعجب کرده باشید که اگر در این دستور شکر وجود ندارد پس شیرینی سمنو چطور به دست می‌آید. باید بگوییم که گندم‌های جوانه زده نوعی قند دارند که در فرایند جوانه زدن نشاسته تبدیل به قند مالتوز می‌شود.

آماده کردن جوانه گندم در طرز تهیه سمنو سنتی

گندم‌ها را مانند پاک کردن برنج روی یک سینی تمیز کنید تا اگر سنگ یا مواد دیگر در میان آن است جدا شود. گندم شکسته جوانه نمی‌زند و اگر همه دانه‌های گندم سالم باشد بهتر است سپس با آب سرد بشویید.

برای جوانه زدن گندم آن را در ظرف مناسبی قرار دهید که بتوان روی آن آب اضافه کرد. آب باید سطح گندم‌ها را بپوشاند و کمی بالاتر از سطح گندم‌ها باشد. ظرف را به مدت دو روز در محیطی تاریک و خنک قرار دهید. طی این دو روز هر هشت ساعت آب ظرف گندم را عوض کنید و مراقب باشید که بو نگیرد.

بعد از چهل و هشت ساعت جوانه سفید کوچکی از انتهای گندم‌ها بیرون می‌زند. حالا زمان آن رسیده که دانه‌های گندم را در میان یک پارچه تمیز و مرطوب قرار دهید. این کار برای ریشه زدن گندم است و مراقب باشید که در طی این بیست و چهار ساعت پارچه مرطوب بماند.

توجه داشته باشید که ریشه زدن گندم به نسبت نوع گندم ممکن است زمان متفاوتی داشته باشد. وقتی ریشه گندم‌ها به طول پنج سانتیمتر رسید دیگر آماده پخت است. نکته مهم در جوانه زدن این است که رنگ گندم‌ها نباید تیره شود بهتر است متمایل به سبز کمرنگ باشد.

جوانه‌ها را به یک آبکش انتقال دهید و روی آن را فشار آب ملایم بگیرید تا شسته شود.

عصاره جوانه گندم توسط دستگاه غذاساز یا چرخ گوشت گرفته می‌شود.

طرز تهیه سمنو سنتی مرحله به مرحله با ما همراه باش

• اولین مرحله در طرز تهیه سمنو سنتی میکس کردن جوانه گندم است. جوانه‌ها را با دو لیوان آب در یک میکسر ریخته تا حسابی نرم شود. اگر یادتان باشد در قدیم با چرخ گوشت این کار را می‌کردند.
• حالا باید شیره جوانه‌های گندم له شده را بگیرید. برای این کار از یک پارچه تمیز استفاده کنید. این کار را تا دو بار هم می‌توانید انجام دهید.
• برای تهیه سمنو بهتر است از آرد سبوس‌دار و تیره استفاده کنید. آرد نان سنگک بسیار مناسب است، قبل از استفاده هم چند بار آن را الک کنید.
• عصاره گرفته شده از گندم را در قابلمه روی شعله مخلوط کنید. احتمال گلوله شدن آرد وجود دارد به همین علت باید به طور مداوم و یکدست مواد را هم بزنید.
• همانطور که مواد در قابلمه به نقطه جوش خود می‌رسد خمیر تکه تکه می‌شود و کمی آب می‌اندازد.
• تا جایی که خمیر آب خود را از دست بدهد باید سمنو را هم بزنید و وقتی آب آن کمی شد شعله را کم کنید. اما هنوز باید هم زدن را ادامه دهید تا ته نگیرد.
• وقتی سمنو شروع به تغییر رنگ کرد و غلظت آن به اندازه فرنی شد پارچه دم کنی را روی در قابلمه بگذارید. یک ساعت و نیم کافی است تا سمنو آماده شود. مراقب باشید شعله زیر قابلمه کم باشد.

طرز تهیه سمنو برای سفره هفت سین و عید نوروز به پایان رسید. همانطور که مطالعه کردید طرز تهیه سمنو ساده برای تعداد نفرات کم زحمت چندانی ندارد. اگر از مطالعه این دستور پخت لذت بردید پیشنهاد می‌کنیم طرز تهیه سجوق را هم مطاله کنید.

طرز تهیه سمنو با بادام، متفاوت و خوشمزه

طرز تهیه سمنو با بادام چیز متفاوتی نیست در بعضی از استان‌ها در مرحله آخر که آب دسر سمنو در حال خشک شدن است بادام شسته شده را به دیگر مواد اضافه می‌کنند. به طور مثال برای میزان مواد اولیه‌ که در بالا ذکر شد مقدار صد گرم بادام کافی است. در بعضی از دستور پخت‌ها برای این که سمنو سفت نشود هنگام پخت چند بار طی چند مرحله به مواد آب اضافه می‌کنند. این کار زمان پخت را هم به چیزی حدود چهار تا شش ساعت افزایش می‌دهد. اگر طرز تهیه سمنو خانگی فوری برایتان مهمتر است پیشنهاد می‌کنیم جوانه گندم آماده از فروشگاه‌ها تهیه کنید.

برای تهیه سمنو با بادام بهتر است بادام‌ها را در مرحله آخر اضافه کنید.

طرز تهیه سمنو شیرازی در استان شیراز

سمنوی شیرازی شکر ندارد و دقیقا شبیه طرز تهیه سمنو سنتی تهیه می‌شود. این دستور پخت سمنو به خاطر شکر نداشتن و استفاده از مغزهای مقوی معروف است. بادام و پسته تو مغز پرطرفدار در طرز تهیه سمنو شیرازی است.

طرز تهیه سمنو خانگی با جوانه گندم هنگام پخت به اندازه کافی شیرین می‌شود ولی اگر می‌خواهید شیرینی بیشتری داشته باشد برای اضافه کردن شکر دقت کنید. به خصوص اگر طرز تهیه سمنو نذری است و مقدار مواد اولیه چندین برابر می‌شود. در بعضی از استان‌های جنوبی برای شیرین شدن سمنو از خرما پوست گرفته و بدون هسته استفاده می‌شود. برای یک لیوان جوانه گندم و دو لیوان آرد نصف لیوان خرمای پوستت گرفته و له شده را پیشنهاد می‌کنیم.

سمنو سفره هفت سین و تزیین سمنو عید نوروز

سمنو نذری را می‌توانید به روش‌های مختلف تزئین کنید به طور مثال با استفاده از پودر پسته و یا بادام‌های درسته روی ظرف سمنو نذری بگذارید. اما سمنو سفره هفت سین به طور معمول به صورت ساده در ظرف‌های سفره هفت سین ریخته می‌شود.

در طرز تهیه سمنو برای سفره هفت سین و عید نوروز رنگ سمنو بسیار مهم است برای بهتر شدن رنگ سمنو پیشنهاد می‌کنیم سمنو را در ظرف مسی تهیه کنید. این کار به تیره شدن رنگ سمنو کمک بسیاری می‌کند. همچنین اگر در روزهای آخر سال هستید و جای سمنو در سفره هفت سین شما خالی است از طریق شیرینی فروشی آنلاین می‌توانید سمنوی سال سال نو خود را تهیه کنید.