شاید بار‌ها برای شما پیش آمده که در سبزی فروشی در‌خواست کرده‌اید که به جای شاهی برایتان ریحان بیشتری بپیچند. در ادامه برای شما توضیح می‌دهیم که چرا نباید شاهی را دست کم گرفت. شاهی گیاهی با برگ‌های سبز تیره و شاخه‌های ترد است که طعمی تند و متفاوت دارد. این گیاه ترد و خوشمزه، یکی از قدیمی‌ترین سبزی‌ها است که  از دیر‌باز، به خصوص در طب سنتی، مورد استقبال ایرانیان قرار گرفته است.

شاهی یک گیاه دارویی و پرخاصیت است.

در گذشته، شاهی به عنوان یک منبع مقوی و سالم در بین طبقه‌ی کارگران انگلیسی پرطرفدار بوده است. امروزه اما بیش از پیش سلامت جسم در اولویت قرار گرفته است. بیشتر افراد به فکر تناسب اندام و کاهش وزن افتاده‌اند. در نتیجه، غذا‌های چرب و مضر که روزی طرفداران زیادی داشتند، جای خود را به سالاد‌ها و غذا‌های مقوی داده‌اند.

در دنیای امروزی که مصرف سبزیجات بیش از پیش مورد استقبال قرار گرفته است، بهتر است با دانستن خواص سبزیجات، آگاهانه غذا‌های خلاقانه و سالم را به رژیم خود اضافه کنیم. این نکته را هم همیشه باید به خاطر سپرد که در مصرف افراط و تفریط نکنیم. تا پایان این مقاله با ما همراه باشید برای بر شمردن خواص این سبزی جذاب.

خواص شاهی؛ گیاهی شگفت انگیز

می‌دانستید میزان ویتامین سی موجود در شاهی از پرتقال بیشتر است؟ ویتامین سی، آنتی اکسیدان زیادی در بدن آزاد می‌کند که بدن را در برابر تنش اکسایشی مقاوم می‌کند و ریسک علائم التهابی را کاهش می‌دهد. درنتیجه، ایمنی بدن بیمارانی که از دیابت، چربی خون و بیماری‌های قلبی رنج می‌برند، تقویت می‌شود. کمبود ویتامین سی به معنای کاهش تولید کلاژن است. کلاژن در کیفیت و شفافی پوست و همچنین سرعت بهبود زخم، تاثیر به سزایی دارد.همچنین، ویتامین سی موجود در شاهی شما را در برابر بیماری‌های قارچی، باکتریایی، و ویروسی مقاوم می‌کند.

به دلیل آلودگی هوای شهر‌های کوچک و بزرگ، افراد زیادی از مشکلات تنفسی مانند آسم و برونشیت رنج می‌برند. این روزها که بدن مستعد بیماری‌های تنفسی و حساسیت‌های شدید است، تغذیه مناسب از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

شاهی را می‌توانید در غذاها و سالادهای خود نوش جان کنید.

به گفته‌ی محققان، مصرف شاهی، به عنوان یک منبع غنی ویتامین سی، می‌تواند حجم تنفسی جاری در ریه‌ها را افزایش دهد. بنابراین این گیاه می‌تواند به بهبود بیماران مبتلا به آسم و برونشیت کمک کند.

خواص شاهی در سلامت قلب

بیماری‌های قلبی از شایع‌ترین بیماری‌ها در بین افراد پیر و جوان است. امروزه به دلیل استرس و آلودگی هوا، داشتن تغذیه مناسب می‌تواند به سلامت روان و جسم شما کمک کند. شاهی از جمله سبزیجاتی است که جدا از طعم دلنشین، سرشار از ویتامین کا است. ویتامین کا از تجمع کلسیم اضافی بر دیواره‌ی رگ‌ها و یا دریچه‌های قلب جلوگیری می‌کند و احتمال افزایش فشار خون و همچنین بروز سکته‌ی قلبی و مغزی را کاهش می‌دهد. در نتیجه، به افرادی که روزانه مقدار زیادی کلسیم مصرف می‌کنند توصیه می‌شود که از مصرف شاهی غافل نشوند، مگر اینکه از دارو‌های ضد انعقاد خون استفاده می‌کنند که دراون صورت پیشنهاد می‌شود که با پزشک خود مشورت کنند.

خواص بذر شاهی برای استخوان‌ها و تقویت آن

پوکی و شکستگی استخوان از گذشته در بین ایرانیان، به خصوص خانم‌ها، بسیار شایع بوده است. شاهی از منابع غنی ویتامین کا است که برای جذب مواد مغذی و همچنین شکل‌گیری استخوان ها مفید است.

ویتامین کا به افزایش پروتئین موجود در استخوان کمک می‌کند و درنتیجه، شاهی استخوان‌ها را تقویت و احتمال پوکی و شکستگی استخوان را کاهش می‌دهد. از طرفی، ویتامین کا موجود در شاهی استحکام و سلامت دندان‌ها را نیز بهبود می‌بخشد.

شاهی و خواص آن برای چشم‌ها

کمتر خانواده‌ای را پیدا می‌کنید که حداقل یکی از اعضا عینکی نباشد! قبل از اینکه به گزینه‌ی عمل چشم فکر کنید این را در نظر بگیرید که تغذیه مناسب و دریافت کافی ویتامین آ می‌تواند سلامت چشم و بینایی شما را به طور قابل توجهی بهبود ببخشد.

بهترین راه برای تامین نیاز بدن به ویتامین آ، رعایت رژیم غذایی مناسب است. یک فنجان شاهی (معادل ۵۰ گرم) از ۱۰ درصد ویتامین آ تشکیل شده است. این ویتامین به بهبود بینایی شما کمک می‌کند. به گفته‌ی تحقیقات، در صورت مصرف کافی ویتامین آ، بدن در برابر برخی از انواع سرطان‌ها نیز مقاوم می‌شود. اگر به سبزیجاتی که احتمال ابتلا به سرطان را کاهش می‌دهند علاقه دارید باید بیشتر در مورد خواص انواع سیب زمینی مطالعه کنید.

خواص شاهی در کاهش وزن

آیا شما هم بارها به کاهش وزن فکر کردید؟ آیا شما هم وقت کافی برای ورزش ندارید؟ آیا شما هم نمی‌دانید چه غذایی بخورید که خوشمزه و در عین حال کم کالری باشد؟ جواب شما در ترکیب سیزیجات و پروتئین کافی نهفته است.

هر فنجان شاهی خام (۵۰ گرم) معادل ۱۶ کالری است که می‌تواند برای کاهش وزن انتخاب درستی باشد. بر اساس تحقیقات، وقتی کالری دریافتی از کالری مورد نیاز بدن کمتر باشد، وزن کاهش می‌یابد. با انتخاب غذا‌های کم کالری می‌توان کالری دریافتی را کاهش داد.

همچنین رژیم غذایی متشکل از پروتئین زیاد و کربوهیدرات کم، با ایجاد احساس سیری، به کاهش وزن کمک می‌کند. شاهی و دیگر سبزیجات، کربوهیدرات پایین و فیبر بالایی دارند که همراه با مرغ، گوشت، لوبیا و ماهی (منابع غنی پروتئین) ترکیبات خوشمزه‌ای را می‌سازد که برای ساعت‌ها شما را سیر نگاه می‌دارد و میل شما را به شیرینی‌جات و تنقلات کم می‌کند.

خواص شاهی کوهی

چیدن و خوردن هر نوع گیاه ناشناس کوهی توصیه نمی‌شود چرا که این تجربه می‌تواند به قیمت جان و یا مسمومیت تمام شود. با این حال، شاهی کوهی از گیاهانی که نه تنها با خاصیت است بلکه طعم و عطر مطبوعی دارد.

شاهی را هم به صورت تازه و هم خشک‌شده می‌توان مصرف کرد.

گیاه تره تیزک وحشی یا شاهی کوهی از گیاهان خودرو است که در نواحی استان کرمانشاه می‌روید. این گیاه به صورت خام مصرف می‌شود. این سبزی سرشار از ویتامین سی و ای است که خاصیت آنتی اکسیدانی دارد و احتمال ابتلا به سرطان را کاهش می‌دهد.

خواص شاهی خشک شده

احتمالا شما هم این تجربه را دارید که سبزی خاصی را از کوه و یا باغچه بچینید و بعد از ساعت‌ها پاک کردن، شستن و خشک کردن در آخر در خانه‌تکانی عید همه را دور بیندازید. پیشنهاد ما این است که شاهی را خشک کنید و در هر نوع غذایی که به ذهنتان می‌رسد اضافه کنید؛ احتمال اینکه تجربه‌ی بدی باشد به شدت پایین است.

از طرفی شاهی منبع خوبی از ویتامین‌ها و مواد معدنی است. برگ‌های خام و تازه شاهی در سالاد و ساندویچ طعم تند و جذابی دارد. همچنین می‌توان شاهی خشک شده را به عنوان سبزی معطر در سوپ، پاستا و لازانیا استفاده کرد و از طعم و خواص آن لذت و بهره برد.

خواص شاهی برای کلیه‌ها و تیروئید

حتما شنیده‌اید که یکی از سخت‌ترین درد‌ها، درد کلیه است. برای پیشگیری از سنگ کلیه، جدا از نوشیدن آب کافی، تغذیه سالم است. از طرفی فلزات سنگین مانند آلومینیوم که در مواد آرایشی، داروها و واکسن‌ها وجود دارد عملکرد کلیه وکبد را تحت شعاع قرار داده و مختل می‌کند.

در یک تحقیق انجام شده، به ۵۰ موش آلومینیوم داده شد. عملکرد کلیه و کبدِ گروهی از موش‌ها، بعد از مصرف شاهی بهبود یافت و تقریبا به حالت عادی برگشت.

همانطور که می‌دانید غدد تیروئید نقش به سزایی در تنظیم کردن فعالیت‌های بدن دارند. ید به تنظیم میزان هورمون تیروئید کمک می‌کند. کم‌کاری تیروئید موجب بیماری‌هایی همچون سرما‌خوردگی، یبوست، افسردگی و افزایش وزن می‌شود.

ازسوی دیگر، شاهی حاوی گیتروژن است که جذب ید را مشکل می‌سازد که موجب پر‌کاری تیروئید می‌شود. پس بهتر است در مصرف شاهی افراط و یا تفریط نکنیم چرا که مصرف درست و کافیِ شاهی می‌تواند به تنظیم هورمون تیروئید کمک کند.

در مورد خواص شاهی در طب سنتی بیشتر بدانید!

شاهی اما در طب سنتی بخت بلندی ندارد؛ خوردن شاهی، موسوم به سبزی بنی امیه، به شدت نفی شده و توصیه نمی‌شود. البته که دلیل محکم و قانع‌کننده‌ای هم مطرح نشده است. طبع شاهی گرم و خشک است که مصلح آن خرفه، سرکه و کاسنی هستند. اگر طبع گرم مزاجی دارید، مصرف زیاد شاهی توصیه نمی‌شود.

مضرات شاهی برای مردان

با توجه به روایات معصومین، اگر مردی شبی شاهی بخورد تا صبح با جذام دست و پنجه نرم می‌کند. اینکه خوردن شاهی می‌تواند منجر به جزام شود، هیچ پایه علمی‌ای ندارد. پس پیشنهاد می‌شود در صورت تمایل برای داشتن یک تغذیه سالم، حتما با پزشک متخصص خود مشورت فرمایید.

شاهی را در زمان بارداری با مشورت پزشک مصرف کنید.

خواص شاهی برای زنان

شاهی سرشار از ویتامین کا و سایر ویتامین‌هایی است که تولید استروژن را افزایش می‌دهد که سیکل قائدگی را تنظیم می‌کند. به نظر می‌رسد آبِ شاهی برای تنبلی تخمدان مفید است.

در زمان بارداری اما تغذیه بسیار مهم است؛ آنقدر که می‌تواند سلامت جنین را تضمین و یا به خطر بیندازد. در زمان بارداری، زیاده روی در مصرف شاهی موجب افزایش انقباض رحم و ریسک سقط جنین را بالا می‌برد. با این حال، باز هم تاکید می‌شود که با پزشک خود مشورت کنید.

از طرف دیگر، شاهی، بعد از زایمان، به عنوان منبع ویتامین‌های حیاتی و مواد معدنی، کیفیت شیردهی را بهبود می‌بخشد.

کلام آخر

امروزه، با ترویج فرهنگ گیاه‌خواری و رژیم غذایی سالم، مصرف سبزیجات بیش از پیش محبوب شده است. در این مقاله ما از خواص شاهی گفتیم ولی شما می‌توانید خواص کرفس و بقیه سبزیجات را هم مطالعه کنید. شاهی، با طعم تند و متنوعی که دارد در بین خانواده‌های ایرانی طرفداران زیادی دارد. در بالا، شماری از خواص شاهی لیست شده است.

این سبزی ترد منبعی غنی از ویتامین‌های سی، کا، و آ است که در ترکیب با پروتئین کافی، نه تنها می‌تواند انتخاب سالم و خوشمزه‌ای باشد بلکه در ایجاد حس سیری و کاهش وزن نیز موثر است. با این حال، اگر شرایط پزشکی خاصی دارید و از مصرف شاهی مطمئن نیستید، حتما با پزشک معالج خود مشورت کنید.

حتما تجربیات و نظرات خود را در رابطه با این گیاه پر‌خاصیت با ما به اشتراک بگذارید. امیدواریم که از خواندن این مقاله لذت برده باشید.