طرز تهیه نان لواش خانگی می‌تواند ایده هیجان‌انگیزی باشد. نان لواش یکی از نان‌های نازک و ترد محسوب شده که خاستگاه آن بیش از دیگر جاها مربوط به کشور ارمنستان مربوط است. اما تولید این نان از سالیان دور در ایران، جمهوری آذربایجان و گرجستان نیز رواج داشته است. اگر چه می‌توان به راحتی این نوع نان را از نانوایی‌ها خریداری کرد، اما پخت آن در منزل نیز حال و هوای جذاب خود را دارد. در ادامه با ما همراه باشید تا ببینیم قدمت این نان به کجا بازگشته و چطور می‌توان آن را در منزل تهیه کرد.
قدمت نان لواش و ثبت آن به عنوان میراث فرهنگی
این نان با ضخامتی حدود 3 میلی‌متر از خمیر فطیر تهیه می‌شود. خمیر فطیر در اصطلاح به خمیرهای کم ورآمده گفته می‌شود. اغلب نان لواش را با نام «نان تنوری» نیز می‌شناسند. برخی از این نان‌ها از خمیر بسیار نازک تهیه می‌شوند که اغلب خشک هستند. لازم به ذکر است که پیش از مصرف، این نان‌ها را اندکی خیس می‌کنند تا به حالت نرم درآید.
نان لواش در فرهنگ‌های مختلف جایگاه ویژه‌ای دارد. در کشورهای مختلف نیز این نان اغلب با همین نام یا تلفظی شبیه به آن رواج دارد. البته ریشه و اصالت نام آن همچنان مشخص نیست. برخی آن را منسوب به منطق خاورمیانه و به خصوص ایران می‌دانند. عقید دیگر نیز آن را با سومریان و زبان آنان مرتبط می‌داند. با این همه، بیشترین احتمال بر ارمنی بودن نام و هویت آن است.
جالب است بدانید که کشور ارمنستان نان لواش را به عنوان میراث فرهنگی خود در یونسکو ثبت کرد. همچنین از دوره‌ای به بعد به عنوان میراث مشترک با ایران ثبت گردید. این نان در بسیاری از نقاط کشور تولید می‌شود و آن چه از منابع و مآخذ به دست آمده نشان از قدمت 800 سالۀ این نان در کشور دارد.
طرز تهیه نان لواش در خانه
پخت و پز در خانه یکی از کارهای لذت‌بخش است. به خصوص اگر این کار مرتبط با پخت و تهیه نان لواش خانگی ساده باشد. به طور مثال طرز تهیه نان لواش در منزل برای صبحانه واقعاً ایده جذابی است. چه چیز از این بهتر که نان گرم صبحانه‌مان را در خانه تهیه کنیم؟ اگر شما هم به دنبال یادگیری و کسب تجربه در زمینه پخت نان هستید می‌توانید با طرز تهیه خمیر این نان محلی آشنا شده و سپس شیوه پخت آن در فر، تابه یا ساج را نیز فرا گیرید. البته بهترین راه برای خرید نان، سفارش از نانوایی انلاین اسنپ فود و تحویل سریع نان تازه و داغ درب منزل است.
مواد لازم برای تهیه نان لواش با خمیر مایه
برای تهیه نان لواش خانگی با خمیر مایه به مواد اولیۀ زیر نیاز خواهیم داشت. این میزان برای تهیۀ 25 عدد نان کافی خواهد بود.
| مواد لازم | میزان مورد نیاز |
| آرد نانوایی | 800 گرم |
| شکر | یک قاشق چای‌خوری |
| بیکینگ پودر | یک قاشق چای‌خوری |
| پودر خمیر مایه فوری | یک قاشق چای‌خوری |
| نمک | یک قاشق سوپ‌خوری |
| شیر ولرم | 2 پیمانه |
| روغن مایع | یک پیمانه |
طرز تهیه و پخت نان لواش در خانه
به منظور پخت نان لواش در خانه به ترتیب مراحل زیر را دنبال می‌کنیم:
- مرحله اول: در مرحلۀ اول، خمیر مایه را همراه با شکر و نصف پیمانه آب ولرم را در ظرفی مناسب ترکیب کنید. روی ظرف را کاملاً بپوشانید تا خمیر مایه شروع به عمل آمدن کند. به این منظور لازم است ظرف دربسته را در جای گرم قرار دهید و به مدت حداقل 10 دقیقه صبر کنید. خمیر مایه شروع به حباب زدن خواهد کرد.
- مرحله دوم: ظرف مناسب و گودی را انتخاب کنید. شیر، روغن مایع، مابقی آب ولرم، بیکینگ پودر و نصف آرد نانوایی را به آن اضافه کنید. سپس خمیر مایۀ عمل آمده را نیز افزوده و آن را به خوبی ورز دهید.
- مرحله سوم: آرد را کم‌کم به مواد قبلی اضافه کنید. در این مرحله لازم است خمیر جمع شده و اندکی چسبندگی نیز داشته باشد. دقت کنید که در این مرحله، بسته به نوع آرد ممکن است آب بیشتر یا کمتری به خود بگیرد. بنابراین لازم است آرد را به یک‌باره اضافه نکنید. چرا که احتمال خشک شدن خمیر وجود دارد.
- مرحله چهارم: پس از آماده شدن خمیر نان لواش خانگی تابه ای، آن را به ظرفی با حجمی حداقل دو برابر حجم خمیر منتقل کنید. پس از انتقال، روی درب را با سلفون پوشانده و روی آن پارچۀ حوله‌ای قرار دهید. خمیر را در جای گرم بگذارید تا عمل آید.
- مرحله پنجم: بعد از حدود یک ساعت تا 75 دقیقه، روی خمیر را باز کنید. انگشتتان را داخل خمیر فرو کنید تا یک سوراخ ایجاد شود. در صورتی که جای آن به سرعت پر نشد یعنی خمیرتان آماده است.
- مرحله ششم: خمیر را روی سطحی صاف کمی ورز دهید تا هوای اضافۀ آن خارج شود. سپس آن را با چانه‌های صد گرمی تقسیم کنید. روی چانه‌ها مقداری آرد بپاشید و آن‌ها را با فاصله از هم روی سطح صاف بچینید.
- مرحله هفتم: پس از اتمام چانه‌گیری، دستمالی تمیز روی آن‌ها بیندازید و بگذارید به مدت 20 دقیقه استراحت کنند. سپس از اولین چانه‌ای که گرفتید مرحلۀ بعد را آغاز کنید.
- مرحله هشتم: تابه‌ای بزرگ و صاف یا ساج مخصوص پختن نان را روی حرارت بگذارید تا به خوبی داغ شود. سپس خمیر را با وردنه باز کنید. روی آن را با چنگال طرح بزنید. خمیر پهن شده را داخل تابه یا روی ساج بگذارید تا حباب بزند. سپس آن را در تابه برگردانید تا طرف دیگرش نیز پخته شود.
- مرحله نهم: اگر می‌خواهید نان لواش خانگی‌تان به حالت خشک درآید لازم است آن‌ها را روی حرارت ملایم بپزید. در غیر این صورت حتماً نان را روی حرارت زیاد بپزید تا نرم باقی بمانند. همچنین بعد از پخته شدن، نان‌ها را در پارچه‌ای تمیز قرار دهید.
شما می‌توانید به همین شکل و با دنبال کردن همین مراحل، تهیه نان لواش خانگی در فر را دنبال کرده و به راحتی نان تازه و گرم را از فر خارج کنید. به علاوه این فرصت برایتان وجود دارد که از طریق نانوایی انلاین تهران، به راحتی این نان و دیگر نان‌های مورد نظر خود را از اسنپ فود سفارش دهید.
طرز تهیه نان لواش خانگی بدون خمیر مایه
برای تهیه نان لواش بدون خمیر مایه نیاز به مواد اولیه زیر داریم:
| مواد اولیه | میزان لازم |
| آرد سفید گندم | 3 پیمانه |
| بیکینگ پودر | یک قاشق غذاخوری |
| نمک | نصف قاشق غذاخوری |
| روغن مایع | 4 قاشق غذاخوری |
| آب ولرم | یک پیمانه |
مراحل تهیه نان لواش خانگی بدون خمیر مایه در ماهیتابه
مرحله اول: برای تهیه نان لواش ایرانی، ابتدا آرد سفید گندم را دو بار الک کنید تا سبک شود. سپس آن را داخل کاسه بزرگی ریخته و بیکینگ پودر را به آن اضافه کنید. مواد خشک را با هم مخلوط کرده و سپس نمک و روغن مایع را به آن اضافه کنید. کم‌کم آرد را به آن بیفزایید تا خمیر در وسط کاسه جمع شود.
مرحله دوم: میزان آب لازم بستگی به نوع آرد دارد. به همین دلیل آرد را کم‌کم اضافه کنید. خمیر را روی سطح کار که آغشته به آرد است قرار داده و آن را به خوبی ورز دهید. خمیر باید شکلی کاملاً نرم و لطیف به خود بگیرد.
مرحله سوم: روی خمیر را با پارچۀ تمیزی بپوشانید. آن را به مدت نیم ساعت در محیط آشپزخانه بگذارید تا استراحت کند. سپس چانه‌ای به اندازه یک تخم مرغ از آن درست کنید. به همین ترتیب چانه‌های بعدی را درست کنید.
مرحله چهارم: روی سطح صاف آرد بپاشید. چانه‌ها را با وردنه باز کنید. باز شدن، نازکی، یکدست و گرد شدن چانه‌ها بسیار مهم است. برای خوش‌فرم‌تر شدن می‌توانید یک کاسۀ گرد را روی آن بگذارید و اضافه‌های خمیر نان لواش خانگی فوری را برش دهید.
مرحله پنجم: تابۀ تفلون و نسوز را روی حرارت متوسط بگذارید تا به خوبی داغ شود. خمیرهای باز شده را داخل تابه بگذارید. بعد از حباب زدن خمیر، آن را برگردانید تا طرف دیگرش نیز پخته شود. سپس نان پخته شده را به سرعت از روی تابه بردارید و داخل پارچه بگذارید تا نرم بماند. به همین ترتیب شروع به پختن بقیۀ چانه‌های خمیر کنید. این نان دستپخت خودتان است! از آن نهایت لذت را ببرید.
طرز تهیه خمیر نان لواش محلی (با شیر)
تهیه نان لواش در خانه می‌تواند به شکل‌های مختلف و با مواد اولیه گوناگونی صورت گیرد. شیر یکی از ترکیباتی است که استفاده‌های زیادی در پخت نان و شیرینی دارد و تهیه نان لواش خانگی با شیر نیز امکان پذیر بوده و برای آن به مواد اولیه زیر نیاز خواهید داشت:
| مواد اولیه | میزان لازم |
| آرد نانوایی | 800 گرم |
| شکر | یک قاشق چای‌خوری |
| بیکینگ پودر | یک قاشق چای‌خوری |
| پودر خمیر مایه فوری | یک قاشق چای‌خوری |
| نمک | یک قاشق سوپ‌خوری |
| شیر ولرم | 2 پیمانه |
| روغن مایع | یک پیمانه |
مراحل تهیه نان لواش خانگی با شیر؛ روشی تقریباً مشابه
- مرحله اول: ابتدا خمیر مایه را همراه با شکر و نصف پیمانه آب ولرم داخل یک ظرف مناسب ترکیب کنید. درب آن را گذاشته یا روی ظرف را بپوشانید. آن را در محیطی گرم قرار دهید تا خمیر مایه به عمل آید.
- مرحله دوم: شیر، روغن مایع، نصف پیمانه آب ولرم، نصف آرد و بیکینگ پودر را داخل ظرفی گود و بزرگ ریخته و با هم مخلوط کنید. سپس خمیر مایه را به آن بیفزایید و همۀ مواد را با هم ورز دهید.
- مرحله سوم: مابقی آرد را کم‌کم اضافه کنید تا حالت چسبندگی آن از بین رود. از افزودن بیش از حد آرد که منجر به خشک شدن خمیر می‌شود اجتناب کنید.
- مرحله چهارم: خمیر آماده شده را به ظرفی مناسب منتقل کنید. در این مرحله، حجم خمیر دو برابر می‌شود. به این منظور روی ظرف را با سلفون پوشانده و یک حوله یا پارچه روی آن قرار دهید.
- مرحله پنجم: بعد از یک ساعت و پانزده دقیقه روی خمیر را باز کرده و با انگشت خود آن را مشابه با روش‌های قبلی تست کنید.
- مرحله ششم: حال خمیر را روی سطح کار ورز دهید تا هوای آن خارج شود. سپس چانه‌هایی با اندازۀ مناسب از آن درست کنید.
- مرحله هفتم: روی خمیرها را با دستمال تمیز بپوشانید و به آن استراحت دهید.
- مرحله هشتم: تابه را روی حرارت بگذارید تا به خوبی داغ شود. مشابه با روش‌های قبلی شروع به پختن نان‌ها کنید.
چند نکته دربارۀ نان لواش خانگی
برای آن که بتوانید بهترین تجربه پخت نان لواش خانگی را داشته باشید، نکات زیر را در نظر بگیرید:
- زمان آماده کردن مواد تا رسیدن به مرحلۀ پخت چیزی حدود یک ساعت و نیم است.
- زمان لازم برای پخت نان معادل با 5 دقیقه است.
- به جای استفاده از اجاق گاز، می‌توانید از ذغال نیز استفاده کنید. این کار طعم متفاوت و جالبی به نان خواهد داد.
- عمل ورز دادن و وردنه‌کشی خمیر را با دقت کافی انجام دهید.
- بهتر است که مخلوط کردن مواد خمیر را با قاشق چوبی پیش ببرید.
- به یاد داشته باشید که نان لواش خانگی به دلیل نداشتن مواد نگهدارنده، قابلیت نگهداری طولانی مدت ندارد.
- نان‌ها را بعد از پخته شدن داخل پارچه‌ای تمیز بگذارید تا خشک نشوند.
- تهیه نان لواش در فر نیز بسیار ساده انجام شده و می‌توانید این نان را در فر آماده کنید. کافی است که فر را روشن کرده و بگذارید به خوبی گرم شود. برای انجام این کار، چانه‌های باز شده را داخل سینی فر بگذارید و بعد از پف کردن و طلایی شدن، آن‌ها را از فر خارج کنید.
- استفاده از شیر در تهیه نان لواش خانگی باعث خوشمزه‌تر شدن و بافت لطیف آن می‌شود. همچنین نان بعد از پخته شدن حالتی نرم‌تر به خود می‌گیرد.
- روی نان لواش را می‌توانید با انواع سبزیجات خشک، کنجد یا دیگر دانه‌ها تزئین کنید. هنگام قرار دادن خمیر صاف شده روی تابه یا ساج، مقداری از این افزودنی‌ها را روی خمیر بپاشید.
لذت تهیه نان لواش خانگی
تا اینجا مراحل طرز تهیه نان لواش خانگی در منزل را دنبال کردیم. حتما سفارش آنلاین نان از اسنپ فود و تحویل گرفتن نان درب منزل، بهترین و ساده‌ترین راه برای پر کردن سفره نان شما خواهد بود. اما گاه و گداری لذت طبخ نان در منزل نیز می‌تواند جایگاه خود را داشته باشد. شما چه نظر و تجربه‌ای در این باره دارید؟
نظرات کاربران