کرم کارامل یا کاستارد کارامل، از دسرهای محبوب در دنیاست. کشورهای مختلفی به عنوان مبدأ این دسر شناخته شدهاند. اسپانیا، فرانسه، ایتالیا و پرتغال از جملۀ این کشورها هستند. محتویات اصلی دسر کرم کارامل، تخم مرغ، شیر و شکر است. کرم کارامل و سس کاراملی از اواخر قرن بیستم در رستورانهای سرزمینهای بسیاری در اروپا رواج یافت. دلیل این امر نیز احتمالاً به خاطر سهولت تهیه و قابلیت نگهداری آن به مدت چند روز است.
کاستارد در زبان فرانسوی به معنای کرم است. در بعضی از کشورها، کرم کارامل تحت عنوان «فلان» (Flan) نیز شناخته میشود. در کشورهای اسپانیایی زبان و در ایالات متحده، کرم کارامل را با نام فلان میشناسند. کرم کارامل دارای بافت ژلاتینی و خامهای است. کرم کارامل میتواند در طعمهای مختلفی تهیه شود. این مقاله نیز به طرز تهیه کرم کارامل پرداخته است. با چند روش مختلف برای طرز تهیه کارامل ساده و طعمدار با شما هستیم.
مختصری دربارۀ کارامل بدانیم!
دسر کارامل تنها یکی از شیرینیهای خوشمزهای است که بر پایۀ پودر کارامل ساخته میشود. گسترۀ استفاده از طعم کارامل وسیعتر از این است. امروزه از طعم دهندۀ کارامل برای تولید انواع شیرینیها، دسرها، آبنباتها و موارد مشابه استفاده میشود. همچنین بسیاری از بیسکویتها و قهوهها نیز دارای طعم کارامل هستند.
جالب این است که روز پنجم آوریل هر سال تحت عنوان «روز جهانی کارامل» تعیین شده است. این واقعیت نشان از محبوبیت کارامل در همۀ جهان دارد. کارامل از اواسط قرن ۱۶ میلادی توانست به سرعت جای خود را در بسیاری از رستورانها و مغازههای جهان باز کند. کارامل مادهای خوراکی است که به شیوۀ طبیعی و از برخی میوهها به دست میآید. مایع کارامل، زرد رنگ و متمایل به قهوهای تیره است. دانستن یک نکتۀ دیگر در مورد کارامل نیز پیش از شروع بحث اصلی جالب است.
فرآیندی که در طی آن کرم کارامل به دست میآید، کاراملیزاسیون نامیده میشود. این فرآیند حاصل حرارت دادن شکر تا دمای ۱۷۰ درجۀ سانتیگراد است. در این دما، شکر یا قند تجزیه شده و رنگ طلایی و طعم خاصی به خود میگیرد. برای تهیۀ کارامل از کره، شکر قهوهای یا سفید، شیر، خامه یا وانیل استفاده میشود. با مقدماتی که در مورد دسر کرم کارامل دانستیم، شیوههای مختلف برای طرز تهیۀ انواع دسرهای کارامل را تشریح میکنیم.
طرز تهیه کرم کارامل؛ مرور چند شیوه
در طرز تهیه کرم کارامل، دو روش کلی وجود دارد. ابتدا لازم است بگوییم که بین کارامل و دسر کارامل تفاوتهایی وجود دارد. کارامل در واقع شکری است که تحت فرآیند کاراملیزاسیون قرار گرفته و به رنگ قهوهای در آمده است. خامه، کره یا وانیلی که بعد از آن به کارامل اضافه میشود، به عنوان طعمدهندههای آن هستند.

روش دیگر این است که همۀ این مواد را با هم مخلوط کرده و آنها را به شیر اضافه میکنیم و حرارت میدهیم. این نوع از کارامل تحت عنوان کارامل شیری شناخته میشود. برخی از کاراملهای خشک یا پودر کارامل نیز در بازار وجود دارد. از این کاراملها میتوان در تهیۀ خوردنیهای مختلفی استفاده کرد. از کارامل در تولید نوشابههای انرژیزا، سرکه، انواع سس، نان، کیک و فرآوردههای گوشتی استفاده میشود.
طرز تهیه کارامل ساده خانگی
اگر با طرز تهیه کرم کارامل ساده خانگی آشنا شوید و بتوانید به خوبی از عهدۀ آن برآیید، طعمدار کردن آن کار سختی نخواهد بود. برای تهیۀ کرم کارامل ساده به مواد اولیۀ زیر نیاز خواهید داشت:
- شیر: ۲ پیمانه
- شکر: یک پیمانه
- تخم مرغ: ۳ عدد
- آب: یکسوم لیوان
- وانیل: یک قاشق چایخوری
گام اول برای تهیه دسر کاراملی، درست کردن خود کارامل است. آب و نصف پیمانه از شکر، برای درست کردن کارامل است. به این منظور، شکر و آب را در قابلمهای ریخته و روی حرارت متوسط قرار میدهیم. شکر را به خوبی در آب حل کرده و اجازه میدهیم آب آن کم کم بخار شود. این روند را آنقدر ادامه میدهیم تا شربتی قهوهای یا کاراملی رنگ ایجاد شود.

ابتدا شیر را روی شعلۀ کم قرار میدهیم، شکر را اضافه کرده و هم میزنیم. تا نیمه گرم شدن شیر، شکر را حل کرده و سپس آن را از روی گاز برمیداریم. سپس تخم مرغها را در ظرفی شکسته و شیر ولرم را به آنها اضافه میکنیم. در حین هم زدن، وانیل را به ترکیب شیر، تخم مرغ و شکر اضافه میکنیم. کارامل را در ۴ ظرف تک نفره ریخته و اجازه میدهیم تا سرد شود.
فر را روشن کرده و روی دمای ۱۸۰ درجه تنظیم میکنیم. ترکیب شیر و تخم مرغ را روی کارامل سرد شده بریزید. درون تابهای با ارتفاع مناسب آب سرد بریزید. ظرفهای کارامل را درون آب قرار دهید. به شکلی که آب تا نیمههای ظرف کارامل را بپوشاند. تابه را با ظرفهایی که درون آب هستند درون فر قرار دهید. اجازه بدهید به مدت ۶۰ تا ۹۰ دقیقه، ظرفها به روش بن ماری (حرارت با بخار آب) داخل فر بمانند. بعد از آن، ظرف کارامل را در یخچال بگذارید تا سرد شود.
طرز تهیه کارامل شکلاتی بدون فر
تهیه دسر کاراملی بدون استفاده از فر نیز کار آسانی است. در صورتی که مراحل شرح داده شده را به دقت انجام دهید، دسر کاراملی خوشمزه با خامه و نشاسته خواهید داشت. این روش برای افرادی که میخواهند دسر کاراملی لذیذی را در مدت زمان کم و البته با کالری بیشتر تهیه کنند مناسب خواهد بود. مواد لازم برای تهیه کارامل شکلاتی بدون فر عبارتاند از:
- تخم مرغ: یک عدد
- شیر: ۴ پیمانه
- شکر: یک پیمانه
- شکلات تلخ: ۸۰ گرم
- نشاسته: ۴ قاشق سوپخوری
- خامه صبحانه: ۲۰۰ گرم
- وانیل: یک قاشق چایخوری
برای تهیۀ دسر کارامل شکلاتی ابتدا شکر را در قابلمه ریخته و روی حرارت متوسط قرار دهید. در این روند شکر باید به شکلی یکدست ذوب شود. تا زمان تغییر رنگ شکر به رنگ کاراملی این کار را ادامه دهید و مراقب باشید که شکر نسوزد. خامۀ صبحانه را روی شکر آب شده بریزید. با اضافه شدن خامه، شکر دوباره سفت میشود. به هم زدن و حرارت دادن ترکیب ادامه دهید تا مجدداً شکر ذوب شده و در خامه حل شود.

در ظرفی دیگر، نشاسته، تخم مرغ و شیر را با هم ترکیب کنید و روی حرارت ملایم قرار دهید. مخلوط را به شکر و خامۀ کاراملی شده بیفزایید. مخلوط نهایی را شروع به هم زدن کنید و این کار را تا جایی ادامه دهید تا به قوام و غلظت برسد. وانیل را به ترکیب اضافه کنید و مجدداً هم بزنید. پس از آن، شکلات را اضافه کنید.
سپس شروع به هم زدن مخلوط کنید تا مایعی غلیظ و یکدست ایجاد شود. در نهایت، دسر کارامل شکلاتی را در لیوان یا کاسههای مناسب بریزید. روی آن را با سس کاراملی بپوشانید تا ترکیبی دو رنگ ایجاد شود. میتوانید روی دسر را با شکلات رنده شده یا تکههای میوه تزیین کنید.
دسر کاراملی با بادام و نشاستۀ ذرت
دسر کاراملی را میتوان با دیگر مواد مغذی ترکیب کرده و دسری مقویتر از آن ساخت. دستورالعملی که در ادامه میخوانیم، طرز تهیه کرم کارامل با بادام و نشاستۀ ذرت است. این دسر خوشمزه میتواند یک خوردنی مقوی برای کودکان باشد. مواد لازم برای تهیۀ دسر کارامل با بادام و نشاستۀ ذرت به ترتیب زیر هستند:
- شکر: یک پیمانه
- شیر: ۴ پیمانه
- تخم مرغ: ۲ عدد
- بادام خرد شده: ۷۵ گرم
- نشاستۀ ذرت: ۸۰ گرم
ابتدا شکر را داخل قابلمه ریخته و روی حرارت بگذارید. شکر را به آهستگی هم بزنید تا آب شده و به رنگ قهوهای یا کاراملی درآید. سپس سه پیمانه شیر را به آن اضافه کنید تا شکر کارامل شده باز شود. نشاسته و زردۀ تخم مرغ را با یک پیکانه شیر سرد حل کرده و به شیر در حال جوشیدن اضافه کرده و ترکیب را مرتب هم بزنید. حال سفیدۀ تخم مرغ را به صورت جداگانه هم بزنید تا حالت پف به خود گرفته و به رنگ سفید درآید.

سفیدۀ زده شده و بادام خُرد شده را با هم مخلوط کرده و به شیر در حال جوشیدن اضافه کنید. کمی که مخلوط خود را گرفت آن را از روی حرارت بردارید و اجازه دهید تا خنک شود. ظرف مناسب را چرب کرده و کرم کارامل را درون آن بریزید. سپس ظرف را در یخچال بگذارید تا خنک شده و بسته شود. در نهایت، روی دسر را با میوه، شکلات یا مغزهای مختلف مانند پسته تزیین کرده و سرو نمایید.
طرز تهیه سس کارامل ژلاتینی
روش دیگری نیز برای تهیه دسر و سس کارامل وجود دارد. در این روش از ورقههای ژلاتین برای قوام بیشتر دسر استفاده میشود. برای تهیۀ دسر کرم کارامل با ژلاتین به مواد زیر نیاز خواهید داشت:
- شیر: ۴ پیمانه
- شکر: ۱۵۰ گرم
- ژلاتین: ۶ ورق
- تخم مرغ: ۴ عدد
- وانیل: یک سوم قاشق چایخوری
- آب گرم: ۴ قاشق غذاخوری
ابتدا کارامل را مطابق با روشهایی که توضیح دادیم تهیه کنید. ۱۰۰ گرم شکر را روی حرارت قرار دهید تا کم کم آب شده و به رنگ طلایی کاراملی در آید. سپس شیر را گرم کرده و روی شکر کاراملی ریخته و اجازه دهید تا اندکی بجوشند. در این مرحله شیر باید کارامل را کاملاً در خود حل کند. سپس ظرف را از روی حرارت بردارید و اجازه دهید تا خنک شود.


بعد از آن، ورقههای ژلاتین را اضافه کنید. مخلوط را خوب هم بزنید تا ژلاتینها کاملاً در شیر کاراملی حل شوند. لازم است که ژلاتینها را در زمانی که شیر ولرم است اضافه کنید تا روند حل شدن آنها به خوبی انجام شود.
تخم مرغها درون یک ظرف ریخته و هم بزنید. در همین حین وانیل را اضافه کنید. سپس شیر ولرم را به تخم مرغها بیفزایید تا خوب هم بزنید. مابقی شکر را با ۴ قاشق غذاخوری آب روی حرارت بگذارید تا شربت کاراملی به دست آید. شربت کارامل را درون ظرفی مناسب بریزید. کرم کارامل را روی شربت ریخته و در فر با دمای ۲۰۰ درجه قرار دهید.
اجازه دهید به مدت ۱۰ دقیقه حرارت ببیند تا رویه کرم ببندد. ظرف را از فر خارج کرده و اجازه دهید سرد شود. سپس آن را در یخچال بگذارید تا خود را ببندد. برای برگرداندن ظرف، چند لحظه آن را با آب داغ کرده و آن را روی ظرفی مناسب برگردانید. دسر کارامل ژلاتینی آمادۀ سرو است.
طرز تهیه کرم کارامل آماده
برای راحتی کار میتوانید پودر کارامل آماده را از فروشگاهها بخرید. معمولاً پودر کرم کارامل دارای توضحیاتی است که روند تهیۀ آن را به خوبی شرح داده است. اما در ادامه میتوانید روش تهیه کرم کارامل آماده به همراه مواد لازم برای تزیین و طعمدار کردن آن را بخوانید. مواد لازم برای تهیۀ کرم کارامل با پودر آماده عبارتاند از:
- پودر کارامل آماده: یک بسته
- پودر ژله: یک بسته
- شیر: دو پیمانه
- آب جوش: یک پیمانه
- آب سرد: یک پیمانه
- شکر: ۲ قاشق غذاخوری

پودر کارامل آماده داخل یک ظرف مناسب ریخته و دو پیمانه شیر به آن اضافه کنید. ظرف را روی حرارت قرار دهید. بعد از اینکه شیر و پودر کارامل به جوش آمد، شکر را به آن اضافه کرده و خوب هم بزنید. در نظر داشته باشید که حرارت گاز روی شعلۀ کم باشد. بعد از اینکه مخلوط حالتی غلیظ به خود گرفت، آن را از روی حرارت بردارید تا خنک شود.
سپس پودر ژله را با یک پیمانه آب جوش حل کنید. سپس آب سرد را به آن اضافه کنید. بعد از آماده شدن محلول دسر ژله، آن را کم کم روی کاراملها بریزید. سپس ظرف کارامل و ژله را در یخچال بگذارید و بگذارید خنک شده و خود را ببندد. در آخر میتوانید برای تزیین دسر از میوۀ تازه، کمپوت میوه یا شکلات رنده شده استفاده کنید.
طرز تهیه کیک کارامل
کیک کاراملی نیز یکی از دسرهای خوشمزه بر پایۀ طعم کارامل است. کیک کارامل دسری کامل است که تهیۀ آن نیاز به مهارت بیشتر دارد. همانطور که پیداست، در اینجا نیاز به مهارت و سلیقه برای پخت کیک داریم. از آنجا که کیک کارامل در دستۀ کیک و شیرینی قرار میگیرد، تهیۀ آن روندی پیچیدهتر نسبت به دسر کاراملی ساده را پیش رو دارد.
زمان آمادهسازی مواد اولیه و مایحتاج آن چیزی حدود ۱۵ دقیقه است. زمان پخت آن نیز حدود ۳۰ دقیقه طول میکشد. کیک کاراملی یک میان وعده و دسر عالی است. آنچه در ادامه میخوانید، دستور پخت کیک کاراملی برای ۴ نفر است.
مواد لازم برای تهیه کیک کارامل به ترتیب زیر هستند:
- شکر: چهار پیمانه
- کره: یک و نیم پیمانه
- تخم مرغ: ۵ عدد
- آرد: سه و نیم پیمانه
- بیکینگ پودر: نصف قاشق چایخوری
- نمک: یک چهارم قاشق چایخوری
- شیر: یک و نیم پیمانه
- وانیل: یک قاشق چایخوری
- خامه: یک پیمانه

طرز تهیه سس کارامل برای کیک
ابتدا لازم است سس کارامل را تهیه کنید. به این منظور، شکر را داخل قابلمه ریخته و آن را روی حرارت ملایم قرار دهید. شکر را به آرامی و ملایمت روی حرارت هم بزنید تا کم کم آب شده و به رنگ کاراملی درآید. مراقب باشید که شکر نسوزد. خامه را در ظرف مناسبی ریخته و روی حرارت بگذارید تا اندکی گرم شود.
سپس خامۀ گرم را به شکر کاراملی شده بیفزایید، هم بزنید تا یکدست و صاف شود. قابلمه را از روی حرارت برداشته و اجازه دهید تا سس کارامل خامهای خنک شود. میتوانید برای غلیظ شدن سس، ظرف را در فریزر بگذارید تا خود را ببندد.
طرز تهیه کیک
ابتدا فر را رو روشن کرده و آن را روی حرارت ۱۷۰ درجۀ سانتیگراد قرار دهید تا گرم شود. قالب کیک را چرب کرده و کمی آرد به کف آن بپاشید. همچنین میتوانید از کاغذ روغنی هم استفاده کنید. بیکینگ پودر و آرد را با هم مخلوط کنید و آن را ۲ یا ۳ مرتبه الک کنید تا به خوبی صاف شود.
کرۀ آب شده در دمای محیط را به آرامی و ملایمت با شکر هم بزنید تا شکر در کره حل شود. سپس تخممرغها را یکی یکی به ترکیب شکر و کره اضافه کنید. در حین افزودن تخممرغها، مخلوط را به خوبی هم بزنید. با افزودن آخرین تخممرغ، پودر وانیل را به آن اضافه کنید.
۱۰۰ میلیلیتر از سس کاراملی که در مرحلۀ اول آماده کردهاید را به مایۀ کیک اضافه کنید. بعد از آن، مواد خشک (آرد و بیکینگ پودر) را به مایه افزوده و به خوبی هم بزنید تا صاف و یکدست شود. مایۀ کیک را درون قالب ریخته و به مدت نیم ساعت داخل فر قرار دهید. پس از خارج کردن کیک از فر، به مدت یک ساعت آن را در فضای اتاق قرار دهید تا خنک شود. مابقی سس کارامل را روی کیک ریخته و آن را با میوه، شکلات و مغز بادام تزیین کنید.
چند نکتۀ نهایی در مورد کرم کارامل
- کرم کارامل را میتوان به هر دو شکل داغ و سرد سرو کرد.
- برای سرو سرد لازم است آن را به مدت ۲۴ ساعت درون یخچال بگذارید.
- غلظت کارامل خنک شده باید حالتی شبیه به عسل داشته باشد.
- میزان شکری که در تهیۀ کرم کارامل استفاده میشود کاملاً اختیاریست.
- برای اضافه کردن شیر لازم است حتماً آن را جوشانده و سرد کنید.
- کرم کارامل دارای کالری زیادی است. بنابراین آن را در کنار غذاهای سبک میل کنید.
- تهیۀ کرم کارامل بدون سفیدۀ تخم مرغ بهتر است. به این منظور، تعداد دو برابر از زردۀ تخم مرغ را به جای تخم مرغ کامل استفاده کنید.
- افزودن دارچین، هل یا پوست لیمو به از بین بردن بوی تخممرغ کمک میکند
اگر به تهیه انواع دسر علاقه مند هستید :
طرز تهیه دسر پاناکوتا؛ محبوبترین دسر ایتالیا را درست کنید!