کت نیپ (Catnip) یا علف گربه، گیاهی است که به دلیل تأثیرات شگفت‌انگیزش بر روی گربه‌ها شناخته می‌شود. این گیاه حاوی ماده‌ای به نام نپتالاکتون است که می‌تواند باعث ایجاد واکنش‌های رفتاری مختلفی در گربه‌ها شود، از بازیگوشی و هیجان گرفته تا آرامش و خواب‌آلودگی. در این مقاله، به بررسی جامع کت نیپ، از جمله خواص، تأثیرات و نحوه استفاده از آن می‌پردازیم. همچنین به سوالات رایج در مورد کت نیپ پاسخ خواهیم داد و نکات مهمی را برای استفاده ایمن و موثر از آن ارائه خواهیم کرد. کت نیپ، گیاهی است از خانواده نعناعیان با نام علمی Nepeta cataria. این گیاه بومی اروپا، آسیا و آفریقا است، اما امروزه در سراسر جهان کشت می‌شود. کت نیپ دارای برگ‌های سبز، گل‌های سفید یا بنفش و عطری شبیه به نعناع است. اما آنچه کت نیپ را خاص می‌کند، ماده شیمیایی به نام نپتالاکتون است که در برگ‌ها، ساقه‌ها و گل‌های آن یافت می‌شود. این ماده، عامل اصلی ایجاد واکنش‌های رفتاری در گربه‌ها است.

چرا گربه‌ها کت نیپ را دوست دارند؟

نپتالاکتون، ماده‌ای است که باعث ایجاد واکنش‌های رفتاری در گربه‌ها می‌شود. وقتی گربه‌ها بوی کت نیپ را استشمام می‌کنند یا آن را می‌لیسند، نپتالاکتون از طریق گیرنده‌های بویایی آن‌ها به مغزشان می‌رسد و باعث تحریک سیستم عصبی آن‌ها می‌شود. این تحریک، احساس سرخوشی و هیجان را در گربه‌ها ایجاد می‌کند و آن‌ها را به انجام رفتارهایی مانند بازیگوشی، غلتیدن، خرخر کردن و حتی پرخاشگری وادار می‌کند. برخی معتقدند که این واکنش‌ها شبیه به رفتار گربه‌ها در هنگام جفت‌گیری است، اما تحقیقات بیشتری برای تأیید این نظریه لازم است.

مدت زمان تاثیر کت‌نیپ روی گربه ها چقدر است؟

معمولاً تأثیر کت نیپ بر روی گربه‌ها حدود 5 تا 15 دقیقه طول می‌کشد. پس از این مدت، گربه‌ها به حالت عادی خود بازمی‌گردند و برای مدتی نسبت به کت نیپ بی‌تفاوت می‌شوند. این دوره بی‌تفاوتی می‌تواند از چند ساعت تا چند روز طول بکشد. این بدان معنی است که شما نمی‌توانید به طور مداوم از کت نیپ برای سرگرم کردن گربه‌تان استفاده کنید و باید به آن زمان بدهید تا دوباره به آن واکنش نشان دهد.

انواع واکنش گربه ها به کت نیپ چیست؟

واکنش گربه‌ها به کت نیپ می‌تواند متفاوت باشد و به عوامل مختلفی مانند سن، شخصیت و ژنتیک آن‌ها بستگی دارد. برخی از واکنش‌های رایج گربه‌ها به کت نیپ عبارتند از:

بو کشیدن و لیس زدن

این رایج‌ترین واکنش گربه‌ها به کت نیپ است. آن‌ها ممکن است برگ‌ها و گل‌های کت نیپ را بو کنند، لیس بزنند و حتی سعی کنند آن را بخورند. این رفتار معمولاً بی‌ضرر است، اما اگر گربه‌تان مقدار زیادی کت نیپ بخورد، ممکن است دچار ناراحتی معده شود.

غلتیدن و مالیدن

برخی از گربه‌ها ممکن است روی کت نیپ بغلتند، سر و بدن خود را به آن بمالند و حتی سعی کنند آن را در چنگال‌های خود بگیرند. این رفتارها نشان دهنده لذت و هیجان گربه از کت نیپ است و معمولاً جای نگرانی ندارد.

خرخر کردن و میو کردن

کت نیپ می‌تواند باعث شود گربه‌ها صداهای مختلفی مانند خرخر کردن، میو کردن و حتی غرغر کردن از خود درآورند. این صداها نیز نشان دهنده لذت و رضایت گربه است و معمولاً نشانه‌ای از مشکل نیست.

بازیگوشی و پریدن

بعضی از گربه‌ها پس از مصرف کت نیپ بسیار بازیگوش می‌شوند و شروع به دویدن، پریدن و بازی با اسباب‌بازی‌های خود می‌کنند. این یک واکنش طبیعی به احساس سرخوشی و انرژی است که کت نیپ ایجاد می‌کند.

پرخاشگری

در موارد نادر، کت نیپ می‌تواند باعث پرخاشگری در برخی از گربه‌ها شود. آن‌ها ممکن است شروع به گاز گرفتن، چنگ زدن و حمله به سایر گربه‌ها یا حتی انسان‌ها کنند. اگر گربه‌تان پس از مصرف کت نیپ پرخاشگر شد، بهتر است آن را از دسترس او دور کنید و اجازه دهید تأثیر کت نیپ از بین برود.

آیا همه گربه‌ها به کت نیپ واکنش نشان می‌دهند؟

خیر، همه گربه‌ها به کت نیپ واکنش نشان نمی‌دهند. حساسیت به کت نیپ یک ویژگی ژنتیکی است و حدود 50 تا 75 درصد گربه‌ها به آن واکنش نشان می‌دهند. همچنین، بچه گربه‌های زیر سه ماه و گربه‌های مسن‌تر ممکن است به کت نیپ واکنشی نشان ندهند، زیرا سیستم بویایی آن‌ها هنوز به طور کامل توسعه نیافته است یا با افزایش سن ضعیف شده است.

چه چیزی باعث می‌شود برخی از گربه ها به کت نیپ واکنش نشان دهند؟

حساسیت به کت نیپ یک ویژگی ژنتیکی است که از طریق یک ژن اتوزومال غالب به ارث می‌رسد. این بدان معنی است که اگر یکی از والدین گربه حامل این ژن باشد، احتمال زیادی وجود دارد که بچه گربه نیز به کت نیپ حساس باشد. تحقیقات نشان می‌دهد که این ژن بر روی گیرنده‌های بویایی گربه‌ها تأثیر می‌گذارد و باعث می‌شود آن‌ها به نپتالاکتون موجود در کت نیپ واکنش نشان دهند. این واکنش‌ها معمولاً شامل رفتارهای بازیگوشی، غلتیدن، خرخر کردن و حتی پرخاشگری است.

چرا برخی از گربه ها به کت نیپ واکنشی نشان نمی‌دهند؟

اگر گربه شما به کت نیپ واکنشی نشان نمی‌دهد، ممکن است به این دلیل باشد که:

• ژن حساسیت به کت نیپ را ندارد: همانطور که گفته شد، حساسیت به کت نیپ یک ویژگی ژنتیکی است و برخی از گربه‌ها به سادگی این ژن را ندارند. این بدان معنی است که آن‌ها قادر به تشخیص و واکنش به نپتالاکتون نیستند.
• بچه گربه است: بچه گربه‌های زیر سه ماه معمولاً به کت نیپ واکنشی نشان نمی‌دهند، زیرا سیستم بویایی آن‌ها هنوز به طور کامل توسعه نیافته است. با افزایش سن، ممکن است گربه‌تان به کت نیپ حساس شود.
• گربه مسن است: گربه‌های مسن‌تر ممکن است به دلیل کاهش حس بویایی یا سایر مشکلات سلامتی، به کت نیپ واکنشی نشان ندهند. اگر گربه‌تان قبلاً به کت نیپ واکنش نشان می‌داد اما اکنون دیگر این کار را نمی‌کند، بهتر است با دامپزشک خود مشورت کنید تا مطمئن شوید که مشکل سلامتی زمینه‌ای وجود ندارد.

نحوه استفاده از کت نیپ چگونه است؟

کت نیپ را می‌توان به روش‌های مختلفی به گربه‌ها داد. برخی از روش‌های رایج عبارتند از:

گیاه تازه کت نیپ

می‌توانید یک گیاه کت نیپ را در گلدان بکارید و آن را در دسترس گربه‌تان قرار دهید. گربه‌ها معمولاً خودشان می‌دانند که چگونه از آن استفاده کنند. آن‌ها ممکن است برگ‌ها را بو کنند، لیس بزنند یا حتی کمی از آن را بخورند.

کت نیپ خشک

کت نیپ خشک را می‌توان در اسباب‌بازی‌ها، خراشنده‌ها یا حتی روی زمین پاشید تا گربه‌ها از آن لذت ببرند. می‌توانید کمی کت نیپ خشک را در یک جوراب یا پارچه بپیچید و آن را به گربه‌تان بدهید تا با آن بازی کند.

اسپری کت نیپ

اسپری کت نیپ را می‌توان روی اسباب‌بازی‌ها، تخت خواب یا سایر وسایل گربه‌ها اسپری کرد تا آن‌ها را به استفاده از آن‌ها تشویق کند. این روش می‌تواند به خصوص برای گربه‌هایی که به گیاه تازه یا خشک کت نیپ علاقه‌ای نشان نمی‌دهند، مفید باشد.

عوارض مصرف بیش ازحد کت نیپ برای گربه ها چیست؟

کت نیپ به طور کلی برای گربه‌ها بی‌خطر است و مصرف بیش از حد آن معمولاً عوارض جدی ایجاد نمی‌کند. با این حال، در برخی موارد، مصرف بیش از حد کت نیپ می‌تواند باعث استفراغ، اسهال یا بی‌حالی در گربه‌ها شود. اگر متوجه هرگونه عوارض جانبی در گربه‌تان پس از مصرف کت نیپ شدید، بهتر است با دامپزشک خود مشورت کنید. همچنین، بهتر است از دادن کت نیپ به گربه‌های باردار یا شیرده خودداری کنید، مگر اینکه دامپزشک شما آن را تأیید کند.

در بلاگ اسنپ فود مقاله ی گربه چند سال عمر میکند؟  را نیز بخوانید.‌

فرآورده های گیاه کت نیپ برای گربه به چه صورت است؟

علاوه بر گیاه تازه و خشک کت نیپ، محصولات دیگری نیز از این گیاه برای گربه‌ها تولید می‌شود. برخی از این محصولات عبارتند از:

اسباب‌بازی‌های حاوی کت نیپ

این اسباب‌بازی‌ها معمولاً با کت نیپ خشک پر شده‌اند و می‌توانند گربه‌ها را ساعت‌ها سرگرم کنند. آن‌ها در اشکال و اندازه‌های مختلفی موجود هستند و می‌توانند به تحریک غرایز طبیعی گربه‌ها برای شکار و بازی کمک کنند.

خراشنده‌های آغشته به کت نیپ

این خراشنده‌ها با اسپری کت نیپ یا کت نیپ خشک پوشانده شده‌اند و می‌توانند گربه‌ها را به استفاده از آن‌ها و خراشیدن ناخن‌های خود تشویق کنند. این می‌تواند به محافظت از مبلمان و سایر وسایل شما در برابر خراشیدگی کمک کند و همچنین به گربه شما امکان می‌دهد تا رفتار طبیعی خود را انجام دهد.

اسپری‌های آرامش‌بخش حاوی کت نیپ

این اسپری‌ها دارای عصاره کت نیپ هستند و می‌توانند به آرامش و کاهش استرس در گربه‌ها کمک کنند. آن‌ها می‌توانند در موقعیت‌های استرس‌زا مانند سفر، مراجعه به دامپزشک یا ورود یک حیوان خانگی جدید به خانه مفید باشند.

قطره‌های خوراکی کت نیپ

این قطره‌ها حاوی عصاره کت نیپ هستند و می‌توانند به بهبود هضم و کاهش اضطراب در گربه‌ها کمک کنند. آن‌ها معمولاً به غذای گربه یا آب اضافه می‌شوند و می‌توانند به خصوص برای گربه‌هایی که مشکلات گوارشی یا اضطراب دارند، مفید باشند.

آیا جایگزین‌هایی برای کت نیپ وجود دارند؟

بله، برخی از گیاهان دیگر نیز می‌توانند تأثیرات مشابهی بر روی گربه‌ها داشته باشند. اگر گربه شما به کت نیپ واکنش نشان نمی‌دهد یا به دنبال تنوع هستید، می‌توانید این جایگزین‌ها را امتحان کنید:

• علف گربه: این گیاه حاوی ماده‌ای به نام آکتینیدین است که می‌تواند باعث ایجاد واکنش‌های مشابه کت نیپ در گربه‌ها شود. علف گربه معمولاً به صورت دانه فروخته می‌شود و می‌توانید آن را در خانه بکارید تا گربه‌تان از آن لذت ببرد.
• سنبل الطیب: ریشه این گیاه حاوی ماده‌ای به نام والرنیک اسید است که می‌تواند تأثیر آرامش‌بخش بر روی گربه‌ها داشته باشد. می‌توانید ریشه سنبل الطیب خشک شده را به گربه‌تان بدهید یا از آن در اسباب‌بازی‌ها یا تخت خواب او استفاده کنید.
• چوب انگور نقره‌ای: این چوب حاوی ماده‌ای است که می‌تواند گربه‌ها را به جویدن و بازی با آن تشویق کند. چوب انگور نقره‌ای یک جایگزین طبیعی و بی‌خطر برای اسباب‌بازی‌های پلاستیکی است و می‌تواند به تمیز کردن دندان‌ها و لثه‌های گربه شما کمک کند.

آیا کت نیپ برای گربه ها اعتیاد آور است؟

خیر، کت نیپ برای گربه‌ها اعتیادآور نیست. گربه‌ها ممکن است پس از مصرف کت نیپ برای مدتی نسبت به آن بی‌تفاوت شوند، اما این به معنای اعتیاد نیست. آن‌ها به سادگی به تأثیرات کت نیپ عادت می‌کنند و برای مدتی به آن نیازی ندارند. این پدیده به عنوان “تحمل” شناخته می‌شود و در بسیاری از مواد دیگر که بر سیستم عصبی تأثیر می‌گذارند نیز مشاهده می‌شود. بنابراین، می‌توانید با خیال راحت از کت نیپ برای گربه‌تان استفاده کنید، بدون اینکه نگران اعتیاد او باشید.

نکات مهم در استفاده از کت نیپ

• استفاده متعادل: کت نیپ را به عنوان یک خوراکی گاه به گاه به گربه‌تان بدهید، نه به عنوان یک بخش منظم از رژیم غذایی او. استفاده بیش از حد از کت نیپ می‌تواند تأثیر آن را کاهش دهد و گربه‌تان را نسبت به آن بی‌تفاوت کند. همچنین، ممکن است باعث ناراحتی معده در برخی از گربه‌ها شود.
• تنوع در ارائه: کت نیپ را به روش‌های مختلفی به گربه‌تان ارائه دهید تا از آن خسته نشود. می‌توانید از اسباب‌بازی‌های حاوی کت نیپ، خراشنده‌های آغشته به کت نیپ، اسپری کت نیپ و حتی گیاه تازه کت نیپ استفاده کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا گربه‌تان را سرگرم و فعال نگه دارید و از مزایای مختلف کت نیپ بهره‌مند شوید.
• نظارت بر واکنش گربه: همیشه واکنش گربه‌تان را به کت نیپ زیر نظر داشته باشید. اگر متوجه هرگونه رفتار غیرعادی یا عوارض جانبی شدید، استفاده از کت نیپ را متوقف کنید و با دامپزشک خود مشورت کنید. برخی از گربه‌ها ممکن است به کت نیپ واکنش‌های شدیدی نشان دهند، مانند پرخاشگری یا اضطراب، که در این صورت بهتر است از دادن آن به آن‌ها خودداری کنید.
• نگهداری مناسب: کت نیپ خشک را در یک ظرف دربسته و در جای خشک و خنک نگهداری کنید تا تازگی و عطر آن حفظ شود. گیاه تازه کت نیپ را نیز در مکانی با نور مناسب و خاک مرطوب نگهداری کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا کت نیپ را برای مدت طولانی‌تری تازه و موثر نگه دارید.

فواید استفاده از کت نیپ برای گربه‌ها

کت نیپ علاوه بر اینکه یک سرگرمی لذت‌بخش برای گربه‌ها است، می‌تواند فواید دیگری نیز برای آن‌ها داشته باشد، از جمله:

• کاهش استرس و اضطراب: کت نیپ می‌تواند به آرامش و کاهش استرس در گربه‌ها کمک کند. این می‌تواند به خصوص برای گربه‌هایی که در موقعیت‌های استرس‌زا مانند سفر، مراجعه به دامپزشک یا ورود یک حیوان خانگی جدید به خانه قرار دارند، مفید باشد.
• افزایش فعالیت و تحرک: کت نیپ ممکن است گربه‌ها را به بازی و تحرک بیشتر تشویق کند، که به حفظ سلامت و تناسب اندام آن‌ها کمک می‌کند. این می‌تواند به خصوص برای گربه‌های خانگی که ممکن است فعالیت بدنی کافی نداشته باشند، مفید باشد.
• بهبود رفتار: کت نیپ می‌تواند به بهبود رفتار گربه‌ها کمک کند، به خصوص در گربه‌هایی که پرخاشگر یا مضطرب هستند. استفاده از کت نیپ می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا آرام شوند و رفتارهای نامطلوب خود را کاهش دهند.
• تحریک ذهنی: بازی با اسباب‌بازی‌های حاوی کت نیپ یا تعامل با گیاه تازه کت نیپ می‌تواند به تحریک ذهنی گربه‌ها کمک کند و از خستگی و بی‌حوصلگی آن‌ها جلوگیری کند.
• تقویت پیوند بین گربه و صاحب: استفاده از کت نیپ به عنوان یک پاداش یا برای بازی با گربه‌تان می‌تواند به تقویت پیوند بین شما و حیوان خانگی‌تان کمک کند و باعث شود گربه‌تان شما را با تجربیات مثبت و لذت‌بخش مرتبط کند.

نتیجه گیری

کت نیپ یا علف گربه یک گیاه بی‌خطر و لذت‌بخش است که می‌تواند لحظات شادی و سرگرمی را برای گربه‌ها و صاحبان آن‌ها فراهم کند. این گیاه می‌تواند به افزایش فعالیت، کاهش استرس و بهبود رفتار گربه‌ها کمک کند. با این حال، مهم است که از کت نیپ به طور متعادل و با رعایت نکات ایمنی استفاده کنید تا از مزایای آن برای گربه‌تان بهره‌مند شوید و از هرگونه عوارض جانبی احتمالی جلوگیری کنید. اگر هرگونه نگرانی در مورد استفاده از کت نیپ برای گربه‌تان دارید، بهتر است با دامپزشک خود مشورت کنید. آن‌ها می‌توانند به شما در مورد بهترین روش استفاده از کت نیپ برای گربه‌تان و همچنین هرگونه اقدامات احتیاطی لازم، مشاوره دهند.

با استفاده صحیح از کت نیپ، می‌توانید رابطه خود را با گربه‌تان تقویت کنید و به او کمک کنید تا یک زندگی شاد و سالم داشته باشد.