هل، ادویه‌ای نام‌آشنا در آشپزی است و وقتی ردپا و عطر هل در غذاها پیدا باشد، باید منتظر چشیدن مزه‌ای منحصر‌به‌فرد و استثنایی باشید. خبر خوب این است که خاصیت عرق هل هم به‌خوبی با دانه‌های معطر هل برابری می‌کند و می‌توان از آن به‌عنوان یک عرق گیاهی معطر در تهیه بسیاری از غذاها کمک گرفت. خبر خوب دیگر اینکه این عرق گیاهی، خواص درمانی فوق‌العاده‌ای دارد و استفاده از آن در صنایع عطرسازی و ساخت لوازم آرایشی بهداشتی هم متداول است.

حال سوال این است که تا چه اندازه با خواص عرق هل آشنا هستید؟ آیا استفاده‌های درمانی این عرق گیاهی مفید را می‌دانید و آیا می‌دانید که چه محدودیت‌هایی برای استفاده از آن وجود دارد. اگر دوست دارید پاسخ این سوالات را بدانید، با اسنپ فود همراه شوید تا سفری به دنیای خوش‌عطر و بوی هل داشته باشیم.

معرفی عرق هل

هل گیاهی علفی و چند ساله از تیره زنجبیلیان است. این گیاه که به آن نام ملکه ادویه‌ها را داده‌اند، گیاهی همیشه سبز و بوته‌ای است. گل‌هایی زرد‌رنگ و کوچک و میوه‌هایی کپسولی شکل به رنگ زرد یا سبز روشن دارد. درون هر کپسول، دانه‌هایی کوچک و معطر جای گرفته‌اند که همان بذر هل است و برای تهیه عرق هل ، عصاره خالص این میوه با روش تقطیر آب به دست می‌آید. این عرق گیاهی، طبع گرم و خشک دارد و مصارف دارویی فراوانی از جمله رفع تهوع و نفخ برای آن ذکر کرده‌اند.

گیاه هل، بومی کشور هندوستان است و 80 درصد از هل مصرفی دنیا از طریق صادرات این کشور تأمین می‌شود. همچنین این گیاه، یکی از گران‌ترین ادویه‌ها است و از لحاظ قیمت، پس از زعفران و وانیل قرار می‌گیرد. جالب است بدانید که بیشترین کشورهای مصرف‌کننده هل، مردمان پاکستان و هندوستان هستند و در رتبه بعدی، ایرانی‌هاف بخصوص ساکنان سیستان و بلوچستان قرار دارند.

شرایط نگهداری عرق هل

عرق هل در مقایسه با سایر عرقیجات، ماندگاری بهتری دارد و اگر شرایط صحیح نگهداری از آن را رعایت کنید، برای مدتی نسبتا طولانی از خواص و عطر و بوی این عرق گیاهی بی‌نظیر بهره‌مند خواهید شد:

• عرق گیاه را داخل یک بطری شیشه‌ای درب‌دار بریزید و دقت کنید که درب ظرف کاملا محکم شود.
• شیشه را در جایی خشک و خنک مثل کابینت آشپزخانه یا یخچال قرار دهید، اما دقت کنید که عرق هل نباید یخ بزند.
• این عرق گیاهی باید دور از نور مستقیم خورشید قرار گیرد.
• نگهداری از عرق هل به شکل شربت ترکیبی، تاریخ انقضای آن را سرعت می‌بخشد و باعث از بین رفتن خواص آن در زمانی کوتاه‌تر خواهد شد.
• به طور معمول می‌توان از عرق خالص هل تا 2 سال پس از تولید آن استفاده کرد.

انواع هل و عرق هل

هل انواع مختلفی دارد و بسته به اینکه عرق‌گیری از کدام نوع گیاه صورت گیرد، شاهد تفاوت‌هایی در عطر و طعم عرق حاصله و خواص آن خواهیم بود. بر همین اساس، در ادامه انواع هل و خواص و ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد هر کدام را با هم مرور می‌کنیم:

هل سبز

هل سبز به صورت غلاف‌هایی کوچک با دانه‌هایی سیاه‌رنگ و خوشبو است. عطر این نوع هل نسبت به هم‌خانواده‌های آن بیشتر است و به دلیل این عطر بی‌نظیر و نافذ، مصارف فراوانی در صنعت مرباسازی، کمپوت‌سازی، پخت انواع نان و شیرینی و‌… دارد. همچنین از این دانه‌های معطر در طبخ گوشت سفید و در ترکیب انواع چای و قهوه هم استفاده می‌شود. خاستگاه رویش این گیاه، جنوب شرق آسیا است و در طب چینی در درمان بیماری‌های معده و روده کاربرد دارد. همچنین هل سبز، چاق‌کننده است و اشتها را زیاد می‌کند.

هل سیاه

به این نوع هل، هل باد، هیل قراب و قافله کبار هم می‌گویند. داخل میوه‌های کپسولی این نوع هل، 12 دانه نامنظم قهوه‌ای رنگ قرار داشته و بوی معطر و مزه‌ای شیرین دارند. این دانه‌ها، خواص آنتی‌اکسیدانی بسیار قدرتمندی دارند و از ترکیبات منحصر‌به‌فرد آن‌ها می‌توان به ترپنین، فورمیک اسید، استیک اسید و ترپی نئول اشاره کرد. دانه‌های بی‌نظیر هل سیاه، نقش پررنگی در صنعت داروسازی دارند و از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان این گیاه می‌توان به هندوستان، ترکمنستان و ایران (شهر کرمان) اشاره کرد.

هل سفید

این نوع هل، ساقه‌هایی زیرزمینی، ضخیم، طویل و منشعب دارد. ساقه‌های هوایی، شکلی به هم پیچیده دارند و ارتفاع آن‌ها به 3 متر می‌رسد. گل‌های بوته‌ای گیاه، کوچک و سفید‌رنگ هستند که در مرکز آن‌ها، رنگ بنفش زیبایی به چشم می‌خورد. داخل هر میوه کپسولی هم دانه‌هایی معطر و سخت به رنگ سیاه مایل به قهوه‌ای قرار دارند.

این نوع هل، طبیعتی خیلی گرم و خیلی خشک دارد و مصرف بیش از 3 گرم از این نوع هل در طول روز برای بدن مضر است. این هل، کاربردهای فراوانی در صنایع غذایی، شیرینی‌پزی و عطرسازی دارد و از ترکیبات مؤثر آن می‌توان به سیلیس، پروتئین و کلسیم اکسالات اشاره کرد.

عرق هل در چه غذاهایی استفاده می شود؟

یکی از مزایای گیاه هل آن است که به شکل‌های متنوعی می‌توان از آن در تهیه غذاهای مختلف استفاده کرد. برای مثال، پوست میوه این گیاه، دانه‌های داخل هر کپسول و اسانس گیاه هل، روش‌های مختلف به کار بردن عطر و طعم این گیاه بی‌نظیر در طبخ غذاها هستند. دانه‌ها می‌توانند به صورت درسته یا پودر‌شده به صورت یک ادویه مورد استفاده قرار گیرند، اما علاوه بر همه این‌ها، استفاده از عرق هل هم تأثیر مشابهی در خلق طعم‌ها و مزه‌های بی‌نظیر دارد. در ادامه، چند پیشنهاد و ایده ویژه برای شما داریم:

• می‌توانید به‌جای افزودن دانه‌های هل به چای، مقداری عرق خالص هل داخل چای خود بریزید و از عطر و طعم بی‌نظیر آن لذت ببرید.
• استفاده از عرق هل در ترکیب انواع دمنوش‌ها و نوشیدنی‌های خنک هم متداول است و یک مزه ترکیبی فوق‌العاده ایجاد می‌کند؛ ضمن اینکه خواص فراوانی هم برای سلامتی دارد.
• می‌توانید از عرق هل به‌عنوان یک چاشنی معطر در تهیه انواع دسرهای خانگی کمک بگیرید. طعم دسرهایی مانند فرنی، حلوا، شله زرد و.. با وجود این چاشنی، به‌مراتب عالی‌تر خواهد شد. البته این را هم در نظر داشته باشید که استفاده از عرق هل باید به اندازه مناسب باشد و زیاده‌روی در مصرف آن، طعم غالب دسر را تغییر خواهد داد.
• در تهیه انواع مرباهای خانگی از عرق هل استفاده کنید. این عرق گیاهی بی‌نظیر، خاصیت ضد‌ گلو‌درد دارد و نشاط‌آور و آرام‌بخش است.
• اضافه کردن مقداری دانه هل یا پودر ادویه هل به برخی خورشت‌ها، عطر و طعم بی‌نظیری ایجاد می‌کند. در این مورد هم می‌توانید به‌جای مواد گفته‌شده، کمی عرق هل داخل خورشت بریزید. یکی از تجربه‌های بی‌نظیر در‌این‌باره، مربوط به طبخ خورشت قیمه مشهدی است که پیشنهاد می‌کنیم حتما برای یکبار هم که شده آن را امتحان کنید.
• برای مزه‌دار کردن مرغ، در کنار بقیه ادویه‌ها، مقداری هم عرق هل اضافه کنید تا شاهد تغییر بسیار متفاوت در عطر و طعم این غذای پرطرفدار باشید.
• اضافه کردن مقداری عرق گیاهی هل به سس سالاد و در تهیه انواع سوپ‌ها هم ایده دیگری است که آشپزی شما را حسابی متحول می‌کند.

نحوه مصرف عرق هل

دقت کنید که مصرف بیش از اندازه عرق هل هم مانند سایر عرقیجات و گیاهان دارویی می‌تواند دردسر ساز شود و عوارضی ناخواسته ایجاد کند. به همین دلیل، در صورت ابتلا به بیماری‌های خاص، پیش از مصرف این عرق گیاهی حتما با پزشک خود مشورت کنید. ضمنا توجه داشته باشید که عواملی مانند سن و سال، میزان فعالیت روزانه و مزاج فرد هم در مقدار مجاز مصرف روزانه این عرق گیاهی، تأثیرگذار خواهند بود. در ادامه، به چند مورد متداول از مصارف این گیاه و بهترین زمان مصرف عرق هل اشاره کرده‌ایم، اما باز هم تأکید می‌کنیم که هر فرد با توجه به شرایط خاص خود، باید نسخه‌ای منحصر‌به‌فرد داشته باشد:

• بهترین زمان مصرف عرق هل برای درمان مشکلات روده، قبل از غذا است.
• بهترین زمان مصرف عرق گیاهی هل برای درمان مشکلات معده، بعد از غذا است.
• بهترین زمان مصرف عرق هل برای اصلاح کبد، صبح یا شب قبل از خواب است.
• به طور معمول، مناسب‌ترین مقدار مصرف عرق هل برای لاغری ، 1 الی 2 لیوان در روز بعد از وعده‌های غذایی است.

خواص عرق هل

در صورتی که فرایند عرق‌گیری از گیاه هل به شکل صحیحی انجام شود، تقریبا تمام مواد مغذی و ویتامین‌های موجود در این گیاه، محفوظ می‌ماند. در ادامه، به چند مورد از مهم‌ترین خواص و فواید عرق هل در درمان بیماری‌ها اشاره می‌کنیم:

• یکی از بهترین درمان‌های طبیعی برای گلودرد، کمک گرفتن از عرق هل است. کافی است این عرق گیاهی بی‌نظیر را به صورت یک نوشیدنی ترکیبی با مقداری دارچین و عسل میل کنید و شاهد اثر فوری و معجزه‌آسای آن در درمان گلودرد باشید.
• عرق هل یکی از بهترین عرقیجات گیاهی برای درمان فوری سکسکه است.
• عرق گیاهی هل، نقش مؤثری در افزایش و تقویت میل جنسی دارد.
• خاصیت ضد باکتری عرق هل، در درمان آلرژی‌های پوستی معجزه می‌کند. همچنین برای زیبایی و طراوت پوست هم می‌توان از خواص این عرق گیاهی مفید کمک گرفت.
• خاصیت آنتی‌اکسیدانی عرق هل، پوست سر را تغذیه کرده و باعث شادابی و تقویت فولیکول‌های مو می‌شود؛ در نتیجه، مشکلاتی مانند ریزش مو هم برطرف خواهند شد.
• یکی دیگر از خواص قابل‌توجه عرق گیاهی هل، کوچک کردن توده‌های‌ فیبروم در رحم است.
• تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف این عرق، تا حد زیادی فشار خون را کنترل می‌کند.
• برای از بین بردن بوی بد دهان می‌توان از عرق هل کمک گرفت. همچنین این عرق گیاهی، به دلیل خاصیت ضد میکروبی خود، نقش مهمی در جلوگیری از پوسیدگی دندان‌ها دارد.
• تحقیقات نشان می‌دهد که افراد دیابتی، سطح منگنز پایینی دارند و از آن‌جا که عرق خالص هل سرشار از این ماده معدنی است، نقش ویژه‌ای در پیشگیری و درمان دیابت دارد.
• گیاه هل حاوی ترکیبات ارزشمندی مانند limonen و Cineole است که جلوی پیشرفت سلول‌های سرطانی را می‌گیرند و این خاصیت در مورد عرق هل هم صادق است.
• عرق گیاهی هل یک اشتها‌آور قوی است و عملکرد سیستم گوارش را بهبود می‌بخشد. این عرق گیاهی، بادشکن است و در درمان سوء‌هاضمه بسیار عالی عمل می‌کند.
• برای درمان آسم و تنگی نفس می‌توان روی خواص عرق هل حساب کرد.
• نوشیدنی عرق هل، یک نوشیدنی ضد افسردگی است که خاصیت گرمابخشی و انرژی‌زایی فوق‌العاده‌ای دارد.
• عرق گیاهی هل ادرارآور است و از طریق ادرار، بسیاری از سموم بدن را دفع خواهد کرد.

مضرات عرق هل

در رابطه با مصرف عرق هل، محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های زیر را در نظر داشته باشید:

• گفتیم که عرق خالص هل طبیعتی گرم و خشک دارد، بنابراین ممکن است زیاده‌روی در مصرف آن باعث ایجاد سردرد در افراد، بخصوص گرم مزاجان شود.
• استفاده از عرق هل در دوران بارداری و شیردهی منعی ندارد، اما از افراط در مصرف آن بپرهیزید.

• ممکن است زیاده‌روی در مصرف عرق گیاهی هل، تپش قلب ایجاد کند.
• مصرف این عرق گیاهی برای افرادی که دچار بیماری سیفیلیس و سوزاک هستند، مناسب نیست.
• افرادی که دچار مشکل یبوست هستند، نباید از عرق هل استفاده کنند.

عرق هل مرغوب را از اسنپ فود بخواهید…

اگر به‌دنبال عرقیجات گیاهی با‌کیفیت هستید، از اسنپ فود کمک بگیرید. شما می‌توانید با مراجعه به این سایت و رفتن به بخش عطاری آنلاین اسنپ فود، انواع عرقیجات گیاهی را در بسته‌بندی‌های بهداشتی با کیفیتی عالی و قیمتی مناسب خریداری کنید. خرید شما به صورت اینترنتی خواهد بود و ضمن کم کردن زحمت خرید حضوری، امکان مقایسه قیمت‌ها و برندها هم برای شما فراهم است. امیدواریم تجربه خرید از اسنپ فود، برایتان تجربه‌ای رضایت‌بخش و ادامه‌دار باشد.