موکاپات یا موکا اکسپرس یک دستگاه قهوه ساز است که با عبور آب و بخار آب جوش از ذرات قهوه یک فنجان قهوۀ اسپرسو، بدون استفاده از ماشین اسپرسو و دستگاه های برقی، آماده می کند.
تاریخچه اسپرسو
اسپرسو نوعی قهوه است که تحت فشار بخار آب داغ حاصل می شود. نام این قهوه از کلمه (اکسپرس) گرفته شده است. کیفیت این قهوه به دانه های قهوه، ماشین اسپرسو، دستگاه آسیاب قهوه و نحوۀ به عمل آوردن آن بستگی دارد. قهوۀ اسپرسو را می توان به روش‌های مختلفی درست کرد. به طور مثال برای تهیۀ حرفه ای آن می توان از ماشین اسپرسو استفاده کرد. اما در صورتی که افراد در خانه دسترسی به ماشین اسپرسو نداشته باشند می توانند به راحتی با استفاده از موکاپات یک فنجان اسپرسوی مرغوب تهیه کنند.
در سال ۱۸۸۴ اولین ماشین اسپرسو توسط آنجلو موریوندو ساخته شد. پس از آن در سال ۱۹۰۱، لوئیجی بزرا، از میلان، یک دستگاه اسپرسو پیشرفته را به ثبت رساند. در سال ۱۹۰۴، دزیدریو پاونی حق اختراع دستگاه برزا را خریداری کرد و شروع به تولید این دستگاه کرد.
تاریخچه موکاپات (موکاپات چیست؟)
موکاپات در سال ۱۹۳۰ در ایتالیا توسط آلفونسو بیالتی اختراع شد. از زمان اختراع موکاپات و عرضۀ آن در بازار یعنی در سال ۱۹۳۳ تا به امروز بالغ بر ۳۰۰ میلیون نمونه از آن در سراسر جهان به فروش رفته است. البته جالب است بدانید که این اسپرسوساز در دوران بنیتو موسولینی تولید شد و تا چند سال بعد صادرات این کشور به شدت کنترل می شد. اما پس از جنگ این دستگاه کارآمد به خارج از ایتالیا صادر شد و در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفت. یکی از مهم ترین مزیت های موکاپات امکان حمل راحت آن در سفر و به طور کلی در خارج از خانه است. با استفاده از آن، علاقه‌مندان به قهوه در هر کجا که دسترسی به گاز داشته باشند می توانند به راحتی اسپرسو درست کنند.
بهترین برند موکاپات
از زمانی که بیالتی اولین موکاپات را وارد بازار کرد تا به امروز جز بهترین برندهای موکاپات محسوب می شود. جنس موکاپات های بیالتی از آلومینیوم مرغوب است و طعم قهوه را تحت تأثیر قرار نمی دهد. لازم به ذکر است که تفاوت موکاپات آلومینیوم و استیل در این است که اگر جنس آلومینیوم با کیفیت نباشد ممکن است بر طعم قهوه تأثیر منفی داشته باشد و مورد دیگر، در موکاپات هایی که از استیل ساخته شده اند آب زودتر به نقطۀ جوش می رسد.
موکاپات از چه قطعاتی تشکیل شده است؟
موکاپات یا همان موکا اکسپرس از ۳ بخش اصلی تشکیل شده است:
- مخزن نگهدارندۀ آب: این جایگاه که در قسمت پایین دستگاه است مخصوص قرار گیری آب می باشد.
- سبد قهوه: سبد قهوه محفظه ای است که قهوۀ آسیاب شده در آن قرار می گیرد.
- ظرف فرآورده: این محفظه که در قسمت بالایی موکاپات است، مخزن اسپرسوی آماده شده است.
موکاپات برقی چیست؟
موکاپات برقی که بعد از موکاپات گازی تولید شده احتیاجی به گاز و حرارت مستقیم ندارد، بلکه با استفاده از برق و بسیار راحت تر از مدل های گازی کار می کند. البته قیمت این دستگاه نسبت به موکاپات گازی گران تر بوده و قابلیت استفاده در طبیعت و مکان هایی که برق در دسترس نیست را ندارد.
طرز تهیه قهوه اسپرسو با موکاپات
موکاپات متشکل از سه قطعه است. برای تهیۀ قهوه اسپرسو با موکاپات احتیاج به اجاق گاز دارید. باید بدانید که اسپرسویی که از این دستگاه حاصل می شود نسبت به ماشین اسپرسو رقیق تر است.
محفظۀ پایینی موکاپات را با آب جوش پر کنید. توجه داشته باشید که اگر با خود دستگاه آب را به دمای جوش برسانید به دلیل داغ شدن بیش از حد موکاپات ممکن از در طعم قهوه اثر منفی داشته باشد. سپس در سبد قهوه، قهوۀ آسیاب شده را بریزید و آن را پر کنید.
در ادامه توسط یک قاشق روی آن را کاملاً صاف کنید. این کار را با فشار زیاد انجام ندهید. زیرا که بر خلاف ماشین اسپرسو در موکاپات احتیاجی به فشرده سازی قهوه نیست. در ادامه قطعات را به هم وصل کنید و روی اجاق با حرارت ملایم قرار دهید. پس از چند دقیقه صدای جوش آمدن آب را خواهید شنید. معمولاً بین ۱۰ الی ۱۵ دقیقه برای عصاره گیری زمان لازم است. در این زمان موکاپات را از روی شعلۀ گاز بردارید. اسپرسوی شما آماده است.
انواع موکاپات
موکاپات ها در اندازه و جنس های مختلف وارد بازار شده اند و قاعدتاً قیمت های متفاوتی دارند. به طور معمول قیمت موکوپات در ایران از هشتاد هزار تومان شروع می شود. این قیمت نسبت به قسمت های بالای ماشین اسپرسو بسیار قابل توجه است. اندازۀ موکاپات نسبت به ظرفیت آن عنوان می شود. به طور مثال موکاپات تک کاپ. تک کاپ برای یک نفر مناسب است و میزان اسپرسوی آن تنها برای یک نفر عصاره گیری می شود. اما اندازه های بزرگ تر، مانند سه کاپ و ۶ کاپ نیز وجود دارد.
همان‌طور که قبل تر گفته شد جنس موکوپات از آلومینیوم یا استیل ساخته می شود. موکاپات آلومینیومی قیمت کمتری داشته اما دوام آن نسبت به نمونه هایی که از استیل ساخته شده اند کمتر است.
فواید و مضرات قهوه
قهوه خواص بسیاری دارد اما معمولاً به میزان کافئین آن توجه می شود. در ادامه قصد داریم بیشتر به خواص اسپرسو بپردازیم.
قهوه سطح انرژی را در بدن افزایش می دهد. افزایش سطح انرژی به دلیل وجود کافئین موجود در آن است. بعد از نوشیدن قهوه، کافئین در جریان خون جذب می شود و از طریق خون به مغز می رسد. کافئین در مغز مانع از عملکرد آدنوزین می شود. آدنوزین نوعی حمل کنندۀ انرژی است. وقتی این اتفاق می افتد، میزان انتقال دهنده های عصبی مانند نوراپی نفرین و دوپامین افزایش می یابد.
کافئین تقریباً در هر مکمل چربی سوزی یافت می شود. این ماده متابولیسم یا همان سوخت و ساز بدن را ۳ الی ۱۱ درصد افزایش می دهد. مطالعات نشان می دهد که کافئین می تواند چربی سوزی را تا ۱۰ درصد در افراد چاق و ۲۹ درصد در افراد لاغر افزایش دهد. با این حال، ممکن است که این اثرات در مصرف کنندگان همیشگی قهوه، کاهش یابد.
بسیاری از مطالعات کنترل شده بر روی انسان نشان داده است که قهوه جنبه های مختلف عملکرد مغز را بهبود می بخشد، از جمله حافظه، خلق و خو، هوشیاری، سطح انرژی، زمان واکنش و عملکرد ذهنی عمومی. کافئین یکی از معدود مواد طبیعی است که برای کمک به چربی سوزی استفاده می‌شود. همچنین لازم به ذکر است که دانه های قهوه شامل مواد مغذی بسیاری است.
این مواد مغذی هنگام دم آوری به نوشیدنی نهایی راه پیدا می کنند. اسپرسو همچنین ممکن است خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش دهد. دیابت نوع ۲ یکی از بیماری‌هایی است که در حال حاضر میلیون ها نفر در سراسر جهان به آن دچار هستند. مطالعات نشان داده که افرادی که بیشتر از سایرین قهوه می‌نوشند ۲۳ الی ۵۰ درصد خطر کمتری در ابتلا به این بیماری تهدیدشان می کند.
اما مقدار زیاد مصرف اسپرسو مضراتی نیز دارد. به طور مثال قهوه در کودکان منجر به شب ادراری شده و مصرف بیش از حد آن در بزرگ‌سالان سبب بی قراری و اختلال خواب می شود. حداکثر مقدار کافئین توصیه شده در روز ۴۰۰ میلی‌گرم است، تقریباً مقداری که از ۴ فنجان قهوه دریافت خواهید کرد.
