برگ عبایی، این گیاه همیشه سبز با برگ‌های پهن و براق، یکی از محبوب‌ترین انتخاب‌ها برای علاقه‌مندان به گل و گیاه است. مقاومت بی‌نظیر برگ عبایی در برابر شرایط سخت، آن را به گزینه‌ای ایده‌آل برای افراد پرمشغله یا کسانی که تجربه‌ی زیادی در نگهداری از گیاهان ندارند، تبدیل کرده است. این گیاه می‌تواند در نور کم، آبیاری نامنظم و حتی تغییرات دمایی ناگهانی دوام بیاورد و همچنان زیبایی خود را حفظ کند. در این مقاله به طور کامل به معرفی گیاه برگ عبایی، انواع، روش‌های نگهداری، تکثیر و بیماری‌های آن می‌پردازیم.

معرفی برگ عبایی

گیاه برگ عبایی (Aspidistra elatior) ، گیاهی ریزوم‌دار، همیشه سبز و از خانواده مارچوبگان است. این گیاه اصالتاً متعلق به مناطق شرقی آسیا، به ویژه چین و ژاپن است. جالب است بدانید برگ عبایی به دلیل مقاومت شگفت‌انگیزش در برابر شرایط نامساعد محیطی، لقب “گیاه چدنی” را به خود اختصاص داده است و این گیاه قادر است در محیط‌های کم‌نور، با آبیاری نامنظم و تغییرات دمایی، به حیات و رشد خود ادامه دهد.

اگرچه این گونه از گیاه گل نیز می‌دهد، اما گل‌های آن کوچک، بنفش رنگ و چندان قابل توجه نیستند. این گل‌ها در سطح خاک و در قسمت زیرین گیاه ظاهر می‌شوند. اما چه چیزی این گیاه را محبوب می‌کند؟ برگ عبایی به دلیل سهولت در نگهداری، مقاومت بالا و زیبایی برگ‌هایش، به عنوان یکی از انواع گل آپارتمانی محبوب و پرطرفدار شناخته می‌شود. این گیاه می‌تواند به تنهایی و یا در کنار سایر گیاهان در گلدان کاشته شود و به هر فضایی، اعم از خانه‌ها، ادارات و فروشگاه‌ها، جلوه‌ای خاص و دلنشین ببخشد.

انواع برگ عبایی

برگ عبایی هم مثل گل لیلیوم در انواع مختلفی وجود دارد که هر کدام زیبایی و جذابیت خاص خود را دارند. برخی از محبوب‌ترین انواع برگ عبایی عبارتند از:

گل برگ عبایی آشاهی (Asahi)

گیاه برگ عبایی آشاهی با برگ‌های سبز تیره و براق خود، جلوه‌ای بی‌نظیر به دکوراسیون منزل شما می‌بخشد. این گیاه زیبا با افزایش سن، تغییر رنگی تدریجی را در برگ‌هایش تجربه می‌کند و به تدریج از سبز تیره به سفید می‌گراید. این تغییر رنگ منحصربه‌فرد، زیبایی خاصی به برگ عبایی آشاهی می‌بخشد و آن را به گزینه‌ای ایده‌آل برای تزئین فضاهای داخلی تبدیل می‌کند.

گل برگ عبایی آواز لنون (Lennon’s Song)

گونه آواز لنون با آن طرح‌های خاص و هنرمندانه روی برگ‌هایش، در نگاه اول بسیار چشمگیر است. رگه‌های سفید کرمی که بر روی زمینه سبز تیره برگ‌ها نقش بسته‌اند، تداعی‌گر آثار هنری هستند و می‌توانند به عنوان نقطه کانونی در فضای شما استفاده شوند. اگر به دنبال برگ عبایی بزرگ هستید که علاوه بر زیبایی، ظاهری منحصر به فرد و جذاب داشته باشد، گیاه برگ عبایی آواز لنون انتخابی ایده‌آل برای شما خواهد بود.

گل برگ عبایی قرمز یا شعله درخت اژدها (Dragon Tree Aspidistra)

گیاه برگ عبایی قرمز با لکه‌های قرمز آتشین خود که بر روی زمینه سبز تیره برگ‌ها نقش بسته‌اند، همان جادویی است که برای خانه یا محیط کارتان نیاز دارید. این گیاه با سادگی و در عین حال جذابیت خود، گزینه‌ای ایده‌آل برای افزودن گرما و انرژی به محیط اطراف شماست. اگر به دنبال خرید گلی هستید که در عین حال که نگهداری آسانی دارد، زیبایی و طراوت خاصی را به ارمغان بیاورد، شعله درخت اژدها انتخابی بی‌نظیر است.

گل برگ عبایی ابلق (Variegata)

گیاه برگ عبایی ابلق، با تلفیق هنرمندانه رنگ‌های سبز، سفید و کرم در برگ‌های خود، جلوه‌ای از طراوت و شادابی را به محیط زندگی شما هدیه می‌کند. این گیاه زیبا، همچون تابلویی نقاشی با رنگ‌های متنوع، به راحتی با هر سبک دکوراسیونی هماهنگ شده و با ظرافت خود، به فضا روح می‌بخشد.

گل برگ عبایی بنفش یا آسپیدیسترا (Aspidistra elatior)

در آخر می‌رسیم به گیاه برگ عبایی با برگ‌های سبز تیره و براقش، گویی نمادی از مقاومت و پایداری در برابر سختی‌های زندگی است. این گیاه بی‌نظیر با کمترین توجه و مراقبت، به زیبایی در هر محیطی رشد می‌کند و گزینه‌ای ایده‌آل برای افرادی است که تجربه‌ی چندانی در نگهداری از گیاهان ندارند و یا مشغله‌های زندگی، فرصت رسیدگی مداوم به گلدان‌ها را از آنها می‌گیرد.

روش های نگهداری برگ عبایی

بهترین روش نگهداری برگ عبایی چیست؟ همانطور که گفتیم این گیاه مثل گل بابا آدم با وقار و کم توقع بوده و به دلیل تحمل شرایط سخت، به “گیاه چدن” معروف است. با این حال، برای داشتن گیاهی سالم، شاداب و سرزنده که زیبایی آن چشم هر بیننده‌ای را به خود جذب کند، رعایت نکات زیر ضروری است:

• نور: گیاه برگ عبایی، زاده جنگل‌های سایه‌دار شرق آسیا، با نور کم سازگاری خوبی دارد، اما برای شکوفایی و حفظ زیبایی برگ‌هایش به نور غیرمستقیم و ملایم نیازمند است. پنجره‌های شمالی یا شرقی که نور صبحگاهی یا عصرگاهی را به ارمغان می‌آورند، مکان ایده‌آلی برای این گیاه هستند. تابش مستقیم آفتاب، به ویژه در میانه روزهای گرم تابستان، می‌تواند منجر به سوختگی و ایجاد لکه‌های قهوه‌ای بر روی برگ‌ها شود. در محیط‌های کم‌نور و سایه‌ای، علائمی مانند رنگ‌پریدگی برگ‌ها، رشد ضعیف و باریک شدن ساقه‌ها نشان‌دهنده نیاز گیاه به نور بیشتر است. در چنین شرایطی، استفاده از لامپ‌های فلورسنت یا LED مخصوص رشد گیاه، در فاصله 30 تا 45 سانتی‌متری و به مدت 12 تا 14 ساعت در روز، می‌تواند راهگشا باشد.
• آبیاری: گل برگ عبایی بزرگ با ریشه‌های ضخیم خود که همچون مخزنی آب را در خود نگه می‌دارد، به آبیاری بیش از حد حساس است و رطوبت زیاد می‌تواند منجر به پوسیدگی ریشه و نابودی تدریجی آن شود. برای حفظ سلامت این گیاه، اجازه دهید سطح خاک بین دو آبیاری به عمق 2 تا 3 سانتی‌متر خشک شود و در زمستان که نیاز آبی گیاه کاهش می‌یابد، فاصله آبیاری را افزایش دهید. آبیاری برگ عبایی در تابستان با توجه به شرایط محیطی، آبیاری را تنظیم کنید و همواره از آب بدون کلر و ولرم استفاده نکنید. همچنین، زهکشی مناسب گلدان را برای جلوگیری از تجمع آب اضافی و پوسیدگی ریشه فراموش نکنید.
• دما: اشاره کردیم که گیاه برگ عبایی، زاده مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری، در دمای ایده‌آل 10 تا 25 درجه سانتی‌گراد به حداکثر شادابی و رشد خود می‌رسد. این گیاه زیبا، طاقت سرمای زیر 5 درجه سانتی‌گراد را ندارد و در مواجهه با آن، برگ‌هایش قهوه‌ای و چروکیده شده و رشدش متوقف می‌شود. برای حفظ طراوت و شادابی برگ عبایی، از قرار دادن آن در نزدیکی وسایل گرمایشی و سرمایشی مانند بخاری، شوفاژ و کولر که باعث تغییرات ناگهانی دما می‌شوند، خودداری کنید. همچنین، از جابجایی ناگهانی گیاه بین محیط‌های گرم و سرد بپرهیزید، چرا که این تغییرات ناگهانی دما می‌تواند به گیاه شوک وارد کرده و منجر به ریزش برگ‌های آن شود.
• رطوبت: این گیاه با وجود مقاومت بالا، به رطوبت متوسطی برای حفظ شادابی خود نیاز دارد. در فصول گرم و خشک سال، به‌ویژه تابستان و در محیط‌های با رطوبت پایین، خشکی هوا می‌تواند منجر به خشک شدن نوک برگ‌ها و کاهش طراوت گیاه شود. برای جلوگیری از این امر غبار پاشی برگ عبایی با آب بدون کلر و ولرم در ساعات خنک روز توصیه می‌شود. همچنین، استفاده از دستگاه بخور سرد، قرار دادن ظرف آب در کنار گلدان، یا ایجاد جزیره با سنگریزه و آب در زیر گلدانی، از دیگر روش‌های موثر در تأمین رطوبت مورد نیاز این گیاه زیبا هستند. به‌ویژه در زمستان که استفاده از وسایل گرمایشی رطوبت محیط را کاهش می‌دهد، توجه به رطوبت گیاه از اهمیت بیشتری برخوردار است و غبارپاشی و سایر روش‌های افزایش رطوبت باید با دقت بیشتری انجام شوند تا برگ عبایی شما از آسیب خشکی هوا در امان بماند.
• خاک: گیاه برگ عبایی برای رشد مطلوب به خاکی با زهکشی عالی نیاز دارد تا از پوسیدگی ریشه‌ها جلوگیری شود. ترکیب ایده‌آل برای این گیاه شامل خاک باغچه (سرشار از مواد مغذی)، پیت ماس (حفظ رطوبت) و پرلیت (بهبود زهکشی و هوادهی) است. البته می‌توانید از خاک‌های آماده آپارتمانی با بافت سبک و زهکشی مناسب نیز استفاده کنید. افزودن خاک برگ نیز می‌تواند به بهبود کیفیت خاک کمک کند. pH مناسب برای خاک برگ عبایی، کمی اسیدی تا خنثی (6 تا 7.5) است.
• کود: این گیاه به کوددهی فراوان نیاز ندارد؛ با این وجود، برای بهبود رشد، افزایش شادابی و تقویت سیستم ایمنی آن، تغذیه مناسب در فصل رشد (بهار و تابستان) توصیه می‌شود. کود مایع رقیق شده یا کود مخصوص برگ عبایی حاوی نیتروژن، فسفر و پتاسیم متعادل (مانند فرمول 10-10-10 یا 20-20-20) هر دو هفته یکبار می‌تواند مفید باشد. همواره دستورالعمل روی بسته‌بندی کود را دنبال کنید تا از سوختگی ریشه جلوگیری شود. در نهایت، با فرا رسیدن پاییز و زمستان و کاهش رشد گیاه، کوددهی را متوقف کنید.
• تعویض گلدان: این گیاه رشد کندی دارد و به تعویض گلدان مکرر نیاز ندارد. هر 2 تا 3 سال یکبار، می‌توانید گلدان آن را با یک سایز بزرگتر تعویض کنید. بهترین زمان برای تعویض گلدان برگ عبایی، فصل بهار است. هنگام تعویض گلدان، مراقب باشید به ریشه‌های گیاه آسیب نرسانید.
• تمیز کردن برگ ها: برای تمیز کردن برگ‌های برگ عبایی و زدودن گرد و غبار، می‌توانید از یک پارچه نرم و مرطوب استفاده کنید. همچنین می‌توانید برگ‌ها را با آب ولرم بشویید. تمیز کردن برگ‌ها به تنفس بهتر گیاه و جلوگیری از بیماری‌ها کمک می‌کند.
• هرس: برگ عبایی به هرس خاصی نیاز ندارد. فقط برگ‌های خشک و زرد شده را از گیاه جدا کنید تا انرژی گیاه صرف رشد برگ‌های جدید شود.

برگ عبایی نماد چیست؟

برگ عبایی در فرهنگ‌های مختلف، نمادهای متفاوتی دارد. مقاومت، صبر، پایداری و امید از جمله معانی نمادین برگ عبایی هستند. این گیاه به دلیل توانایی زنده ماندن در شرایط سخت، به عنوان نمادی از استقامت و غلبه بر چالش‌ها شناخته می‌شود.

روش های تکثیر برگ عبایی

گیاه عبایی با برگ‌های سبز تیره و براق خود، جلوه‌ای از طراوت و زندگی را به خانه‌های ما می‌بخشد. این گیاه مقاوم و کم‌توقع، علاوه بر زیبایی، به دلیل سهولت در تکثیر، گزینه‌ای ایده‌آل برای علاقه‌مندان به گل و گیاه است. با دو روش اصلی تکثیر عبایی، یعنی تقسیم ریزوم و قلمه برگ و پس  به طور کامل آشنا می‌شوید.

تکثیر برگ عبایی با تقسیم ریزوم یا تقسیم بوته

تقسیم ریزوم، رایج‌ترین و آسان‌ترین روش برای افزایش تعداد گیاهان عبایی شماست. این روش در فصل بهار، زمانی که گیاه در حال رشد فعال است، انجام می‌شود.

مراحل تکثیر گام به گام:

1. آماده‌سازی: یک گلدان جدید با خاک مناسب (ترکیبی از خاک برگ، خاک باغچه و کمی ماسه) و ابزار لازم مانند بیلچه و قیچی باغبانی تمیز را آماده کنید.
2. خارج کردن گیاه: گیاه عبایی را به آرامی از گلدان خارج کنید. برای جلوگیری از آسیب به ریشه‌ها، می‌توانید گلدان را کمی تکان دهید یا از بیلچه برای شل کردن خاک اطراف ریشه استفاده کنید.
3. تقسیم ریزوم: ریزوم (ساقه زیرزمینی) گیاه را با دقت بررسی کنید. با استفاده از قیچی یا چاقوی تیز و تمیز، ریزوم را به چند قسمت تقسیم کنید. هر قسمت باید حداقل یک برگ و تعدادی ریشه سالم داشته باشد.
4. کاشت: هر قسمت از ریزوم را در گلدان جدید بکارید. مطمئن شوید که عمق کاشت به اندازه‌ای باشد که قسمت بالای ریزوم با سطح خاک هم‌سطح شود.
5. آبیاری: پس از کاشت، گیاه را به خوبی آبیاری کنید تا خاک کاملاً مرطوب شود.
6. مراقبت: گلدان را در مکانی با نور غیرمستقیم و دمای مناسب قرار دهید. از آبیاری بیش از حد خودداری کنید و اجازه دهید سطح خاک بین دو آبیاری کمی خشک شود.

تکثیر برگ عبایی در آب

تکثیر برگ عبایی در آب نیز امکان‌پذیر است، اما زمان‌بر و کم‌بازده بوده و نیاز به صبر و حوصله بیشتری دارد.

مراحل تکثیر گام به گام:

1. انتخاب برگ: یک برگ سالم و بالغ را از گیاه مادر انتخاب کنید.
2. برش برگ: برگ را با استفاده از قیچی یا چاقوی تیز و تمیز به قطعات 5 تا 7 سانتی‌متری برش دهید.
3. قرار دادن در آب: برای تکثیر این گیاه در آب یک ظرف شیشه‌ای را با آب تمیز پر کنید و قطعات برگ را به طور عمودی در آن قرار دهید.
4. صبر: ظرف را در مکانی با نور غیرمستقیم قرار دهید و هر چند روز یکبار آب آن را تعویض کنید.
5. ریشه‌زایی: پس از چند هفته، ریشه‌های کوچک در انتهای قطعات برگ ظاهر می‌شوند.
6. کاشت: هنگامی که ریشه‌ها به اندازه کافی بلند شدند (حدود 2-3 سانتی‌متر)، قلمه‌ها را در گلدان‌های کوچک با خاک مناسب بکارید.
7. مراقبت: گلدان را در مکانی با نور غیرمستقیم و دمای مناسب قرار دهید. از آبیاری بیش از حد خودداری کنید و اجازه دهید سطح خاک بین دو آبیاری کمی خشک شود.

نکته: برای افزایش شانس موفقیت در قلمه زدن، می‌توانید از هورمون ریشه‌زایی استفاده کنید.

بیماری های برگ عبایی و روش درمان

برگ عبایی، این گیاه باشکوه و سرسبز، با آن برگ‌های پهن و براقش، مثل یک تابلوی نقاشی زنده، به خانه‌ی شما روح و نشاط می‌بخشد. اما گاهی این تابلوی زیبا مورد حمله‌ی آفات موذی و بیماری‌های گوناگون قرار می‌گیرد. نگران نباشید! با کمی دقت و مراقبت می‌توانید سلامتی برگ عبایی خود را تضمین کنید و از زیبایی آن لذت ببرید. در این راهنما، با شایع‌ترین بیماری‌ها و آفات این گیاه آشنا می‌شویم. یاد می‌گیریم که چگونه این مشکلات را شناسایی کنیم، از آنها پیشگیری کنیم و در صورت بروز، به سرعت اقدام به درمان کنیم.

علت زرد شدن برگ عبایی

اگر برگ‌های گیاه شما زرد شده‌اند، یعنی گیاه دارد به شما علامت می‌دهد که یک جای کار می‌لنگد! زرد شدن برگ‌ها می‌تواند به شکل‌های مختلفی مانند زرد شدن کامل برگ، زرد شدن نوک برگ‌ها یا ایجاد لکه‌های زرد رنگ ظاهر شود. علت زرد شدن برگ عبایی می‌تواند آبیاری زیاد، کمبود نور، کمبود مواد مغذی یا حمله آفات باشد. برای رفع این مشکل، آبیاری را تنظیم کرده، گیاه را در مکانی با نور مناسب قرار دهید و از کود مخصوص گیاهان آپارتمانی استفاده کنید. در صورت وجود آفت، اقدام به درمان کنید.

علت جوانه نزدن برگ عبایی

علت جوانه نزدن برگ عبایی می‌تواند کمبود نور، کمبود مواد مغذی، دمای نامناسب یا آبیاری نادرست باشد. برای اینکه گیاه شما سرحال و پرانرژی باشد، باید شرایط مناسبی برای رشد آن فراهم کنید. گیاه را در محلی قرار دهید که نور غیرمستقیم و کافی دریافت کند، نه در تاریکی مطلق و نه در معرض نور مستقیم خورشید. همچنین، برای تغذیه‌ی گیاه از کود متعادل مخصوص گیاهان آپارتمانی استفاده کنید. دمای ایده‌آل برای این گیاه بین 18 تا 25 درجه سانتیگراد است، پس محیط را نه خیلی گرم و نه خیلی سرد نگه دارید. آبیاری منظم و به اندازه نیز اهمیت زیادی دارد. در نهایت، اگر ریشه‌های گیاه از گلدان بیرون زده یا رشد آن متوقف شده، وقت آن رسیده که آن را به گلدان بزرگتری منتقل کنید.

علت سوراخ شدن برگ برگ عبایی

علت سوراخ شدن برگ برگ عبایی می‌تواند حمله آفات یا بیماری‌های قارچی باشد. برای درمان سوراخ شدن برگ‌های برگ عبایی، ابتدا باید مانند یک کارآگاه، علت اصلی این مشکل را شناسایی کنید. اگر سوراخ‌ها ناشی از حمله آفات باشند، می‌توانید با استفاده از روش‌هایی مانند استفاده از الکل یا صابون حشره‌کش، این آفات را از بین ببرید. اما اگر علت سوراخ شدن برگ‌ها، بیماری قارچی باشد، باید از قارچ‌کش مخصوص گیاهان آپارتمانی طبق دستورالعمل روی بسته‌بندی استفاده کنید.

آفات برگ عبایی

• شپشک آرد آلود: یک روز صبح که از خواب بیدار می‌شوید، متوجه می‌شوید لکه‌های سفید رنگ پنبه‌ای شکلی روی برگ‌ها و ساقه‌های برگ عبایی‌تان ظاهر شده‌اند! بله، این مهمانان ناخوانده همان شپشک‌های آرد آلود هستند که با مکیدن شیره‌ی جان گیاه، آن را ضعیف و زرد می‌کنند. رطوبت بالا و تهویه‌ی نامناسب و وجود گیاهان آلوده در اطراف برگ عبایی از مهم‌ترین دلایل هستند. برای رفع این مشکل با یک پنبه‌ی آغشته به الکل، شپشک‌ها را از روی گیاه بردارید و اگر تعداد شپشک‌ها زیاد است، از صابون حشره‌کش یا اسپری مخصوص شپشک (مثل مالاتیون یا دیازینون) طبق دستور روی بسته‌بندی استفاده کنید.
• کنه تار عنکبوتی: این دشمنان ریز و مخفی، با چشم غیر مسلح به سختی دیده می‌شوند. اما اگر دقیق شوید، تارهای ظریف عنکبوت را در زیر برگ‌ها و بین ساقه‌ها خواهید دید. کنه‌ها مثل خون‌آشام‌های کوچک، از شیره‌ی گیاه تغذیه می‌کنند و باعث ایجاد لکه‌های زرد و قهوه‌ای روی برگ‌ها می‌شوند. خشکی هوا و دمای بالا عامل این آفات هستند. برای رفع این مشکل برگ‌ها را با آب و صابون ملایم بشویید و  اگر آلودگی شدید است، از اسپری کنه کش (مانند آبامکتین) یا روغن چریش استفاده کنید.

سخن پایانی

برگ عبایی یک گیاه مقاوم، زیبا و با نگهداری آسان است که می‌تواند به هر فضایی جلوه‌ای خاص ببخشد. با رعایت نکات ساده‌ی نگهداری، می‌توانید از زیبایی این گیاه برای سال‌های طولانی لذت ببرید. اگر به دنبال یک گیاه آپارتمانی هستید که به مراقبت زیادی نیاز نداشته باشد و همیشه سبز بماند، برگ عبایی یک انتخاب عالی برای شما خواهد بود. این گیاه مقاوم را با سفارش آنلاین گل از اسنپ فود، به راحتی تهیه کنید.

سوالات متداول

آیا برگ عبایی گل می‌دهد؟

شاید برایتان جالب باشد که بدانید برگ عبایی، این گیاه مقاوم و سرسبز، هم گل می‌دهد! اما گل‌های آن کوچک، به رنگ بنفش و چندان جلب توجه نمی‌کنند. این گل‌های فروتن، در فصل تابستان و در سطح خاک، در قسمت زیرین گیاه ظاهر می‌شوند. پس اگر گل‌های پر زرق و برق از این گیاه انتظار دارید، ممکن است کمی ناامید شوید!

آیا برگ عبایی سمی است؟

بله، برگ عبایی حاوی ساپونین است که در صورت بلعیدن می‌تواند باعث تحریک معده و روده شود. بنابراین، این گیاه را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار دهید.