گل سینگونیوم راهنمای نگهداری و 2 روش تکثیر
گل سینگونیوم، با تنوع بی‌نظیر و مقاومت فوق‌العاده، نه‌تنها نگهداری آسانی دارد، بلکه می‌تواند با طراوت، رنگ‌های جذاب و مدل‌های متنوع خود، زیبایی خاصی به محیط ببخشد. این گیاه با گونه‌های مختلف و روشهای ساده تکثیر، گزینه‌ای ایده‌آل برای علاقه‌مندان به گیاهان آپارتمانی با نگهداری آسان است.
در این مقاله، به‌طور کامل انواع گل سینگونیوم، روشهای نگهداری و تکثیر را در کنار بیماری‌های رایج گیاه، بررسی می‌کنیم. اگر زمان کافی برای مراقبت و رسیدگی به گیاه آپارتمانی‌تان ندارید، این گیاه، همراه سرحال و بی‌دردسر شما خواهد بود.
معرفی گل سینگونیوم
گل سینگونیوم گیاه بومی مناطق گرم و مرطوب کشورهای آمریکای جنوبی است که به آن پیکان یا صورت خرگوشی هم گفته می‌شود. این گل، یک گیاه دنباله‌دار، سایه‌دوست و بالارونده از انواع گل آپارتمانی است که در شرایط مطلوب، رشد بسیار خوبی دارد. پیکان هم مانند اکثر گیاهان بالارونده، ساقه‌های ظریف و باریکی با نام ویره دارد که از آن برای اتکای ساقه‌های اصلی به سطوح مختلف استفاده می‌کند.
نگهداری از این گیاه زیبا بسیار ساده است و همین موضوع باعث شده در بین علاقه‌مندان به گیاهان آپارتمانی آویز بسیار محبوب و پرطرفدار باشد. برگ‌های این گیاه در ابتدا شبیه یک پیکان هستند؛ اما هم‌زمان با رشد گیاه، یک شیار پهن و عمیق در انتهای برگ شکل می‌گیرد که آن را به دو قسمت تقسیم می‌کند. برگ‌های گل سینگونیوم باتوجه به سن گیاه، رنگ‌های مختلفی مانند سفید و سبز پسته‌ای تا صورتی و سبز تیره به خود می‌گیرند.
| نام علمی | Syngonium podophyllum |
| نام رایج گیاه | سینگونیوم |
| وضعیت مسموم‌کنندگی | سمی و مضر برای حیوانات خانگی و کودکان |
| نوع گیاه | گیاه رونده |
| وضعیت مطلوب نور | نیمه‌سایه |
| وضعیت مطلوب خاک | مرطوب با زهکشی کامل و مناسب |
| دمای مطلوب | 1- تا 15 درجه |
| دمای خطر | پایین‌تر از منفی یک |
| فصل گل‌دهی | تابستان و به‌ندرت پاییز و بهار |
| رنگ گل‌ها | سفید |
| منطقه | آمریکای جنوبی-مکزیک |
انواع گل سینگونیوم
سینگونیوم انواع زیادی دارد و در بازار گل محلاتی می‌توانید آن‌ها تهیه کنید که در ادامه محبوب‌ترین آن‌ها را معرفی می‌کنیم:
گل سینگونیوم پودوفیلوم
معروف‌ترین نوع این گیاه، گل سینگونیوم پودوفیلوم است که اولین‌بار در کشورهای مکزیک، پاناما و کاستاریکا مشاهده شده است. شکل خاص برگ‌های این گونه باعث شده به گیاه پروانه سفید هم معروف شود. این گونه به مقاومت در برابر شرایط مختلف معروف است و به‌دلیل ظاهر برگ‌ها محبوبیت زیادی دارد.
گل سینگونیوم آریتوم
گل سینگونیوم آریتوم یکی دیگر از انواع این گیاه است که آن را با نام پنج انگشتی هم می‌شناسند. این گیاه، بومی جامائیکا و مکزیک است و برگ‌های بسیار زیبایی دارد. آریتوم دارای یک تنه اصلی در مرکز است که ارتفاع آن به 20 سانتی‌متر می‌رسد. دو ساقه متوسط در بالا و دو ساقه کوچک در پایین تنه اصلی این گیاه وجود دارد. آریتوم یک گیاه فانتزی با برگ‌هایی به رنگ‌های متنوع سبز، سفید و کرم‌رنگ است.
گل سینگونیوم پیکانی
یکی دیگر از انواع رایج گیاه سینگونیوم نوع پیکانی آن است. برگ‌های سبز این گیاه، رگه‌های کرم‌رنگی دارند و به‌دلیل شباهت برگ‌ها به نوک پیکان، به این نام معروف شده است. این گیاه شباهت بسیاری به پودوفیلوم پیکسی دارد و به همان شکل، جمع‌وجور اما پرپشت است، با این تفاوت که نوع پیکانی تنوع کمتری نسبت به پیکسی دارد. رشد گونه پیکانی به‌آرامی اتفاق می‌افتد و یک گیاه همیشه سبز به حساب می‌آید؛ به‌همین دلیل به آن گل سینگونیوم سبز هم گفته می‌شود.
گل سینگونیوم اریتروفیلومر
این نوع هم از انواع همیشه سبز این گیاه با برگ‌های صورتی، شبیه پیکان تیراندازی و ساقه‌های نازک است. در اصل، ساقه‌های اریتروفیلوم جوان، ظاهر باریکی دارند و با رشد گیاه کمی تغییر می‌کنند. کمبود نور باعث می‌شود گل سینگونیوم صورتی کم‌رنگ‌تر و برگ‌های نوع غیرصورتی آن سبز شوند.
گل سینگونیوم ولوزیانوم
ولوزیانوم نوع دیگری از انواع سینگونیوم است که بیشتر در طبیعت برزیل دیده می‌شود. این گیاه را با برگ‌های پنج لبه و ساقه‌های برنزی‌رنگ می‌شناسند. ولوزیانوم جوان در ابتدای رشد شباهت زیادی به پدوفیلوم دارد؛ اما هرچه زمان می‌گذرد، ساقه‌های این گیاه باریک‌تر و بلندتر می‌شوند. علاوه‌براین، هم‌زمان با رشد و افزایش طول، تغییرات ظاهری در این گیاه به‌خوبی مشاهده می‌شود.
گل سینگونیوم هوفمانی
این نوع از گیاه سینگونیوم هم یکی از انواع همیشه سبز آن و بومی کاستاریکاست. این گیاه در برابر شرایط جوی نامساعد مقاومت بسیار خوبی دارد. ساقه‌های این گیاه، وقتی رشد می‌کنند و بالغ می‌شوند به ارتفاعی در حدود 15 سانتی‌متر می‌رسند؛ به‌همین دلیل، اگر هوفمانی را هرس نکنید، ارتفاع آن به 30 سانتی‌متر هم می‌رسد.
رنگ برگ‌های این گیاه چیزی بین سبز و خاکستری و سطح بالایی برگ با رگه‌های سفید و نقره‌ای تزئین شده است. البته، گاهی وسط برگ هم با رگه‌های روی برگ هم‌رنگ می‌شود. در مورد رنگ مدل‌های مختلف گل سینگونیوم خیلی حساسیت به خرج ندهید. این برگ‌ها معمولا یک تنالیته ثابت، اما فرم و طرح‌های متنوعی دارند که ممکن است برای شما جذاب باشد.
گل سینگونیوم مخملی
گل سینگونیوم مخملی گیاه بومی مناطق گرمسیری آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی است. این گیاه در ابتدا حالت متراکم و فشرده دارد؛ اما با بالغ‌شدن، شاخه‌های آن به اطراف پراکنده می‌شوند. این مدل، گل‌های ریز به رنگ کرم مایل به سفید دارد که حالت خوشه‌ای دارند و شکوفا می‌شوند.
روشهای نگهداری گل سینگونیوم
گل سینگونیوم رونده روشهای نگهداری بسیار ساده‌ای دارد و یک گیاه آپارتمانی بی‌دردسر محسوب می‌شود. زمانی که گیاه به اندازه کافی رشد کرد، بهتر است از یک پایه یا پایه خزه‌دار برای آویزان‌کردن دنباله گل استفاده کنید. این کار شرایط بالاروندگی را برای گیاه فراهم می‌کند.
گل سینگونیوم گیاه بومی مناطق گرمسیری است؛ بنابراین، اتاق‌های آفتاب‌گیر و گلخانه‌هایی که نور کافی، دمای مطلوب و رطوبت مناسب این گیاه را دارند، می‌توانند بهترین انتخاب برای رشد و پرپشت شدن سینگونیوم باشند.
آبیاری
بهترین روش آبیاری این گیاه، این است که صبر کنید خاک کاملا خشک و تشنه شود. بهتر است برای آبیاری از آب جوشیده و سردشده یا آب‌های فاقد املاح استفاده کنید. این کار جلوی ریزش برگ‌ها و زردشدن آن‌ها را می‌گیرد. همچنین باید در زمان استراحت گیاه یعنی از اوایل پاییز تا اواخر بهمن‌ماه آبیاری گیاه را تا جای ممکن کم کنید. روش دیگر، استفاده از غبارپاشی برگ‌هاست که به‌خصوص در فصل تابستان ضرورت دارد.
نور مناسب
گل سینگونیوم، گیاه آپارتمانی مقاومی است که توانایی تحمل سایه و نیم‌سایه را دارد. نزدیک پنجره شرقی و شمالی یا مکان‌هایی که از نور مستقیم دور هستند، بهترین مکان برای نگهداری این گیاه محسوب می‌شوند. اگر از نوع برگ صورتی این گیاه نگهداری می‌کنید، توجه داشته باشید که نور کم، رنگ این برگ‌ها را روشن می‌کند. از طرفی نور شدید هم برگ‌های این گیاه را دچار سوختگی و بی‌رنگی می‌کند.
دمای مطلوب
دمای مناسب برای رشد و سلامت این گیاه 15 تا 21 درجه سانتی‌گراد است. بهتر است این گیاه را از گرمای بیش از حد دور نگه دارید؛ به‌خصوص اگر از گل سینگونیوم برگ صورتی نگهداری می‌کنید، چراکه این گیاه به هوای خنک نیاز دارد. به‌همین دلیل، راه‌پله‌های خنک با نور کم بهترین محل نگهداری این گیاه محسوب می‌شوند.
کوددهی مناسب
کود مناسب سینگونیوم را باید در فصول رشد گیاه (بهار و تابستان) به‌صورت هر 2 هفته یک‌بار استفاده کنید تا گیاه کاملا تقویت شود. علاوه‌بر کود مخصوص گیاه، می‌توانید از کودهای خانگی هم برای تقویت آن استفاده کنید و بهترین کود برای گیاهان آپارتمانی خود را تهیه کنید.
خاک مناسب
خاک مناسب گل سینگونیوم، خاکی با خاصیت اسیدی و زهکشی خوب است. برای تامین خاصیت اسیدی خاک می‌توانید تفاله چای یا اسید هیومیک به ترکیبات خاک گلدان اضافه کنید.
رطوبت مورد نیاز
گل سینگونیوم از جمله گیاهانی است که به رطوبت متوسطی نیاز دارد؛ به‌همین دلیل می‌توانید از آن در تراریوم هم استفاده کنید. برای تامین رطوبت مورد نیاز آن می‌توانید از غبارپاشی کمک بگیرید یا یک ظرف آب کنار گیاه قرار دهید. از طرفی می‌توانید زیرگلدانی را از آب پر کنید و سپس گلدان را روی چند سنگ و درون آب قرار دهید. همه این روش‌ها کمک می‌کنند رطوبت مورد نیاز گیاه را تامین کنید و گیاهی سرحال و زیبا داشته باشید.
تمیزکردن برگ‌ها
برای تمیزکردن برگ‌های گل سینگونیوم که تاثیر زیادی در سلامت آن دارد از یک پارچه تمیز و آب یا محلول شیر و آب کمک بگیرید. حتما پس از تمیزکردن، برگ‌ها را با یک دستمال تمیز دیگر کاملا خشک کنید.
هرس‌کردن
یکی دیگر از کارهای مهمی که برای نگهداری گیاه باید انجام دهید، هرس‌کردن است. برای هرس‌کردن گیاه، فصل بهار زمان مناسبی است. نحوه هرس سینگونیوم به این صورت است که باید شاخه‌هایی که بیش از حد رشد کرده‌اند را با یک قیچی باغبانی یا چاقوی تیز برش دهید. شما می‌توانید از این قلمه‌ها برای پرورش یک گلدان جدید هم استفاده کنید.
تعویض گلدان
بهتر است گلدان گل سینگونیوم را هر 1 یا 2 سال یک‌بار در فصل بهار تعویض کنید. توجه داشته باشید که در هربار تعویض، یک گلدان سایز بزرگ‌تر را برای گیاه در نظر بگیرید. در صورتی که امکان تعویض گلدان را نداشتید، حتما هر سال خاک سطحی گلدان را با خاک جدید تعویض کنید.
همچنین اگر موافق نگهداری گل سینگونیوم در آب هستید، باید به دمای مورد نیاز 18 تا 27 درجه، مصرف کودهای آبی هر دو هفته یک‌بار و سایر شرایط برای رشد و سلامت گیاه توجه داشته باشید.
گل سینگونیوم نماد چیست؟
گل سینگونیوم در فنگشویی نماد تعادل است. برگ‌های این گیاه هم‌زمان با بلوغ از شکل پیکانی به شکل پنج لوبی تغییر شکل می‌دهند. شکل پنج لوب در واقع نماد پنج عنصر آب، آتش، خاک، چوب و فلز است؛ در نتیجه حضور این گیاه در فضا باعث تعادل کامل یین یانگ می‌شود. از طرفی این گیاه ترکیبی از برگ‌های براق جوان و برگ‌های مات بالغ است که بر تعادل جهان تاکید می‌کنند.
فواید و خواص گل سینگونیوم
مهم‌ترین فواید گل سینگونیوم در تصفیه هوا، ازبین‌بردن آلاینده‌ها و کمک به تنفس راحت است. این گیاهان علاوه‌بر جذب و ازبین‌بردن اجزای آلودگی هوای داخل ساختمان و میکروب‌ها، می‌توانند ذرات بنزین، فرمالدئید، تولوئن و زایلن را هم در هوا کاهش دهند و سموم را جذب کنند.
روشهای تکثیر گل سینگونیوم
برای تکثیر این گیاه هم چند روش بسیار ساده و موثر وجود دارد که در ادامه معرفی می‌کنیم:
تکثیر از طریق قلمه‌زدن
قلمه‌زنی یک روش بسیار متداول برای تکثیر است که در آن باید مراحل زیر را دنبال کنید:
- سرشاخه‌های بیش از حد بلندشده گیاه را مطابق روشی که در هرس گیاه انجام می‌شود، جدا کنید.
- ساقه‌ها را به قطعات بین 5 تا 8 سانتی‌متری تقسیم کنید و مراقب باشید که هر قلمه یک یا دو گره داشته باشد.
- انتهای قلمه را به‌صورت اوریب برش دهید و برگ‌های اضافی را جدا کنید.
- قلمه‌ها را داخل کوکوپیت یا ماسه بکارید.
- سطح خاک باید مرطوب باشد. در صورت تمایل می‌توانید این سطح را با یک پلاستیک شفاف که چند سوراخ در آن ایجاد شده است، بپوشانید تا شرایط گلخانه برای گیاه فراهم شود.
- در صورت تمایل، از هورمون‌های مخصوص ریشه‌زایی استفاده کنید.
حالا باید 3 تا 4 هفته منتظر رشد ریشه‌ها باشید. فراموش نکنید که بهترین زمان قلمه‌زنی، اواسط بهار تا اوایل تابستان است.
تکثیر به روش خوابانیدن
در این روش تکثیر، به‌طور مستقیم و در بستر اصلی اقدام به تکثیر گیاه می‌کنید. تکثیر به روش خوابانیدن یکی از بهترین روش‌ها برای این گیاه است؛ چراکه ریشه‌های آن در مراحل اولیه بسیار ظریف و شکننده هستند و این امکان وجود دارد که در حین جا‌به‌جایی آسیب ببینند.
در این روش، قسمت گره‌دار از ساقه‌های بلند گیاه را بدون جداکردن، داخل یک گلدان جدا و در نزدیکی به گیاه اصلی قرار دهید. سپس روی آن کمی خاک بریزید و منتظر بمانید تا گیاه از محل گره‌ها ریشه دهد و تکثیر شود. هنگام تکثیر به این روش، لازم است به موارد زیر دقت داشته باشید:
- روی ساقه قلمه وجود دو تا سه برگ کافی است و برگ‌های اضافی باید جدا شوند.
- تکثیر گیاه تنها از طریق برگ امکان‌پذیر نیست.
- قلمه حتما باید یک یا دو گره داشته باشد، در غیراین‌صورت به درد تکثیر گیاه نمی‌خورد.
بیماری‌های گل سینگونیوم و روش درمان
اگر از گیاه سینگونیوم نگهداری می‌کنید، لازم است درباره آفت‌ها و بیماری‌های این گیاه و همچنین روشهای درمان آن‌ها اطلاعاتی داشته باشید. متداول‌ترین آفت‌ها و بیماری‌هایی که متوجه این گیاه هستند، عبارتند از:
آفات گل سینگونیوم
آفات گیاهی هم حشرات ریزی مانند شته، کنه، کرم و… هستند که ساقه، ریشه و برگ گیاه را مورد حمله قرار می‌دهند. آفات گیاهی مواد مغذی برگ و ریشه را مصرف می‌کنند و موجب توقف رشد گیاه و بی‌حالی آن می‌شوند.
- کنه قرمز: این آفت در پشت برگ‌ها تارهایی ایجاد می‌کند که باعث زردشدن و ریزش آن‌ها می‌شود. یکی از شرایطی که باعث می‌شود کنه قرمز به گیاه شما حمله کند، کمبود رطوبت است. برای درمان این مشکل می‌توانید محلول صابونی به گیاه اسپری یا از سم کنه‌کش استفاده کنید.
- شپشک آردآلود: این آفت روی برگ‌های گیاه، لکه‌های سفید و پنبه‌ای مانندی ایجاد می‌کند و باعث ریزش آن‌ها می‌شود که گیاه را بدشکل و بیمار می‌کند. برای رفع این مشکل از پد آغشته به الکل استفاده و سطح برگ‌ها را با آن تمیز کنید.
علت لوله‌شدن برگ سینگونیوم
علت اصلی لوله‌شدن برگ این گیاه، آبیاری نامناسب است. برای حل مشکل لوله‌شدن برگ‌ها آبیاری گیاه را بررسی کنید. اگر خاک گیاه خشک و تشنه است، به آبیاری نیاز دارد و اگر زیادی مرطوب است، باید منتظر خشک‌شدن کامل خاک بمانید. همچنین میزان و دفعات آبیاری گیاه را منظم کنید.
علت زردشدن برگ سینگونیوم سبز
اصلی‌ترین دلیل زردشدن برگ‌های جوان این گیاه هم آبیاری است. میزان و دفعات آبیاری را بررسی و برنامه منظمی در نظر بگیرید. از آبیاری بیش از حد و تشنه‌گذاشتن گیاه بپرهیزید و از کودهای مخصوص برای تقویت گیاه استفاده کنید. به یاد داشته باشید که زردشدن برگ‌های مسن، طبیعی است که در این موارد باید برگ‌های زرد را از گیاه جدا کنید.
علت بازنشدن برگ سینگونیوم صورتی
یکی دیگر از مشکلات رایج برای این گیاه به‌خصوص برای گل سینگونیوم ابلق و نوع صورتی، بازنشدن برگ‌های جوان است. دلایل متفاوتی از جمله وجود آفت‌ها، سرمای هوا، نور کم، نبود رطوبت لازم و خاک نامناسب می‌توانند عامل بازنشدن و پیچ‌خوردگی برگ‌های این گیاه باشند. همچنین ممکن است گیاه در دوران استراحت خود باشد. برای حل مشکل، قبل از هرچیز وجود آفت را بررسی کنید.
قارچی‌شدن سینگونیوم
آبیاری، رطوبت زیاد و خیس‌ماندن ریشه، اصلی‌ترین دلایل قارچی‌شدن گیاه هستند. بنابراین علاوه‌بر کنترل آبیاری از قارچ‌کش‌های مخصوص استفاده کنید.
علت کم‌رنگ‌شدن برگ سینگونیوم
کمبود نور مناسب باعث کم‌رنگ‌شدن برگ‌ها و کشیده‌‌شدن ساقه‌های گیاه می‌شود. به این حالت، رشد علفی گیاه گفته می‌شود. برای رفع مشکل، در کنار تامین شرایط مطلوب نگهداری گیاه، دقت کنید که نور کافی به گیاه برسد.
علت لکه‌های قهوه‌ای روی برگ سینگونیوم
لکه‌های قهوه‌ای اغلب نشان‌دهنده دمای بالا در اطراف گیاه هستند. برای برطرف‌کردن این عارضه دمای محیط را بررسی کنید یا گیاه را به محیطی با دمای مناسب انتقال دهید.
گل سینگونیوم انتخابی زیبا برای هر سلیقه
سینگونیوم به‌دلیل مقاومت بسیار خوب و تنوع گونه‌ها، یکی از پرطرفدارترین گیاهان آپارتمانی است. از روشهای ساده نگهداری گرفته تا درمان بیماری‌های رایج این گیاه، هر آنچه را که باید بدانید، در این مقاله بررسی کردیم تا بتوانید یک گیاه همیشه‌سبز و سالم داشته باشید.
این گیاه با گونه‌های مختلف، از گل سینگونیوم مینیاتوری گرفته تا نوع رونده، رنگ‌ها و زیبایی خیره‌کننده‌ای دارد که با تصفیه هوا و حذف آلاینده‌ها، هوای پاک‌تری برایتان فراهم می‌کند. با خرید گل آنلاین از اسنپ فود، هرگل یا گیاهی که می‌خواهید را به راحتی تهیه کنید. اگر می‌خواهید گیاهتان همیشه سالم و شاداب بماند، کافی است نکات ذکرشده در این مقاله را رعایت کنید. اگر تجربه‌ای در نگهداری از این گیاه دارید، می‌توانید با ما در میان بگذارید.
