اگر تا به حال به مناطق شمالی کشور سفر کرده باشید، حتما اسم شقاقل یا مربای شقاقل به گوشتان خورده است چون این گیاه علفی چند ساله عموما در مناطقی معتدل با خاک حاصلخیز رشد می‌کند؛ مثل شمال ایران، غرب آسیا و شرق اروپا.

شقاقل از انواع سبزیجات ریشه‌ای بوده و از اعضای خانواده هویج وحشی است. به همین دلیل ظاهر آن شباهت بسیاری به هویج دارد ولی رنگ آن روشن‌تر است و به زردی نزدیک است. همچنین طعم آن نیز شیرین‌تر از هویج است.

برای دانستن خواص شقاقل با ما همراه باشید.

اگر جایی اسم بامزه زردک ریگی یا زردک ریش بزی را شنیدید بدانید که این‌ها نام‌های دیگری هستند که برای شقاقل به کار برده می‌شوند. نکته‌ای که حتما باید به آن توجه داشته باشید این است که این گیاه در کنار همه خواصی که دارد ریشه سنگینی داشته که هضم آن سخت است، اگر شقاقل را بپزید و در کنار کمی شکر یا عسل میل کنید، می‌توانید با خیال راحت از آن لذت ببرید و دیگر نگران هضم آن نباشید. اگر دوست دارید از خواص شقاقل بیشتر بدانید با ما همراه باشید.

خواص شقاقل

• خواص شقاقل در سلامت دستگاه گوارش

همان‌طور که می‌دانید فیبر در سلامت دستگاه گوارش تاثیر به سزایی دارد، شقاقل یک منبع سرشار از فیبر است به همین دلیل یبوست را درمان می‌کند و به عملکرد روده‌ها، معده و هضم غذا کمک می‌کند. شقاقل برای دل درد کودکان و سوزش معده نیز موثر است. به همین خاطر شقاقل در سلامت دستگاه شما می‌تواند نقش بسیاری داشته باشد.

کاکوتی نیز در سلامت دستگاه گوارش نقش بسیاری دارد. برای دانستن دیگر ویژگی‌های گیاه کاکوتی، خواص کاکوتی را حتما به شما توصیه می‌کنیم.

• خواص شقاقل در سلامت استخوان‌ها

در شقاقل مقدار زیادی کلسیم وجود دارد. کلسیم به سلامت استخوان‌ها کمک کرده و با جلوگیری از پوکی استخوان به استحکام استخوان‌ها منجر می‌شود. ویتامین کا در گیاه شقاقل مانع لخته شدن خون شده و برعکس به رشد سلول‌های استخوانی کمک می‌کند. شما با مصرف شقاقل تا حد زیادی از بروز پوکی و شکستگی در استخوان‌هایتان جلوگیری خواهید کرد.

• خواص شقاقل در سلامت قلب و عروق

شقاقل از مواد مغذی متعددی برخوردار است که هر‌کدام به نحوی در سلامت قلب و عروق نقش دارند به عنوان مثال اسید فولیک که در شقاقل وجود دارد منجر به کاهش بیماری‌های قلبی عروقی شده و به سلامت قلب بسیار کمک می‌کند.

بخش‌های متفاوت شقاقل خواص بی‌شماری دارند.

همچنین پتاسیم شقاقل باعث جلوگیری از فشار خون می‌شود. علاوه بر این‌ها شقاقل در باز شدن انسداد مجاری عروق، کاهش کلسترول و چربی و حفظ قند خون طبیعی تاثیر چشمگیری دارد.

• خواص شقاقل در زیبایی و جوانسازی پوست

شقاقل حاوی مقدار زیادی از ویتامین ث است. این ویتامین نقش اصلی در ساخت کلاژن پوست و افزایش خاصیت کشسانی پوست دارد. در نتیجه شقاقل می‌تواند سلامت و زیبایی پوست شما را نیز تا حد زیادی تامین کند.

• خواص شقاقل در کاهش وزن

نقش اصلی شقاقل در کاهش وزن، تاثیر مصرف آن در رفع سلولیت و کاهش چربی‌های شکمی است که به کمک فیبر و پروتئین‌های موجود در آن اتفاق می‌افتد. همان طور که پیش‌تر هم اشاره کردیم میزان زیادی فیبر در شقاقل موجود است، فیبر در چربی سوزی نقش مهمی دارد. همچنین شقاقل باعث کاهش اشتها نیز خواهد شد. در نتیجه اگر قصد کاهش وزن دارید و یا دوست دارید چربی‌های اطراف شکم خود را آب کنید نباید از مصرف شقاقل در رژیم غذایی خود غافل بشوید.

• خواص شقاقل در تقویت سیستم ایمنی بدن

مصرف ریشه تازه شقاقل به صورت خام، در رفع خستگی، کرختی، کسالت و ضعف بدن تاثیر داشته و می‌تواند با افزایش قدرت دفاعی بدن، شما را در برابر ابتلا به بیماری‌ها مقاوم سازد. شقاقل منبع اسیدهای چرب امگا3 و پتاسیم است به همین دلیل باعث کاهش خستگی و رخوت شده و انرژی شما را افزایش می‌دهد. با مصرف منظم شقاقل هم کمتر بیمار خواهید شد و هم در صورت بیماری، سریع‌تر بهبود خواهید یافت.

• خواص شقاقل در بهبود آسم و برونشیت

یکی دیگر از خواص شقاقل، درمان و بهبود بیماری آسم است. این گیاه به بهبود عملکرد و باز شدن نایژه‌ها منجر می‌شود در نتیجه تنفس را برای بیماران مبتلا به آسم به مراتب راحت‌تر می‌کند. همچنین با مصرف شقاقل می‌توان تورم، التهاب و خلط‌های ناشی از برونشیت را نیز از بین برد. این نکته را نیز نباید از قلم انداخت که آنتی اکسیدان‌های موجود در شقاقل، ویروس‌ها و مخاط‌های عفونی را از بین می برند. به همین دلیل مصرف شقاقل به بیمارانی که مبتلا به آسم یا برونشیت هستند بسیار توصیه می‌شود.

خواص شقاقل برای مردان

شقاقل از جمله مواد خوراکی است که مردان هرگز نباید مصرف آن را فراموش کنند، زیرا تاثیر به سزایی در سلامت و تقویت قوای جنسی مردان دارد. همچنین به افرادی که مبتلا به اختلالات نعوظ هستند بسیار کمک می‌کند. از دیگر خواص شقاقل برای مردان می‌توان به درمان و بهبود زود انزالی و ازدیاد و تقویت اسپرم‌ها برای تولید مثل اشاره کرد. در نتیجه از شقاقل می‌توان برای درمان ناباروری در مردان استفاده کرد. شنبلیله نیز از گیاهانی است که در حل مشکلات جنسی برای مردان بسیار توصیه می‌شود. برای دانستن بیشتر در مورد آن، خواص شنبلیله را مطالعه کنید.

خواص شقاقل برای زنان

مصرف شقاقل به زنانی که دوره قاعدگی را می‌گذرانند، بسیار توصیه می‌شود؛ زیرا شقاقل طبع گرمی دارد و دردهای قاعدگی را کاهش می‌دهد. فولات یک ماده غذایی است که یکی از منابع سرشار آن، شقاقل است. فولات تا حد زیادی از بروز کم خونی در دوره قاعدگی جلوگیری می‌کند.

از مصرف شقاقل در برنامه غذایی خود نباید غافل شد!

گیاه شقاقل در دوره بارداری به سلامت مادر و کودک کمک فراوانی می‌کند، بنابراین بانوان باردار نیز می‌توانند از تاثیراتی که این گیاه برای خودشان و جنین‌شان دارد استفاده کنند. به عنوان مثال شقاقل خطر معلولیت و نقص جنین را شدیدا کاهش می‌دهد.

مهم‌تر اینکه شقاقل به عنوان یک داروی سنتی برای باروری هم از زمان‌های قدیم مورد استفاده قرار می‌گرفته است. زیرا طبق تحقیقاتی که صورت گرفته است ویتامین کا در کاهش ضعف تخمک‌های رحم و همچنین در رشد سلول‌های جنین تاثیرات مثبت بسیاری دارد و یکی از مواد غذایی که ویتامین کا بالایی در آن وجود دارد، شقاقل است. از دیگر خواص شقاقل برای زنان باردار می‌توان به نقش آن در درمان افسردگی های پس از زایمان اشاره کرد. با همه این‌ها مصرف شقاقل در دوره بارداری باید با مشورت پزشک صورت بگیرد.

نحوه مصرف شقاقل

از شقاقل تازه می‌توان در تهیه انواع آش و سوپ، حلوا، ترشی و مربا استفاده کرد. با شقاقل و پیاز می‌توان سوپی تهیه کرد که بسیار ادرار آور است. همچنین با اضافه کردن برگ شقاقل به این سوپ، می‌توان از آن برای بهبود روماتیسم نیز استفاده کرد. به طور کلی علاوه بر استفاده ریشه‌های گره دار شقاقل در تهیه غذاها، از خواص پودر شقاقل در صنعت داروسازی نیز بسیار استفاده می‌شود.

به صورت کلی توصیه می‌شود که شقاقل را به صورت خام مصرف نکنید، زیرا همانطور که بالاتر هم اشاره کردیم شقاقل خام دیر هضم و نفاخ است. بنابراین شقاقل را عموما به صورت پخته مصرف می‌کنند. برای اینکه کودکان بتوانند از خواص شقاقل استفاده کنند، باید شقاقل را در آب جوشاند به طوری که کاملا نرم شود. سپس آن‌ را صاف کرده و با مقدار مساوی از شیر مخلوط کنید. با این کار یک میان وعده بسیار مقوی برای کودکان خود تهیه کرده‌اید.

برای استفاده از تخم شقاقل، باید یک قاشق غذا خوری از آن را در یک لیوان آب جوش ریخته و حدود 5 دقیقه دم کنیم. دم کرده تخم شقاقل منجر به افزایش شیر مادران شده و همچنین اثر قاعده‌آور دارد. از جوشانده برگ و گل شقاقل نیز برای آماس مخاط دهان و دندان استفاده می‌شود.

خواص مربای شقاقل

یکی از مهم‌ترین موارد مصرف شقاقل، تهیه مربای آن است. از خواص مربای شقاقل می‌توان به تقویت سیستم ایمنی، تقویت میل جنسی، کمک به هضم غذا، درمان یبوست و از بین بردن عفونت‌ها اشاره کرد. مصرف شقاقل به صورت مربا یکی از روش‌هایی است که باعث از بین رفتن هضم سخت شقاقل نیز می‌شود.

مربای شقاقل یکی از خوشمزه‌ترین‌ مرباها است.

برای تهیه مربای شقاقل، آن‌ها را شسته و سپس به مدت 48 ساعت در آب سرد بگذارید. در این مدت آب را چند بار عوض کنید. در ادامه شقاقل‌ها را در اندازه‌های دلخواه برش دهید و برای یک ساعت در آب بجوشانید. آب آن را عوض کرده و مجدد یک ساعت اجازه دهید تا بجوشد.

سپس دوباره آن‌ها را به مدت دو روز در آب سرد بگذارید. عوض کردن آب سرد را نیز فراموش نکنید. بعد از این مدت شقاقل‌ها را به همراه کمی شکر به مدت یک ساعت تا یک ساعت و نیم بجوشانید. در انتها می‌توانید از کمی هل یا گلاب هم برای عطر بهتر مربا استفاده کنید. با این شیوه پخت نفخ شقاقل‌ها کاملا از بین خواهد رفت.

سخن نهایی

ما در این مقاله به طور کامل به خواص شقاقل و موارد مصرف آن پرداختیم. همان طور که باهم دیدیم این گیاه خوراکی از خواص متعدد و فراوانی برخوردار است و برای همه افراد با هر سنی فواید بسیاری دارد. اما باید توجه داشته باشید که شقاقل را هم مانند دیگر مواد خوراکی نباید بی‌رویه مصرف کرد.

به خصوص افرادی که مزاج گرمی دارند باید در مصرف شقاقل احتیاط کنند زیرا ممکن است باعث ایجاد سردرد در آن‌ها بشود. آیا تا به حال در برنامه غذایی خود از شقاقل استفاده کرده‌اید؟ شما چه روشی را برای مصرف شقاقل توصیه می‌کنید؟ حتما نظرات خودتان را درباره این گیاه پرخاصیت با ما در میان بگذارید.