تا چه اندازه با خواص اسفرزه آشنا هستید؟ آیا می‌دانید اسفرزه برای چی خوبه ؟ چطور باید از آن استفاده کرد و چه عوارضی دارد؟ آیا طریقه مصرف اسفرزه برای لاغری را می‌دانید و آیا می‌دانید که چطور باید در درمان بیماری‌ها و مشکلات از این دانه‌های کوچک لعاب‌دار کمک گرفت؟ برای پاسخ به این سوالات و کسب اطلاعاتی مفید درباره گیاه اسفرزه، تا پایان این مقاله همراه ما باشید.

اسفرزه چیست؟

اسفرزه گیاهی علفی و یک ساله از تیره بارهنگ است. این گیاه یا بدون ساقه است یا ساقه‌هایی کوتاه به طول 10 تا 35 سانتی‌متر دارد. برگ‌های باریک، دراز و نوک‌تیز آن روی زمین منشعب می‌شوند و گل‌های گیاه یک اجتماع کوچک سفید‌رنگ به صورت سنبله هستند. قسمت مورد استفاده اسفرزه، دانه‌های قایقی شکل آن است که طول آن‌ها تا 3 میلی‌متر می‌رسد. دانه‌های این گیاه حاوی ماده جذب‌کننده آب هستند و با خیساندن تا 10 برابر حجم خودشان متورم شده و لعاب پس می‌دهند. طبع اسفرزه ، سرد و تر است و دانه‌ها در اواسط تابستان جمع‌آوری می‌شوند.

اسفرزه را با نام علمی Psyllium می‌شناسند و به نام‌های بارهنگ تخم‌ مرغی، شکم پاره، دانیچک، پسیلیوم، سفیدخوش، اسفیدش، اسپرزه، تخم سفید، اسبرزه و اسفیوس هم معروف است.

ارزش غذایی اسفرزه

در هر 100 گرم اسفرزه، مواد مغذی زیر یافت می‌شود:

خواص اسفرزه

گیاه اسفرزه فواید بی‌شماری برای بدن دارد که از میان آن‌ها به مهم‌ترین موارد اشاره می‌کنیم:

1. خواص اسفرزه برای لاغری

این دانه‌های کوچک سرشار از فیبر هستند و باعث کاهش جذب قند خون در رگ‌ها و احساس سیری می‌شوند. به‌علاوه، حجم مدفوع را زیاد می‌کنند و باعث می‌شوند که فرد، دفع راحت‌تری داشته باشد.

روش‌های مصرف اسفرزه برای لاغری

معمولاً توصیه می‌شود که بین 5 تا 10 گرم از دانه‌های اسفرزه (یا پودر آن) را روزانه مصرف کنید. این مقدار می‌تواند با توجه به نیاز فردی و مشاوره متخصص تغذیه تنظیم شود.

زمان خوردن اسفرزه برای لاغری

همچنین این گیاه دارویی، کالری بسیار پایینی دارد؛ بنابراین مصرف اسفرزه برای لاغری به صورت مکمل در رژیم‌های کاهش وزن بسیار مفید است. بهترین زمان خوردن اسفرزه برای لاغری، صبح به صورت ناشتا و شب قبل از خواب است. مقدار مصرف هم بستگی به سن، میزان فعالیت بدنی و قد و وزن فرد دارد پس بهترین زمان برای مصرف اسفرزه، صبح قبل از صبحانه یا شب قبل از خواب است. این زمان‌ها به افزایش احساس سیری و کاهش اشتها کمک می‌کند.

2. خواص اسفرزه در تقویت سیستم ایمنی

اسفرزه خاصیت پروبیوتیکی دارد. پروبیوتیک‌ها موادی هستند که به رشد باکتری‌های مفید روده کمک می‌کنند و باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شوند. بنابراین، التهاب بدن کاهش می‌یابد، سلول‌های سالم حفظ می‌شوند و بدن توانایی بهتری در مقابله با عفونت‌ها پیدا می‌کند.

3. فواید اسفرزه برای پوست

فیبر موجود در اسفرزه به بهبود عملکرد دستگاه گوارش و حرکات منظم روده کمک می‌کند و به دنبال آن، روند دفع سموم و مواد زائد بدن با سرعت بیشتری انجام می‌شود. یکی از نتایج این پاکسازی و سم‌زدایی هم داشتن پوستی شفاف‌تر و سالم‌تر است. از دیگر خواص اسفرزه برای پوست صورت می‌توان به خاصیت لایه‌برداری آن اشاره کرد. شما می‌توانید با این گیاه مفید، یک اسکراب طبیعی درست کنید و آن را برای شفافیت و درخشندگی پوست خود به کار ببرید.

4. خواص اسفرزه برای کبد

خواص اسفرزه برای کبد چرب هم قابل توجه است. این گیاه بی‌نظیر به تنظیم متابولیسم چربی‌ها و قندها در بدن کمک می‌کند و به طور غیرمستقیم، چربی ذخیره شده در کبد را نیز کاهش می‌دهد. مصرف این گیاه دارویی باعث بهبود حساسیت به انسولین و کاهش سطح قند خون می‌شود و جلوی تجمع چربی‌های اضافی در کبد را می‌گیرد.

5. خواص اسفرزه برای رحم

تحقیقات نشان می‌دهند که خوردن صبحگاهی اسفرزه به صورت ناشتا در بهبود کیست تخمدان، برطرف شدن خارش واژن و رفع عفونت‌های رحمی مؤثر است. همچنین، مصرف زیاد فیبر ارتباط مستقیم با تنظیم سطح استروژن دارد، زیرا استرژن اضافی به وسیله دستگاه گوارش دفع می‌شود. با تنظیم این هورمون، بی‌نظمی‌های قاعدگی بهبود می‌یابد و علائم آزاردهنده سندرم پیش از قاعدگی (PMS) کنترل می‌شود. همچنین تنظیم سطح استروژن نقش مؤثری در بهبود علائم فیبروم دارد.

6. فواید اسفرزه برای یبوست

اگر دچار یبوست هستید، روی اسفرزه به‌عنوان یک ملین قوی حساب کنید. این گیاه بی‌نظیر، آب را در روده جذب می‌کند و باعث تسهیل حرکات روده می‌شود. همچنین حجم مدفوع را افزایش می‌دهد و نفخ را هم از بین می‌برد. به‌علاوه، با چسبیدن به غذای نیمه‌هضم‌شده، غذا را با سرعت بیشتری از معده به روده کوچک می‌رساند. خواص اسفرزه برای بواسیر هم قابل‌توجه است و جلوی بدتر شدن این عارضه را می‌گیرد. افراد مبتلا به سندورم روده تحریک‌پذیر هم می‌توانند روی فواید اسفرزه حساب کنند.

7. خواص اسفرزه برای اسهال

خواص اسفرزه برای یبوست کاملا شناخته شده است، اما باید بدانید که این گیاه بی‌نظیر در مدیریت اسهال هم نقش مهمی دارد. فیبر محلول موجود در این گیاه، آب اضافی موجود در دستگاه گوارش را جذب می‌کند و باعث جامد شدن مدفوع شل و آبکی می‌شود.

8. خواص اسفرزه برای دیابت

فیبر موجود در اسفرزه، باعث کند شدن هضم غذاها می‌شود و شاخص قند در غذاها را کنترل می‌کند. در نتیجه، تعادل انسولین حفظ می‌شود و میزان قند خون کاهش می‌یابد. تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف روزانه حداقل 10 گرم اسفرزه، تأثیر قابل‌توجهی در میزان قند خون دارد و مبتلایان به دیابت می‌توانند آن را در میان‌وعده‌های خود بگنجانند.

9. فواید اسفرزه برای تیروئید

با مصرف اسفرزه، فیبر فراوانی به بدن خود می‌رسانید و افزایش فیبر در برنامه غذایی، باعث عملکرد بهتر روده‌ها می‌شود. در نتیجه، سموم و فلزات سنگین از بدن دفع می‌شوند و غده تیروئید بهتر کار می‌کند.

10. خواص اسفرزه برای قلب و عروق

گفتیم که اسفرزه حاوی فیبر فراوانی است. این فیبرهای محلول در آب، نقش مهمی در تنظیم فشار خون دارند و سلامت قلب و عروق را بهبود می‌بخشند. همچنین گیاه اسفرزه، تری‌گلیسیرید خون را هم پایین می‌آورد و کاهش چربی خون، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، سکته‌های مغزی و دیابت نوع 2 را کمتر می‌کند.

11. خواص اسفرزه برای زخم معده

ترکیبات آنتی‌اکسیدانی و خواص ضد التهابی گیاه اسفرزه هم قابل توجه هستند و می‌توان از آن در درمان التهاب‌های گوارشی مانند زخم معده و دوازدهه، کولیت التهابی و اسهال کمک گرفت. همچنین استفاده از این گیاه، باعث بهبود هضم مواد غذایی و عملکرد بهتر سیستم گوارش می‌شود.

12. فواید اسفرزه برای درمان عفونت ها

اسفرزه گیاهی ضد‌سرفه و ضد‌التهاب است. این گیاه برای ریه فوق‌العاده است و مصرف آن در یک دوره درمانی مشخص به بهبود بیماری آسم کمک می‌کند. همچنین از خواص اسفرزه برای عفونت گلو غافل نشوید. نوشیدن دمنوش این گیاه همراه با خاکشیر و تخم شربتی، یکی از بهترین درمان‌های طبیعی برای رفع گلودرد و سرماخوردگی است و عفونت‌ها را از بدن خارج می‌کند. در این مورد، خواص اسفرزه برای عفونت دندان هم قابل‌توجه است.

طریقه مصرف اسفرزه

یک نکته مهم در طریقه مصرف اسفرزه این است که همیشه باید این گیاه را با آب فراوان بنوشید. با‌این‌حال، بسته به دلیل استفاده از اسفرزه، روش مصرف آن هم متفاوت خواهد بود. در این قسمت، چند روش درمانی را به صورت کلی با هم مرور می‌کنیم. البته دقت داشته باشید که حتما پیش از مصرف این گیاه، درباره دوز مصرف و نحوه استفاده از آن با پزشک طب سنتی مشورت کنید:

• برای دفع سموم از بدن، اسفرزه را با آب ولرم میل کنید.
• مصرف گیاه اسفرزه با چای سرد، برای درمان ریفلاکس یا اسیدیته معده مفید است.
• ترکیب اسفرزه با شیر و عسل یک ترکیب عالی برای درخشان کردن پوست و موی شما است و جوش‌های صورت را از بین می‌برد.
• برای رفع یبوست، خیساندن 10 تا 12 گرم تخم اسفرزه در آب گرم و مخلوط کردن آن با شکر یا سکنجبین بسیار مفید است. البته بلافاصله بعد از مصرف این ترکیب باید آب زیادی بنوشید.
• برای رفع اسهال، مخلوط تخم اسفرزه با ماست، بسیار مفید و مؤثر است.
• برای رفع گرفتگی صدا ناشی از گرمی و حرارت، تخم اسفرزه را در آب بریزید تا لعاب کند. سپس، این ترکیب را به صورت دائم و جرعه جرعه در دهان قرقره کنید و بنوشید. این دارو برای قطع خونریزی بواسیر، رفع خارش و تسکین درد هم بسیار مؤثر خواهد بود.
• نوشیدن روزانه آب دم‌کرده اسفرزه، خاصیت مدر دارد و برای رفع سوزاک مفید است.
• برای دفع سنگ کیسه صفرا، 20 گرم تخم اسفرزه را در یک لیوان آب بجوشانید و آن را بنوشید. این کار باید تا 4 روز تکرار شود.
• در صورت ابتلا به خارش واژینال، تخم اسفرزه را با عناب نیمکوب در آب بخیسانید و آن را صاف کنید. مقداری از این ترکیب دارویی را صبح به صورت ناشتا بخورید و با بقیه آن، انتهای بدن و نقاطی که دچار خارش هستند را بشویید.
• اگر به‌دنبال یک تصفیه‌کننده طبیعی خون و بازکننده اشتها هستید، از ترکیب اسفرزه با تخم شربتی و خاکشیر استفاده کنید. 100 گرم از هر کدام از این مواد را با هم مخلوط کنید و 1 قاشق شربت‌خوری از آن را در 2 لیوان آب بریزید و مصرف کنید. این ترکیب برای رفع خارش بدن هم مؤثر است.
• خوردن روزانه گیاه اسفرزه و بوییدن آن، اسهال طولانی و مزمن را برطرف می‌کند.
• نگه داشتن لعاب تخم اسفرزه در دهان باعث برطرف شدن زخم‌های دهان، برفک، تاول و سوختگی می‌شود.
• استفاده از ضماد لعاب تخم اسفرزه با روغن بنفشه، باعث رشد بهتر موها و نرم شدن آن‌ها می‌شود؛ همچنین جلوی ایجاد موخوره را می‌گیرد. برای این منظور، چند شب متوالی این کار را تکرار کنید.
• برای تسکین درد مفاصل و نرم کردن ورم‌های گرم مانند ورم پشت گوش، لعاب اسفرزه را با سرکه و روغن گل سرخ ترکیب کنید و به صورت ضماد روی موضع مورد نظر قرار دهید.
• برای تسکین سردرد، تخم اسفرزه را بکوبید و با گلاب مخلوط کنید. سپس این ترکیب را به صورت ضماد روی شقیقه‌ها و پیشانی بگذارید.
• برای تسکین سردردهای گرم و رفع خشکی دماغ، تخم کوبیده اسفرزه را با روغن بنفشه به صورت موضعی استفاده کنید.
• برای درمان سالک از خمیر تخم کوبیده اسفرزه با سرکه استفاده کنید و هر روز، صبح و شب این ترکیب را روی سالک ضماد کنید.

عوارض اسفرزه

در کنار تمام فواید اسفرزه، عوارض و محدودیت‌های استفاده نادرست از این گیاه را هم در نظر داشته باشید:

• مصرف اسپرزه برای کودکان زیر 4 سال ممنوع است.
• مصرف اسفرزه به‌عنوان ملین برای زنان باردار ممنوع است و توصیه می‌شود این افراد، پیش از مصرف این گیاه دارویی، حتما با پزشک خود مشورت کنند.
• برای مصرف خوراکی، هیچ‌گاه تخم اسفرزه را نکوبید، زیرا خوردن آن به این شکل خطرناک است و عوارض جدی به‌دنبال دارد.
• حتما بعد از مصرف اسفرزه، آب زیادی بنوشید. نوشیدن یکی دو لیوان آب ولرم بعد از مصرف این گیاه، مانع از حجیم شدن دانه‌های اسفرزه در گلو، معده و روده می‌شود.
• شروع مصرف اسفرزه را با مقدار کم آغاز کنید و به تدریج مقدار آن را نهایتا به 3 بار در طول روز برسانید.
• مراقب تداخلات دارویی با این گیاه باشید و از مصرف همزمان این گیاه با داروهای ضد افسردگی، ضد دیابت، ضد صرع، داروهای قلب و داروهای کاهش چربی خون بپرهیزید.
• اگر بعد از مصرف اسفرزه، دچار حالاتی مانند سرگیجه یا تپش قلب شدید یا اینکه خون در مدفوع مشاهده کردید، مصرف گیاه را متوقف کنید و نزد پزشک بروید.

اسفرزه مرغوب و باکیفیت را از اسنپ فود تهیه کنید…

در این مطلب درباره خواص اسفرزه صحبت کردیم و طریقه مصرف آن برای درمان بیماری‌های مختلف را گفتیم. حال اگر در فکر تهیه اسفرزه باکیفیت هستید، بهتر است از اسنپ فود کمک بگیرید. به این منظور، به قسمت عطاری آنلاین اسنپ فود بروید و این گیاه دارویی و سایر موارد موردنیاز خود را تنها با چند کلیک سفارش دهید. با خرید آنلاین، زحمت خرید حضوری کاهش پیدا می‌کند و سفارش خود را درب منزل تحویل خواهید گرفت.