برای هر رده سنی از جمله کودکی، جوانی، میانسالی و سالمندی رژیم غذایی خاصی در طب سنتی توصیه می شود. همه افراد در رده های سنی مختلف از جمله میانسالی با توجه به رژیم غذایی مختص به خود از مواد غذایی، ویتامین ها و مکمل ‌ها استفاده می کنند. بنابراین تغذیه سالمندان در طب سنتی برای داشتن زندگی سالم، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

با بالا رفتن سن در افراد، نیاز‌های بدن تغییر می‌ کند و بدن برای سالم ماندن به مکمل‌ ها، مواد معدنی، ویتامین ها و املاح بیشتری در طول روز نیاز دارد. در این مقاله تغذیه سالمندان در طب سنتی، انواع مواد غذایی، ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز برای آنها را بررسی می کنیم. با ما همراه باشید.

تغذیه سالمندان در طب سنتی

بزرگ ترین توصیه تغذیه ای در طب سنتی برای افراد میانسال و سالمند این است که از غذاهای ساده، کم حجم، شامل ویتامین های مختلف و مواد معدنی فراوان استفاده کنند. بنابراین مسئله ای که باید در رژیم غذایی این گروه رعایت شود این است که در برنامه غذایی آنها مصرف غذاهای پر چرب و پر نمک ممنوع شود. این افراد باید از مواد غذایی کم‌ چرب، کم ‌نمک و پر فیبر استفاده کنند.

همچنین توجه داشته باشید که رژیم غذایی افراد سالمند بر طبق جنسیت آنها متفاوت است. بنابراین مردان سالمند به مواد غذایی متفاوت تری نسبت به زنان سالمند نیاز دارند.

اهمیت تغذیه برای سالمندان

افراد مسن با رعایت رژیم غذایی درست و با توجه به توصیه های طب سنتی می توانند زندگی سالمی از لحاظ جسمی، روانی و اجتماعی داشته باشند. بنابراین با تغذیه نامناسب و رعایت نکردن درست رژیم غذایی، مشکلاتی برای سلامتی و زندگی این افراد پیش می آید و فرآیند پیر شدن آنها افزایش پیدا می کند. همچنین این افراد با کاهش تدریجی فعالیت های فیزیکی دچار بیماری های مزمن می شوند. با رعایت رژیم غذایی درست و داشتن فعالیت در طول روز می توانند به بهبود وضعیت جسمی و روحی خود کمک کرده و از بروز بیماری جلوگیری کنند.

معرفی مواد غذایی مورد نیاز سالمندان

با بالا رفتن سن امکان جذب مواد ضروری برای سلامتی بدن کاهش پیدا می کند. بنابراین در رژیم غذایی افراد سالمند ویتامین ها و مکمل هایی که در ادامه بیان می شود، نیاز است.

گروه غلات تأمین کننده انرژی بدن

گروه غلات شامل انواع نان سبوس‌ دار، برنج، ماکارونی، سیب‌ زمینی می‌ شوند. سالمندان برای تأمین انرژی در طول روز باید در رژیم غذایی روزانه خود 6 تا 8 واحد از این مواد غذایی را استفاده کنند.

انواع میوه‌ و سبزیجات‌

افراد سالمند باید با استفاده از میوه ها و سبزیجات تازه به میزان 2 واحد میوه و 3 واحد از گروه سبزیجات تازه در طول روز انواع ویتامین مانند ویتامین A و C، ویتامین‌ های گروه B، آهن و مقدار فراوانی فیبر را به بدن خود برسانند.

استفاده از لبنیات کم چرب

میل کردن لبنیات کم چربی مانند شیر کم چرب، ماست کم چرب، پنیر، کشک، دوغ که تأمین‌ کننده بخشی از پروتئین، کلسیم، فسفر برای سلامتی هستند، برای سالمندان ضروری است.

پروتئین ‌های مورد نیاز بدن

در افراد با افزايش سن، توده عضلانی و ذخيره پروتئين بدن كاهش پیدا می‌ کند. بنابراین با بالا رفتن سن در افراد، نياز به پروتئين در بدن بیشتر می شود.

در نتیجه استفاده از انواع پروتئین برای بدن ضروری بوده و به سلامتی جسمی و روحی افراد در سنین بالا کمک زیادی می کند. انواع پروتئين‌ شامل انواع ماهی، مرغ، گوشت قرمز، تخم‌مرغ، انواع حبوبات و مغزهایی مانند گردو، بادام، فندق و پسته است.

ویتامین‌ های مورد نیاز بدن در افراد سالمند

ویتامین D یکی از مهم ترین ویتامین‌ های مورد نیاز برای سلامتی سالمندان است. افراد مسن و سالمند به علت نداشتن فعالیت روزانه، تحلیل رفتن استخوان ها و کمتر قرار گرفتن در معرض نور خورشید، دچار کمبود ویتامین ها به ویژه ویتامین  D می شوند. بنابراین کمبود ویتامین D موجب به وجود آمدن بیماری پوکی استخوان در افراد می شود.

ویتامین B 12 نیز یکی از ویتامین های مورد نیاز و ضروری برای افراد سالمند است. کمبود این ویتامین در تغذیه سالمندان موجب ایجاد مشکلاتی در دستگاه گوارش آنها می ‌شود. ویتامین B12 در شیر، پنیر و تخم‌مرغ یافت می ‌شود.

کمبود مایعات موجب ایجاد عفونت ها و یبوست

یکی از مسائلی که در دوران سالمندی برای افراد مسن به وجود می آید، این است که مصرف مایعات در آنها کاهش پیدا می کند و این مسئله موجب می شود این افراد دچار عفونت‌ دستگاه ادراری، تنفسی، زخم ‌های بستر و یبوست شوند. بنابراین نوشیدن مایعات در این سنین بسیار مهم است و باید در طول روز با نوشیدن 6 تا 8 لیوان آب تأمین شود.

تدابیر طب سنتی برای افراد مسن و سالمندان

برای داشتن زندگی سالم از لحاظ جسمی و روحی به دستورهای طب سنتی توجه کنید.

• با توجه به آنچه در طب سنتی گفته می شود، افراد با افزایش سن مزاجشان به سمت سرد و خشک می رود. بنابراین باید به تغذیه و روش زندگی آنها توجه شود و مزاج آنها را اصلاح گردد. این افراد طبق طب سنتی باید از مصرف غذاهای سرد خودداری کنند و مواد غذایی مانند گوشت گوسفند و گوشت پرندگان، تخم‌مرغ عسلی، آش‌ و سوپ‌ های ساده، نخود، آب گوشت در رژیم غذایی خود میل کنند.
• در طب سنتی برای افراد سالمند استفاده از غذاهایی که مقوی و سریع هضم هستند، توصیه می‌شود. بنابراین غذای آنها باید کم حجم و با دفعات زیاد میل شود.
• طب سنتی مصرف موادی مانند شنبلیله، برگ چغندر، شوید، انگور، مویز، کشمش، انجیر، گردو، گلاب، عرق بید مشک، بهار نارنج، عسل و انواع مربا مانند زنجبیل، بالنگ و سیب را برای سالمندان توصیه می کند.
• افراد سالمند به علت بیماری و مشکلات اضطرابی و استرسی خواب مطلوب و با کیفیتی ندارند. طب سنتی توصیه می‌ کند که این گروه از افراد شام را سر شب میل کنند و زود بخوابند. همچنین توجه داشته باشید که نوشیدن شیر گرم به بهبود خواب آنها کمک می کند.
• به افراد سالمند و مسن توصیه می شود که فعالیت هایی مانند ورزش، ماساژ و روغن زدن به بدن با روغن بنفشه و بادام را انجام دهند. زیرا برای سلامتی روحی و جسمی آنها بسیار مفید و ضروری است.
• افراد سالمند و مسن به دلایل زیادی مانند تنها ماندن، ازدواج فرزندان، کناره‌ گیری از محیط کار، از دست دادن همسر، بیماری‌ ها، از دست دادن توانمندی‌ های ذهنی، اجتماعی و اقتصادی به ‌تدریج از اجتماع دور می ‌شوند. بنابراین هرکدام از این موضوعات موجب می شود که سالمندان به بیماری هایی نظیر افسردگی و اضطراب دچار شوند.

این افراد با ارتباط داشتن با اطرافیان و فرزندان، نوه‌ ها و دوستان، همچنین داشتن تفریح و انجام کارهای ذهنی مانند مطالعه، موجب می شود که آنها احساس خوب و نشاط داشته باشند و دچار افسردگی و اضطراب نشوند. همچنین طبق دستور طب سنتی به این افراد توصیه می شود موادی مانند گلاب، بهارنارنج، زعفران، بیدمشک، سیب در رژیم غذایی خود استفاده کنند.

توصیه‌ های مهم دیگر برای تغذیه سالمندان در طب سنتی

در ادامه به نکات مهم دیگری برای تغذیه سالمندان در طب سنتی اشاره خواهیم کرد.

انرژی

در سالمندان با افزایش سن میزان انرژی آنها کاهش پیدا می کند زیرا فعالیت جسمی آنها کم شده و توده عضلانی بدن سالمندان تحلیل می رود. همچنین در این گروه از افراد اگر دریافت انرژی بیش از حد نیاز باشد، مشکلاتی مانند چاقی، فشار خون و بیماری های قلبی عروقی برای آنها به وجود می آید. بنابراین میزان نیاز به انرژی برای هر فرد سالمند متفاوت بوده و بر طبق وزن، قد، شرایط فیزیکی و سلامتی او محاسبه می شود.

تناسب وزن و قدرت عضلات در افراد سالمند

تناسب وزن و قدرت عضلانی افراد سالمند از طریق فعالیت بدنی حفظ می شود. بنابراین این افراد باید رژیم غذایی را به خوبی و طبق طب سنتی رعایت کنند تا سالم و سلامت به زندگی ادامه دهند. همچنین این افراد می توانند برای داشتن تناسب وزن با پزشک متخصص تغذیه مشورت کنند.

سلامت دندان‌ های سالمندان

سلامت دندان ها در افراد سالمند مسئله بسیار مهمی است. بنابراین به سلامت دندان های آنها توجه کنید و مراقب آنها باشید. همچنین اگر افراد سالمند در جویدن مواد غذایی از جمله جویدن آجیل، غلات، میوه‌ ها و سبزیجات اذیت هستند و برایشان دشوار است، می توانید غلات را آسیاب کنید و میوه‌ ها و سبزیجات را برای راحتی آنها کاملاً بپزید.

دوری کردن این دسته از افراد از چربی اشباع

مصرف غذاهای حاوی چربی اشباع و چربی ترانس را برای این افراد محدود کنید. زیرا دارای چربی های خطرناکی هستند که برای سلامتی آنها مضر است و موجب به وجود آمدن بیماری های قلبی و عروقی در این افراد می شود. موادی مانند شیرینی، غذاهای سرخ شده ، چیپس و شکلات دارای چربی اشباع بالایی هستند که به بدن افراد مسن و سالمند آسیب می زنند، بنابراین بهتر است از خوردن این مواد غذایی خودداری کنند.

مشورت با پزشک

برای سالم و با نشاط بودن افراد سالمند از یک پزشک متخصص کمک بگیرید. مخصوصاً در مورد طرز استفاده از رژیم‌هایی غذایی که شامل کم کردن چربی ‌های اشباع، نمک اضافه و قند های اضافی هستند.

سالمندان عزیز از نمک کمتر استفاده کنید

بدن همه افراد به نمک احتیاج دارد اما مصرف زیاد آن خطر ابتلا به فشار خون بالا و بیماری ‌های قلبی را افزایش می دهد. پس استفاده از غذاهای پر نمک، مانند ژامبون، بیکن، چیپس سیب زمینی، شیرینی‌ ها، سس‌ ها خودداری کنید. همچنین در زمان طبخ غذا و آشپزی از نمک کمی استفاده کنید.

ماهی دوست سالمندان

ماهی یکی از غذاهایی است که دوست سالمندان بوده و غذایی فوق العاده سالم و مفیدی برای همه گروه های سنی به ویژه سالمندان است. بنابراین مصرف منظم ماهی خطر ابتلا به بیماری قلبی، سکته مغزی و زوال عقل را کاهش می دهد.

نتیجه گیری

تغذیه و رژیم غذایی در همه دوره های زندگی برای همه گروه های سنی از جمله افراد مسن و سالمند نقش مهم و پر اهمیتی دارد. بنابراین اهمیت تغذیه در زمان میانسالی چند برابر می ‌شود. زیرا جذب انواع مواد مغذی، مکمل ها، پروتئین ها و ویتامین ‌ها در سنین پیری کمتر می شود. با توجه به آن چه گفته شد اصول تغذیه را با مشورت پزشک متخصص و طبق دستورات طب سنتی رعایت کنید تا در دوران میانسالی دچار بیماری و مشکلات شدید جسمی و روحی نشوید.