تخم کتان نوعی گیاه  است که در فصل بهار می‌‌روید. این گیاه با شرایط آب و هوایی و خاک بسیاری از مناطق کشور به ‌ویژه مناطق معتدل خنک شمالی بیشتر سازگار است. این بذر، بیشتر برای تولید روغن صنعتی کاربرد دارد و استفاده می‌‌شود اما برای  کنجاله خوراک دام نیز استفاده می‌‌‌شود.

محصولات بر پایه دانه کتان، محصولاتی دوستدار محیط زیست هستند و دور ریز یا حتی آلودگی برای تهیه شدن ندارند و به صورت طبیعی استفاده می‌‌شوند. چون که بذر کتان حاوی آلفا لینولنیک اسید (یک اسید چرب ضروری امگا 3) است، مرغداران در مرغداری خود برای تولید تخم‌مرغ غنی‌شده با امگا 3، مرغ را با آن تغذیه می‌‌‌کنند و از این بذر به عنوان خوراک مرغ‌ها استفاده می‌‌‌‌کنند.

کنجاله بذرک نیز بخشی از خوراک غذایی حیوانات خانگی و دام‌های صنعتی است. از دیگر کاربردهای این بذر می‌‌‌‌‌توان به استفاده شدن بخشی از آن در غلات صبحانه نیز نام برد.

در این روز‌ها خواص تخم کتان یا خواص بلغور کوسکوس بسیار بر سر زبان‌ها افتاده‌اند و مورد توجه گیاهخواران قرار گرفته‌اند.

در این مقاله قصد داریم درباره‌ی خواص این خوراکی و روش‌های مصرف آن صحبت کنیم. پس پیشنهاد می‌کنیم حتما تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

بذر کتان مناسب برای مصارف صنعتی و خوراکی.

خواص متفاوت و عجیب بذر کتان

·        کاهش دادن اسید چرب

با توجه به پیشرفت علم و فرهنگ، عده‌ای از مردم شروع به گیاه‌خواری کردند اما اگر بدن شما مواد لازم را مانند امگا 3 نیاز داشت می‌‌‌‌توانید از بذر کتان استفاده کنید.

بذر کتان اسید آلفا لینولنیک دارد که تا حدود زیادی اسید چرب امگا ۳ گیاهی است. اسید آلفا لینولنیک یکی از دو اسید چرب ضروری و مهم است که باید آن را از غذا دریافت کنید چون بدن نمی‌‌تواند آن را تولید کند و برای همین هم دانشمندان اصرار بر مصرف ماهی دارند. اما به علت اینکه بعضی از آدمها از بوی ماهی خوششان نمی‌‌آید، استفاده از بذر کتان به آنها پیشنهاد می‌‌شود.

در ضمن تحقیقاتی که بر روی روی حیوان‌ها انجام شده است، نشان داده که اسید آلفالینولنیک از جمع شدن کلسترول در رگ‌های خونی قلب پیشگیری می‌‌‌کند و در کاهش رشد تومور نیز تاثیر بسزایی دارد.
نتایج یک آزمایش علمی‌‌ دیگر نشان داد کسانی که این اسید آلفا لینولنیک را نسبت به بقیه بیشتر دریافت می‌‌‌کنند، کمتر در معرض خطر حمله قلبی هستند و این بذر حتی در کاهش خطر سکته مغزی نیز اثر بخش بوده است.

·        سرشار از فیبر خوراکی

یک قاشق غذا خوری بذر کتان حاوی ۱.۹ گرم فیبر خوراکی است که ۸ تا ۱۲ درصد فیبر مورد نیاز بدن یک انسان را روزانه در بر دارد.

بذر کتان نیز حاوی از دو نوع فیبر خوراکی محلول و غیر محلول است که این دو نوع فیبر در روده بزرگ توسط باکتری‌های موجود تخمیر می‌‌‌شوند و مدفوع را حجیم می‌‌‌کنند؛ در نتیجه حرکت روده مرتب و راحت تر می‌‌‌شود.

فیبر محلول ثبات محتوی روده را افزایش می‌‌‌دهد و سرعت گوارش را کمتر می‌‌‌کند که این بدان معناست که کمک به تنظیم قند خون و کاهش کلسترول خون است. فیبر غیر محلول هم منجر به ترکیب آب بیشتر با مدفوع می‌‌شود و باعث می‌‌شود حجم آن بیشتر شود و در نتیجه مدفوع راحت‌تر از بدن و روده خارج می‌‌‌شود.

·        کنترل قند خون

دیابت نوع 2 به عنوان یک مشکل در سراسر جهان با سطح قند خون بالا به راحتی قابل شناسایی است؛ چون بدن در هر صورت یا قابلیت ترشح انسولین را ندارد یا در برابر آن مقاوم است.

در تحقیقات و آزمایش‌های انجام شده اثبات کرده‌اند که اگر افراد مبتلا به دیابت 10 تا 20 گرم پودر بذر کتان به برنامه غذایی روزانه خود اضافه و مصرف کنند، 8 تا 10 درصد چربی خود را می‌‌توانند با این روش پایین بیاورند.

فیبر غیر محلول این روش را با کمتر کردن سرعت حل شدن قند در خون انجام می‌‌شود و باعث می‌‌شود فشار خون پایین بیاید.

با این حال با یک تحقیق می‌شود‌ به این نتیجه رسید که بذر کتان هیچ تغییری نتوانسته در سطح قند خون یا بهبود در دیابت ایجاد کند و البته چنین نتیجه‌ای شاید تحت تاثیر تعداد کم افراد حاضر در آزمایش و استفاده از روغن کتان نیز باشد.

·        کاهش وزن با استفاده از تخم کتان

اگر تمایل دارید بین وعده‌های اصلی میان وعده‌ای برای کمک به کاهش اشتهای خود دریافت کنید، اضافه کردن بذر کتان یا پودر آن به نوشیدنی‌ها را در نظر بگیرید تا از هوس‌های غذایی و یا گرسنگی پیشگیری کنید.
یک آزمایش نشان داد که اضافه کردن ۲۵ گرم پودر بذر کتان به نوشیدنی احساس گرسنگی و اشتها را تا حد چشمگیری پایین می‌‌‌آورد و این برای افرادی با رژیم لاغری در برنامه خود می‌‌تواند حکم یک راه برای غلبه بر اشتهای خود باشد.

دلیل احساس کاهش گرسنگی به خاطر وجود فیبر محلول در بذر کتان است که این نوع فیبر، گوارش در معده را آهسته می‌‌‌کند و موجب تحریک شدن هورمون‌های کنترل اشتها می‌‌شود و  به فرد احساس سیری کاذب می‌‌‌دهد.

فیبر خوراکی بذر کتان احساس سیری را افزایش می‌‌‌دهد و با جلوگیری از گرسنگی به کنترل وزن کمک می‌‌‌کند. اما باز هم قابل ذکر است استفاده از پودر بذر کتان صرفا برای رسیدن به وزن خود روش درستی نیست. اگر از خواص بارهنگ برای معده و لاغری نیز اطلاعی ندارید می‌‌توانید از اینجا به مقاله دسترسی داشته باشید.

خواص بذر کتان با روغن آن فرق دارد!

تفاوت روغن کتان با بذر آن.

روغن بذر کتان نسبت به دانه خرد شده‌ کتان دارای اسید آلفا لینولنیک بیشتری است. یک قاشق غذا خوری بذر خورد شده کتان 1.6 گرم اسید آلفا لینولنیک دارد و یک قاشق غذا خوری روغن کتان دارای 7  گرم اسید آلفا لینولنیک است.

در کل بذر کتان دارای مواد مغذی مانند فیبر(محلول و غیر محلول) است که در روغن کتان وجود ندارد.
پس برای دریافت اثری بیشتر از خواص و فواید این بذر، دانه بذر کتان در اولویت استفاده قرار خواهد گرفت و استفاده از آن هم به صورت دانه‌های خورد شده است.

مزایای بذر کتان برای سلامت که از نتایج آزمایشات فراوان بدست آمده است  تنها از یک قاشق غذا خوری (10 گرم) این دانه بوده است.
بنابراین توصیه می‌‌‌شود مصرف روزانه خوراکی شما کمتر از 5 قاشق (50 گرم) باشد به علت عوارضی که دارد.

عوارض مصرف بذر کتان چیست؟

علاوه بر مزایای زیاد این دانه، یک سری عوارض هم دارد که آن‌ها را با هم مرور کنیم:

• واکنش‌های آلرژیک، اسهال، انسداد روده، معده درد، یبوست، نفخ، علاوه ‌براین شواهدی مبنی بر این‌که روغن یا تخم کتان ممکن است بر پروستات اثر بگذارد یا خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش دهد، اما هنوز نتایج قطعی نیستند.
• تخم کتان حاوی بسیاری از ترکیبات ضدتغذیه‌ای است که در صورت مصرف در مرغداری‌ها می‌‌‌تواند بر عملکرد تولید و حتی کیفیت تخم‌مرغ نیز تاثیر منفی بگذارد.
• رژیم غذایی بر اصل استفاده از کنجاله کتان می‌‌‌تواند علائم کمبود ویتامین B6 را در طیور و ماهیان در حال رشد را ایجاد کند. اما این مشکل را می‌‌‌توان با اضافه کردن مقدار اضافی ویتامی‌‌ن B6 در رژیم غذایی طیور و ماهیان حل کرد.

پودر بذر کتان مناسب کاهش وزن.

در این مقاله چه فهمیدیم؟

تخم کتان موارد مصرف گوناگونی در صنایع، خوراک دام و طیور و غذای انسان دارد؛ همانطور که در بالا ذکر شد و از خواص آن گفته شد. برای مصرف آن، دانه‌ها باید کاملا آسیاب‌ شده باشد و می‌‌‌توانید روی سالاد، اسموتی، خمیر نان، کلوچه و حتی ماست ریخته شوند و به این شکل استفاده شود.

مصرف بذر کتان خواص مفیدی برای سلامت قلب، افزایش وزن و کاهش آن و حتی حجیم‌سازی عضلات بدنسازان و کمک به بهبود دیابت، و حتی افزایش اشتها دارد. اما برای افراد مبتلا به سرطان، دارای شرایط حساس‌ به هورمون، انسداد روده، تنگی مری و زنان باردار و شیرده استفاده از محصولات با بذر کتان مجاز نیست.

همچنین این دانه روغنی ممکن است با داروهای کاهنده فشارخون، دیابت، ضدانعقاد خون و استروژن‌ها افراد بیمار تداخل داشته باشد و واکنش‌های شیمی‌‌ نامناسب برای سلامتی افراد ایجاد کند.

حال اگر مشتاقید تا بتوانید مقداری از خود بذر کتان یا روغن آن استفاده کنید می‌‌ توانید از اسنپ فود آن را سفارش دهید و در کمترین زمان تحویل بگیرید.

امیدواریم از خواندن این مقاله لذت برده باشید و مطالب آن برایتان مفید واقع شده باشدو