شاید برای بسیاری از شما هم عرقیات و دمنوش های گیاهی صرفاً نوشیدنی‌هایی هستند که هر وقت دست دهد به سراغ‌شان می‌رویم، بااین‌همه نباید فراموش کنید که عرقیات و دمنوش‌ها پیش از هر چیز دارو به حساب می‌آیند. این روزها رستوران‌ها و کافه‌های زیادی هستند که این نوشیدنی‌ها را هم در منوی‌شان جای داده‌اند. شما می‌توانید خودتان با استفاده از عرقیات و دمنوش‌ها نوشیدنی‌های دلخواه خود را به‌سادگی بسازید و از خواص و طعم گوارای آن‌ها لذت ببرید؛ همچنین می‌توانید به اسنپ‌فود سری بزنید و نوشیدنی‌های دلخواه‌تان را از آنجا سفارش دهید. به‌هرحال همیشه گوشه‌چشمی هم به خواص آن‌ها داشته باشید. ما در اینجا برایتان از کبد چرب و درمان آن با عرقیات و دمنوش های گیاهی خواهیم گفت.
بیماری کبد چرب چیست؟
بین ۱۰ تا ۲۴ درصد از مردم جهان با بیماری کبد چرب دست و پنجه نرم می‌کنند. حدود سه‌چهارم افرادی که چاقی مفرط دارند به کبد چرب مبتلا می‌شوند. در بیماری کبد چرب بیش از ۱۰ درصد از بافت سلولی کبد را مولکول‌های چربی، مانند تری‌گلیسیرید، تشکیل می‌دهند؛ این وضعیت به التهاب کبد می‌انجامد. این بیماری که در ابتدا خاموش است می‌تواند در درازمدت سوءهاضمه را به بار بیاورد. گرچه یکی از عوامل اصلی این بیماری مصرف مشروبات الکی است، ممکن است در افرادی هم که الکل مصرف نمی‌کنند مشاهده شود؛ در این صورت به این بیماری التهاب غیرالکلی کبد می‌گویند. درمان دارویی و پزشکی قطعی برای کبد چرب وجود ندارد، اما می‌توان با کنترل تغذیه و سبک زندگی، ازجمله روی‌آوردن به مصرف عرقیات و دمنوش های گیاهی، به‌مقدار بسیاری از آن پیشگیری یا آثار بیماری را مهار کرد.
علل و علائم بیماری کبد چرب چیست؟
بیماری کبد چرب می‌تواند افزایش وزن، خستگی مفرط، درد ملایم شکمی و نفخ را در پی داشته باشد. نوسان فشارخون، کلسترول و فشارخون بالا هم می‌توانند از نشانه‌های کبد چرب باشند. بیماران مبتلا به کبد چرب عموماً از بی‌اشتهایی، یبوست، زردی و تهوع و استفراغ هم رنج می‌برند. گرچه علت اصلی بیماری کبد چرب معلوم نیست، ممکن است بر اثر تغذیه‌ی نامناسب، چاقی مفرط، دیابت، مصرف مشروبات الکلی و موادمخدر یا قرارگرفتن در معرض مواد سمی به وجود بیاید. کلسترول و تری‌گلیسیرید بالا، کم‌کاری تیروئید و هیپوفیز هم می‌توانند خطر ابتلا به کبد چرب غیرالکلی را افزایش دهند.
مراقبت‌هایی که برای کنترل کبد چرب لازم است
علاوه بر عرقیات و دمنوش های گیاهی، بهترین راه برای پیشگیری و مهار بیماری کبد چرب ایجاد تغییراتی در سبک زندگی و تغذیه است؛ برای مثال خودداری از پرخوری، مصرف بی‌رویه‌ی چای، سیر و پیاز داغ، غذاهای سرخ‌کردنی، تخم‌مرغ و تنقلات صنعتی می‌توانند بر پیشگیری از ابتلا به کبد چرب مؤثر باشند. نوشیدن آب و دوغ در هنگام غذاخوردن و مصرف نمک و ترشیجات و رب و سس‌های صنعتی همراه با غذا می‌توانند شانس ابتلا به کبد چرب را افزایش دهند. نوشیدن آب یخ، به‌دلیل کاهش ناگهانی دمای معده که در مجاورت کبد است، حائلی از چربی را دور کبد ایجاد می‌کند؛ پس بهتر است از نوشیدن آب سرد، خصوصاً در هنگام صرف غذا، جدا پرهیز کنید.
برای کاهش خطر بهتر است مصرف گوشت را کم کنید و آن را با منابع گیاهی پروتئین مانند سویا جایگزین کنید؛ علاوه بر تمامی این‌ها حفظ فعالیت بدنی و گنجاندن ورزش در برنامه‌ی روزانه می‌تواند به سلامتی کبد شما کمک کند. دوری از مصرف مواد مخدر و سیگار و الکل هم، علاوه بر کنترل و پیشگیری از کبد چرب، قطعاً برای حفظ سلامت شما حیاتی هستند. با تمامی این‌ها، بهتر است خوراکی‌ها و نوشیدنی‌هایی را هم در برنامه‌ی غذایی‌تان بگنجانید؛ از جمله میوه‌ها و همچنین عرقیات و دمنوش‌ها.
خوراکی‌هایی که می‌توانند برای کبد چرب مفید باشند
خوردن میوه‌هایی مانند گیرپ‌فروت، انار، لیمو، زرشک و شاتوت، انگور، انجیر، گلابی، سیب و پرتقال می‌تواند به عملکرد کبد و جلوگیری از چرب‌شدن آن کمک کند. خوردن برگه‌ی زردآلو، آرتیشو، کرفس، زنجفیل، زیتون، سیر و پیاز تازه و عسل هم برای کبد مفید است.
آب لبو
عرقیات و دمنوش های گیاهی که می‌توانند به درمان و مهار کبد چرب کمک کنند
همان‌طور که گفتیم عرقیات و دمنوش های گیاهی جایگاهی بسیار ویژه در طب دارند و بیش از هر چیز باید عرقیات و دمنوش های گیاهی را دارو محسوب کرد. یکی از موثرترین عرقیات و دمنوش های گیاهی برای کاهش چربی خون و مهار کبد چرب عرق کاسنی است. در میان عرقیات و دمنوش های گیاهی، مصرف روزانه‌ی یک استکان عرق کاسنی می‌تواند به‌مقدار زیادی در بهبود کبد چرب مفید باشد. عرق خارشتر و بید و عرق شاتره هم به بهبود کبد چرب کمک می‌کنند. نوشیدن یک لیوان آب لبو در روز نیز می‌تواند بر درمان فشارخون و به‌تبع آن کبد چرب مؤثر باشد؛ علاوه عرقیات و دمنوش‌ها، مصرف مرتب سرکه‌انگبین هم توصیه می‌شود.
دستور تهیه‌ی دمنوش‌های گیاهی درمانگر برای بیماری کبد چرب
دمنوش آرتیشو – کنگر فرنگی
آب آرتیشو (کنگر فرنگی)
در زمره‌ی عرقیات و دمنوش های گیاهی، آرتیشو (کنگر فرنگی) از گیاهانی است که می‌تواند به درمان کبد چرب کمک کند. آرتیشو سرشار از فیبرهای رژیمی و آنتی‌اکسیدان است. برای تهیه‌ی آب آرتیشو فقط به یک عدد آرتیشو و سه پیمانه (۷۵۰سی‌سی) آب احتیاج دارید:
- ابتدا آرتیشو را خرد کنید و در قابلمه‌ی آب بیندازید.
- قابلمه را روی اجاق حرارت دهید تا برای ۵ تا ۸ دقیقه قل بزند.
- بعد از خنک‌شدن، آب آرتیشو را صاف کنید.
- برای رسیدن به بهترین نتیجه یک لیوان با معده‌ی خالی و یک لیوان قبل از هر وعده غذا نوش جان کنید.
دمنوش خارمریم
دمنوش خارمریم
گیاه خارمریم از گیاهان دارویی است که علاوه بر خوش‌عطربودن، در میان عرقیات و دمنوش های گیاهی جایگاه ویژه‌ای دارد. این گیاه دارویی ماده‌ای به‌نام سیلیمارین دارد که از انباشت چربی در بافت‌های هپاتیتی جلوگیری می‌کند. برای تهیه‌ی دمنوش این مراحل را طی کنید:
- یک قاشق چای‌خوری خارمریم را در آب جوش بریزید.
- درِ آن را ببنید که ۱۰ دقیقه دم بکشد.
- بعد از صاف‌کردن بگذارید خنک شود و سپس بنوشید.
- برای دوهفته مصرف روزی یک لیوان دمنوش خارمریم توصیه می‌شود.
نکته
علاوه بر دو عرقیات و دمنوش‌هایی که در اینجا از آن‌ها نام بردیم، مصرف چای سبز و دم‌کرده‌ی زنجبیل هم توصیه می‌شود.
