خواص انواع سیب زمینی؛ بهترین روش پخت کدام است؟

خوردن سیب زمینی خام به همه توصیه نمی‌شود.
به این مقاله امتیاز دهید

شاید عجیب باشد، اما یکی از بحث‌های همیشگی افراد با یکدیگر درباره سیب زمینی است! به خودتان دقت کنید و ببینید در طول هفته چقدر به سیب زمینی فکر می‌کنید یا درباره آن با کسی سخن می‌گویید. احتمالاً خودتان نیز تعجب کنید!

اما این حقیقت دارد که سیب زمینی بخش مهمی از روزمره بسیاری از ما را تشکیل داده است. دغدغه همیشگی اغلب ما نیز به این سوال برمی‌گردد: کدام روش پخت سیب زمینی سالم‌تر است؟

سیب زمینی یکی از پرمصرف ترین خوراکی‌های جهان است.

سیب زمینی چهارمین مواد خوراکی پرمصرف دنیاست.

با ما همراه باشید تا در این مقاله، روش‌های پخت سیب زمینی را با یکدیگر مقایسه کنیم و همراه با کلی دلیل و مدرک به شما بگوییم کدام یک از روش‌ها برایتان مناسب‌تر است.

خواص انواع سیب زمینی

سیب‌ زمینی یکی از پراستفاده‌ترین خوراکی‌های کل دنیا است و در رده چهارمین ماده خوراکی پراستفاده جهان رده‌بندی می‌شود. از همین رو به احتمال زیاد شما نیز در سبد غذایی هفتگی خود از میزان زیادی سیب‌ زمینی استفاده می‌کنید و بدین ترتیب لازم است اطلاعاتی ضروری درباره این خوراکی به دست آورید. سیب‌ زمینی همانند سایر خوراکی‌ها فواید و مضراتی دارد و این موضوع با شیوه‌های پخت متفاوت آن تغییر نیز می‌کند.

در این مقاله قصد داریم تا با بررسی انواع شیوه‌های خوردن سیب‌ زمینی، یعنی به صورت خام، آب‌پز شده، کبابی شده و سرخ شده، میزان دقیق مواد آلی، معدنی، ویتامین‌ها و ارزش غذایی هرکدام را مشخص کنیم. همچنین درباره خواص منحصر به فرد هر یک از این اشکال پخت سیب زمینی اطلاعات مهمی را برای شما بازگو کنیم. به علاوه، به موضوعات فرعی اما بسیار مهم نظیر مضرات آب سیب زمینی نیز خواهیم پرداخت.

لطفاً به این نکته مهم توجه کنید که اگر یک ماده مغذی (برای مثال ویتامین C) در برخی از جدول‌ها وجود داشت و در برخی دیگر خیر، به معنای آن است که آن شیوه پخت سیب زمینی، تمامی آن مواد مغذی را از بین می‌برد.

همچنین شیوه چینش اعضای هر جدول، بر اساس مقدار آن ماده بوده و از زیاد به کم تنظیم شده است. امیدواریم بتوانید با مقایسه این جدول‌ها با یکدیگر، نوع پخت موردنیاز خود را مشخص کنید. با ما همراه شوید!

خواص سیب زمینی خام

ابتدا به جدول‌های مرتبط با مواد مغذی سیب زمینی توجه کنید:

ارزش غذایی و مواد آلی:

انرژی (کالری) 77 کیلوکالری
آب 79.34 گرم
کربوهیدرات 17.47 گرم
فیبر 2.20 گرم
پروتئین 2.02 گرم
چربی 0.09 گرم
قند 0.78 گرم
کلسترول 0.00 میلی‌گرم

ویتامین‌ها:

ویتامین C 19.70 میلی‌گرم
کولین (B4) 12.10میلی‌گرم
نیاسین (B3) 1.05 میلی‌گرم
ویتامین B6 0.30 میلی‌گرم
پانتوتنیک اسید (B5) 0.30 میلی‌گرم
تیامین (B1) 0.08 میلی‌گرم
ریبوفلاوین (B2) 0.03 میلی‌گرم
ویتامین E 0.01 میلی‌گرم
فولات (B9) 16.00میکروگرم
ویتامین K 1.90 میکروگرم

الکترولیت‌ها و مواد معدنی:

پتاسیم 421.00 میلی‌گرم
فسفر 57.00 میلی‌گرم
منیزیم 23.00 میلی‌گرم
کلسیم 12.00 میلی‌گرم
سدیم 6.00 میلی‌گرم
آهن 0.78 میلی‌گرم
سلنیم 0.30 میکروگرم
روی 0.29 میلی‌گرم
منگنز 0.15 میلی‌گرم
مس 0.11 میلی‌گرم

در بررسی خواص انواع سیب زمینی ابتدا به سراغ سیب زمینی خام می‌رویم. مهم‌ترین دلایلی که می‌توان با کمک آن‌ها خوردن سیب‌ زمینی خام را مجاز دانست عبارت‌اند از:

۱. سیب‌ زمینی خام ویتامین C بسیار زیادی دارد؛ در حالی که در بسیاری از شکل‌های پخت آن، اغلب ویتامین C آن از بین می‌رود. اگر به منابع غنی ویتامین C دسترسی ندارید و یا اصلاً به خوردن سیب زمینی خام علاقه‌مندید، باید گفت که این ماده خوراکی به خوبی می‌تواند این ویتامین بدن شما را تأمین کند. ویتامین C نقشی اساسی در بسیاری از کارکردهای مهم بدن از جمله سیستم دفاعی دارد و دریافت آن ضروری است.

خوردن سیب زمینی خام به همه توصیه نمی‌شود.

خوردن سیب زمینی خام برای افرادی که معده حساسی دارند پیشنهاد نمی‌شود.

۲. اغلب میزان نشاسته و قند سیب زمینی خام در بدن جذب نشده و دفع می‌شود. بنابراین اگر از میزان زیاد کربوهیدرات و نشاسته سیب زمینی نگران هستید، می‌توانید آن را به صورت خام بخورید. خواص سیب زمینی برای مردان و زنان بدنساز بسیار مهم است؛ اما ممکن است میزان بالای کربوهیدرات آن با رژیم آن‌ها سازگار نباشد. در این صورت می‌توان آن را خام نوش جان کرد.

مضرات آب سیب زمینی

بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند به جای خوردن سیب زمینی خام، آب آن را بنوشند. اما این کار می‌تواند برای سلامتی شما بسیار خطرناک باشد؛ چراکه سیب زمینی در حالت خام دارای دو ماده با نام‌های سولانین و چاکونین است.

این دو ماده برای بدن سمی هستند و دریافت مقدار کم آن‌ها نیز ضررهایی را به بدن وارد می‌سازد. این دو ماده به وفور در آب سیب زمینی یافت می‌شوند و از همین رو بهتر است از خوردن آب صرف‌نظر کنید.

خواص سیب زمینی پخته

دومین مورد در بررسی خواص انواع سیب زمینی، به سیب زمینی آب‌پز شده که به اصطلاح سیب زمینی پخته نیز گفته می‌شود، اختصاص دارد. به جدول‌هایی که در ادامه آمده است توجه کنید:

ارزش غذایی و مواد آلی:

انرژی (کالری) 87 کیلوکالری
آب 76.98 گرم
کربوهیدرات 20.13 گرم
پروتئین 1.87 گرم
فیبر 1.80 گرم
قند 0.87 گرم
چربی 0.10 گرم
کلسترول 0.00 میلی‌گرم

ویتامین‌ها:

کولین (B4) 13.50میلی‌گرم
ویتامین C 13.00 میلی‌گرم
ویتامین E 0.01 میلی‌گرم
نیاسین (B3) 1.44 میلی‌گرم
پانتوتنیک اسید (B5) 0.52 میلی‌گرم
ویتامین B6 0.30 میلی‌گرم
تیامین (B1) 0.11 میلی‌گرم
ریبوفلاوین (B2) 0.02 میلی‌گرم
فولات (B9) 10.00میکروگرم
ویتامین K 2.10 میکروگرم

الکترولیت‌ها و مواد معدنی:

پتاسیم 379.00 میلی‌گرم
فسفر 44.00 میلی‌گرم
منیزیم 22.00 میلی‌گرم
کلسیم 5.00 میلی‌گرم
سدیم 4.00 میلی‌گرم
آهن 0.31 میلی‌گرم
روی 0.30 میلی‌گرم
مس 0.19 میلی‌گرم
منگنز 0.14 میلی‌گرم
سلنیم 0.30 میکروگرم

سیب‌ زمینی پخته برای سلامت قلب، مغز، استخوان‌ها و دندان، دستگاه گوارش و پوست بسیار مفید است و در هریک از زمینه‌ها سخنان بسیاری می‌توان گفت. اما از آنجایی که نقش این غذا برای سلامت معده و پوست صورت بسیار حیاتی‌تر است، این دو مورد را با تفصیل بیشتری بررسی می‌کنیم:

خواص سیب زمینی پخته برای معده

خواص سیب زمینی پخته برای معده بیشتر به موضوع سرطان معده مرتبط است. مهم‌ترین اثری که این شکل از سیب زمینی بر معده شما خواهد گذاشت، ایمن کردن آن در برابر سرطان است. این در حالی است که سیب زمینی سرخ شده اثرات سرطان‌زا بر بدن دارد! بنابراین اگر می‌خواهید تا حدود 10 درصد خطر بروز سرطان معده را در خود کاهش دهید، از سیب زمینی آب‌پز غافل نشوید!

خواص سیب زمینی برای پوست صورت

خواص سیب زمینی برای پوست صورت فوق‌العاده زیاد است؛ مخصوصاً اگر از ماسک پوست‌هایی استفاده کنید که در آن‌ها از سیب زمینی خام یا پخته بهره‌ گرفته‌اند.

به هر ترتیب خوردن سیب زمینی پخته و همچنین استفاده از ماسک‌های صورت، می‌تواند چنین آثاری بر پوست شما داشته باشد: رفع چین و چروک، رفع لکه‌های تیره، لایه‌برداری پوست، بهبود خشکی پوست، کمک به روشن‌سازی صورت، بهبود آفتاب‌سوختگی و همچنین بهبود سیاهی دور چشم. با یک خوراکی بسیار مفید برای پوست، در خواص چغندر آشنا شوید!

خواص سیب زمینی کبابی

نوبت به مورد سوم می‌رسد. درباره خواص سیب زمینی کبابی در بدنسازی و همچنین در بسیاری از رژیم‌های سالم‌خوری زیاد گفته می‌شود. با ما باشید تا این موارد را بررسی کنیم! پیش از آن، به جدول‌های مرتبط با سیب زمینی کبابی توجه کنید.

نباید در کباب کردن سیب زمینی پوست آن بسوزد.

سیب زمینی را به گونه‌ای کبابی کنید که پوست آن نسوزد.

ارزش غذایی و مواد آلی:

انرژی (کالری) 93 کیلوکالری
آب 74.89 گرم
کربوهیدرات 21.15 گرم
پروتئین 2.50 گرم
فیبر 2.20 گرم
قند 1.18 گرم
چربی 0.13 گرم
کلسترول 0.00 میلی‌گرم

ویتامین‌ها:

کولین (B4) 14.80میلی‌گرم
ویتامین C 9.60 میلی‌گرم
نیاسین (B3) 1.41 میلی‌گرم
پانتوتنیک اسید (B5) 0.38 میلی‌گرم
ویتامین B6 0.31 میلی‌گرم
تیامین (B1) 0.06 میلی‌گرم
ریبوفلاوین (B2) 0.05 میلی‌گرم
ویتامین E 0.04 میلی‌گرم
فولات (B9) 28.00میکروگرم
ویتامین K 2.00 میکروگرم
ویتامین A 1.00 میکروگرم

مواد معدنی و الکترولیت‌ها:

پتاسیم 535.00 میلی‌گرم
فسفر 70.00 میلی‌گرم
منیزیم 28.00 میلی‌گرم
کلسیم 15.00 میلی‌گرم
سدیم 10.00 میلی‌گرم
آهن 1.08 میلی‌گرم
روی 0.36 میلی‌گرم
منگنز 0.22 میلی‌گرم
مس 0.12 میلی‌گرم
سلنیم 0.40 میکروگرم

اما یک سوال مهم: آیا خواص سیب زمینی کبابی در بدنسازی حقیقی است و باید سیب زمینی کبابی بخوریم؟

راه‌های متعددی برای کبابی کردن یا همان تنوری کردن سیب زمینی وجود دارد؛ در برخی از آن‌ها حرارت آتش به طور مستقیم به سیب زمینی می‌خورد و پوست آن را می‌سوزاند، و در برخی دیگر حرارت به شکل غیرمستقیم وارد شده و پوست سالم می‌ماند. سیب‌ زمینی کبابی در صورتی که به روش دوم تهیه شود بسیار مفید است. مخصوصاً آنکه در این روش پوست سیب‌ زمینی که سرشار از خواص مختلف است نیز خورده می‌شود.

اما اگر به روش اول سیب زمینی را بپزیم؟! متأسفانه باید گفت این روش از طبخ اصلاً سالم نبوده و ضررهای بسیاری برای بدن شما به همراه می‌آورد؛ هرچند خروجی آن بسیار خوشمزه باشد. سیب زمینی کبابی که پوست آن قهوه‌ای سوخته یا سیاه شده باشد، دارای ماده‌ای سمی به نام اکریلاماید است که برای سلامتی مضر بوده و خواص سرطان‌زا دارد. بنابراین بهتر است از خوردن آن پرهیز کنید.

خواص سیب ‌زمینی سرخ ‌کرده

این شکل از طبخ سیب زمینی همواره محل دعوا و نزاع مخالفان و موافقان آن بوده است و این دعواها هنوز هم ادامه دارد. اما آنچه مشهود است این است که مصرف چند باره این نوع از سیب زمینی در طول یک هفته، ضررهای زیادی برای سلامتی داشته و بهتر است روش‌های طبخ دیگر را نیز به رژیم خود اضافه نمایید. ابتدا به جدول‌ها توجه کنید:

ارزش غذایی و مواد آلی:

انرژی (کالری) 292 کیلوکالری
آب 43.05 گرم
کربوهیدرات 36.60 گرم
چربی 14.53 گرم
پروتئین 3.65 گرم
فیبر 3.50 گرم
کلسترول 1.00 میلی‌گرم
قند 0.28 گرم

ویتامین‌ها:

نیاسین (B3) 2.86 میلی‌گرم
ویتامین E 1.35 میلی‌گرم
پانتوتنیک اسید (B5) 0.66 میلی‌گرم
تیامین (B1) 0.12 میلی‌گرم
ویتامین B6 0.25 میلی‌گرم
ریبوفلاوین (B2) 0.02 میلی‌گرم
ویتامین K 31.20 میکروگرم

الکترولیت‌ها و مواد معدنی:

پتاسیم 610.00 میلی‌گرم
سدیم 314.00 میلی‌گرم
فسفر 126.00 میلی‌گرم
منیزیم 33.00 میلی‌گرم
کلسیم 19.00 میلی‌گرم
آهن 0.96 میلی‌گرم
روی 0.55 میلی‌گرم
منگنز 0.24 میلی‌گرم
مس 0.14 میلی‌گرم
سلنیم 0.40 میکروگرم

همان‌طور که گفتیم در بسیاری از افراد عادت مصرف سیب زمینی سرخ کرده به دفعات زیاد در طول یک هفته وجود دارد که این عادت بسیار مضر است.

خواص سرطان‌زای سیب زمینی سرخ کرده در صورت مصرف بیش از اندازه اثبات‌شده اشت و از سوی دیگر، خطر بروز مشکلات دیگری همچون کبد چرب، دیابت نوع دو، فشار خون و بسیاری موارد دیگر نیز وجود دارد که ریسک چنین عاداتی را بالا می‌برد.

راه‌های مختلفی برای پختن سیب زمینی وجود دارد.

اما در صورت مصرف به اندازه (برای مثال، چند بار در ماه) این شکل از پخت نیز خواص خاص خود را دارد که قابل‌توجه است: خوردن سیب زمینی سرخ کرده کلسیم زیادی دارد و این موضوع می‌تواند خطر بروز مشکلات مرتبط با استخوان نظیر روماتیسم و پوکی استخوان را در شما برطرف کند.

همچنین هورمون‌هایی را در بدنتان ترشح می‌کند که برای سلامت روان بسیار مفید هستند. علاوه براین خواص مثبتی برای دستگاه گوارش شما دارد و فیبر بالای آن، از بروز اسهال و یبوست جلوگیری خواهد کرد.

یک سبزی بسیار مفید که می‌توانید همراه با سیب‌زمینی طبخ کنید یا به شکل خام آن را نوش جان نمایید،‌ شاهی است. در مقاله خواص شاهی با آثار فوق‌العاده آن آشنا شوید!

مضرات سیب زمینی در طب اسلامی

بسیاری از طبیبان سنتی معتقدند در بازگویی خواص سیب زمینی برای مردان و زنان، زیاده‌روی و زیاده‌گویی شده است و به ضررهای آن کمتر توجه می‌شود. این دسته از طبیبان معتقدند سیب زمینی به طور کلی غلیظ‌کننده خون است و برای افرادی که پیشاپیش دچار این عارضه هستند، ضرر دارد.

همچنین می‌گویند سیب زمینی انرژی‌بخشی کم و چاق‌کنندگی زیاد دارد و با سوخت و ساز بدن هماهنگ نیست. همچنین به دیر هضم بودن آن اشاره می‌کنند که برای معده ضررهای بسیار دارد. به هر صورت، تحقیقات دانشگاهی و علمی با برخی از این ادعاها سازگاری ندارد.

در نهایت، سیب زمینی را چگونه بخوریم؟

احتمالاً بهترین شیوه پخت سیب زمینی برای هرکسی متفاوت باشد؛ البته به شرطی که محدودیت‌های گفته شده در طول مقاله را رعایت کنید: تنوع را رعایت نمایید، سرخ شده کمتر بخورید و موقع کبابی کردن، نگذارید پوست آن بسوزد! همین چند نکته مختصر، می‌توانند رژیم شما را بسیار سالم‌تر کنند. از همراهی شما با بلاگ اسنپ‌فود متشکریم!

 

 

نظرات کاربران