باریجه یا بالامبو نوعی گیاه خودرو است که بیشتر در مناطق کوهستانی و خشک ایران، افغانستان، ترکمنستان، آسیای میانه و برخی نقاط اروپا و آفریقای شمالی رشد می‌کند. گیاه باریجه خواص درمانی فراوانی داردو در نقاط مختلف جهان و به‌ویژه در ایران و برخی مناطق اروپایی و آسیایی، کاربردهای آن به خوبی شناخته شده‌اند. به منظور آشنایی با مجموعه شگفت‌انگیز و متنوع خواص باریجه ، ابتدا به این پرسش پاسخ می‌دهیم که اساسا باریجه یا قسنی چیست و چه ویژگی‌های دارد.

باریجه چیست؟

باریجه یا باریج که با نام علمی (Ferula gummosa) شناخته می‌شود، گیاهی علفی و چندساله از خانواده چتریان است. باریجه، باریج، قسنی و بالامبو تنها نام‌های این گیاه نیستند و آن را در منابع مختلف با نام‌های قاسنی، قاصنی، قاسی، قنه، بالیجه و بارزد نیز می‌شناسند. این گیاه در سایه نمی‌روید و ارتفاعش در صورت مناسب بودن شرایط به ۳ متر هم می‌رسد.

ساقه‌های باریجه باریک، دراز و پرزدار، برگ‌های این گیاه شبیه به برگ‌های چنار و گل‌های آن به شکل چتر و به رنگ زرد روشن هستند. باریجه که در مناطق سرد، مرتفع و کوهستانی رشد می‌کند، در طول عمر خود تنها یک‌بار به گل می‌نشیند و بعد از آن از بین می‌رود. از آنجا که طبع این گیاه بسیار گرم است، در طب سنتی از آن جهت متعادل کردن طبع سرد و رطوبت بدن استفاده می‌شود.

باریج حاوی ترکیبات مختلفی است که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان صمغ، اسانس‌های روغنی، کربوهیدرات‌ها و ترکیبات ضدعفونی‌کننده را نام برد. البته به‌طور ویژه، این گیاه دارویی به دلیل صمغ خود که از ساقه‌ها و ریشه‌های آن به‌دست می‌آید، توجه بسیاری را به سمت خود جلب کرده است؛ زیرا این صمغ با رایحه قوی و طعم تلخ و تندی که دارد، در تهیه غذاها، عطرها و حتی محصولات دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به دلیل این ویژگی‌ها و کاربردهای درمانی و صنعتی فراوان، با اینکه باریجه گیاهی خودرو است، اما برخی افراد به کشت و برداشت آن اقدام می‌کنند.

خواص باریجه کدامند؟

دانستیم گیاه بالامبو دارای طیف گسترده‌ای از خواص دارویی و درمانی است که بسیاری از افراد به دنبال بهره‌مندی از آن‌ها هستند. از این‌رو، پیش از پرداختن به مجموعه خواص کم‌نظیر باریج، اگر از  جمله کسانی هستید که هنوز نمی‌دانید باریجه باکیفیت را از کجا تهیه کنید، پیشنهاد ما این است که سری به عطاری آنلاین اسنپ فود بزنید؛ در اینجا نه ‌تنها صمغ باکیفیت بالامبو، بلکه انواع گیاهان دارویی و ادویه‌های مرغوب موجود هستند و در دسترس افرادی که به فکر سلامتی خود هستند، قرار دارند.

خواص قاسنی برای عفونت ها

قسنی ماده‌ ضدعفونی‌کننده طبیعی محسوب می‌شود و به دلیل خواص ضدباکتریایی و ضدالتهابی خود می‌تواند در درمان عفونت‌ها موثر باشد. در حقیقت، صمغ این گیاه با کاهش التهاب و مبارزه با باکتری‌ها به بهبود عفونت‌های پوستی، دهانی و مجاری ادراری کمک می‌کند. البته، باریجه در ترکیب با سایر گیاهان دارویی نیز می‌تواند در روند تسریع فرایند بهبود عفونت‌های داخلی بدن موثر باشد و در پیشگیری از رشد میکروب‌ها نقش مهمی ایفا کند.

نکته: توصیه می کنیم بلاگ معرفی دمنوش برای عفونت ادراری را نیز بخوانید.

خواص قاسنی برای کیست

از دیگر خواص قسنی می‌توان به خاصیت‌های ضدالتهابی، سم‌زدایی و تقویت‌کنندگی آن اشاره کرد که در درمان کیست‌های مختلف بدن، به‌ویژه کیست‌های تخمدان و پستان مفید هستند. در حقیقت، این گیاه با بهبود جریان خون و کاهش التهابات داخلی، به کوچک شدن و حتی پیشگیری از تشکیل کیست‌ها کمک می‌کند. از این‌رو، استفاده از باریجه در طب سنتی به‌عنوان درمان طبیعی برای رفع انسداد و بهبود عملکرد اندام‌های داخلی بسیار توصیه شده است.

خواص باریجه برای کلیه

قاسنی به دلیل خاصیت ادرارآوری می‌تواند در افزایش تولید ادرار و دفع سموم از بدن موثر باشد. از این‌رو، به تسهیل دفع سنگ‌های کلیه و مثانه نیز کمک می‌کند و تسکین دردهای ناشی از آن‌ها را به دنبال دارد. علاوه ‌بر آن، خواص ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی باریجه به بهبود عملکرد کلیه‌ها و کاهش التهاب در ناحیه مجاری ادراری کمک می‌کند. بنابراین، استفاده منظم باریجه می‌تواند در سلامت کلیه‌ها و حفظ عملکرد مناسب سیستم ادراری نقش موثری داشته باشد و فرایند سم‌زدایی را سرعت ببخشد.

خواص قسنی برای معده

یکی دیگر از خواص باریجه ، تاثیر آن بر حفظ سلامتی معده است. درواقع، این گیاه به دلیل خواص ضدالتهابی و ضدعفونی‌کننده‌ خود، برای بهبود وضعیت معده مفید است. بدین‌ترتیب که به بهبود عمل هضم و کاهش نفخ و ترش کردن معده کمک می‌کند. باریج همچنین در تسکین زخم‌های معده و التهاب‌های دستگاه گوارش نقش موثری دارد و باعث آرامش معده و بهبود عملکرد کلی دستگاه گوارش می‌شود. از این‌رو، مصرف منظم و به قاعده آن در طب سنتی، به تقویت معده و کاهش مشکلات گوارشی می‌ا‌نجامد. در کنار این گیاه، آبمیوه های بدون نفخ و دمنوش برای زخم معده می تواند به التهابات معده شما کمک کند.

خواص باریجه برای پوست

باریجه با خواص ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی خود می‌تواند به بهبود سلامت و زیبایی پوست کمک کند. درواقع، این گیاه در تسکین التهابات پوستی، کاهش قرمزی و تحریکات ناشی از آکنه و سایر بیماری‌های پوستی موثر است؛ همچنین، در بهبود زخم‌ها و اسکار آن‌ها نیز نقش دارد و فرایند ترمیم پوست را سرعت می‌بخشد. با استفاده از عصاره باریجه به‌عنوان ماده‌ای طبیعی در محصولات مراقبت از پوست، می‌توان به جوان‌سازی پوست و کاهش علائم پیری مانند چین و چروک و لک‌های پوستی کمک شایانی کرد. خواص این گیاه همانند خواص روغن رزماری به چوانسازی پوست کمک می کند.

خواص قاسنی برای رحم

قسنی به دلیل خواص تقویت‌کنندگی و ضدالتهابی خود برای سلامت رحم مفید است و در طب سنتی برای تقویت عضلات رحم و تنظیم قاعدگی به‌کار می‌رود؛ زیرا می‌تواند به رفع اختلالات رحمی، کاهش التهاب و درد‌های رحمی کمک موثری کند. برخی مطالعات طب سنتی نیز بر خواص قاسنی برای بارداری اشاره کرده‌اند که این گیاه در تنظیم هورمون‌های زنانه نقش دارد و می‌تواند برای زنانی که در تلاش برای بارداری هستند، مفید باشد.

خواص باریجه برای لاغری

بالامبو با خواص ضدالتهابی و متابولیک خود در تسریع متابولیسم یا سوخت‌وساز بدن موثر است و در روند چربی‌سوزی مفید خواهد بود. همچنین این گیاه باعث افزایش حس سیری و کاهش اشتها می‌شود که آن نیز به نوبه خود می‌تواند به کنترل مصرف کالری کمک کند. علاوه بر آن، باریج در بهبود عملکرد دستگاه گوارش و دفع سموم از بدن نقش دارد و می‌تواند در کاهش تجمع چربی‌های زائد بدن نیز موثر باشد. بنابراین، استفاده از باریجه به‌عنوان مکمل طبیعی در کنار رژیم غذایی متعادل و ورزش منظم می‌تواند به کاهش وزن منجر شود.

خواص بالامبو برای اعصاب

قسنی دارای خواص آرام‌بخش و تسکین‌دهنده برای سیستم عصبی است. به‌عبارتی، این گیاه در کاهش اضطراب، استرس و تنش‌های عصبی نقش دارد. ترکیبات موجود در باریجه در بهبود کیفیت خواب و کاهش بی‌خوابی موثر هستند که این نیز به نوبه خود می‌تواند تاثیر مثبتی بر سلامت عمومی سیستم عصبی بگذارد. علاوه ‌بر آن، باریج می‌تواند به بهبود تمرکز و تقویت حافظه به‌ویژه در شرایطی که فرد تحت فشار روانی قرار دارد، کمک کند. از این‌رو، با استفاده از آن همانند دمنوش برای اعصاب، می‌توان به افزایش آرامش ذهنی و بهبود عملکرد کلی سیستم عصبی دست یافت.

خواص باریجه برای مجاری تنفسی

خواص قاسنی در رفع احتقان و باز کردن مجاری بینی و سینوس‌ها اثبات شده است. این گیاه با خواص ضدالتهابی و ضدعفونی‌کننده خود می‌تواند سبب کاهش التهاب در مجاری تنفسی شود و روند تنفس را تسهیل کند. قسنی به‌ویژه در مواقعی که فرد دچار مشکلات سینوزیت یا برونشیت است، در تخلیه مخاط و کاهش فشار در ناحیه سینوس‌ها نقش موثری خواهد داشت. بنابراین، استفاده از باریجه می‌تواند به بهبود سلامت عمومی دستگاه تنفسی کمک کند و موجب تسکین سرفه و سایر علائم مرتبط با احتقان شود.

خواص بالامبو برای گرفتگی عضلات

باریجه با خواص تسکین‌دهنده خود در رفع گرفتگی عضلات و کاهش دردهای ناشی از اسپاسم موثر است. درواقع، ترکیبات فعال موجود در این گیاه با اثرات آرام‌بخش خود، به کاهش انقباضات عضلانی و ناراحتی‌های مرتبط با فعالیت‌های شدید ورزشی یا کارهای روزمره کمک می‌کنند و می‌توانند دامنه حرکتی را بهبود ببخشند.

مضرات بالامبو یا باریجه چیست؟

با وجود خواص فراوان بالامبو، این گیاه ممکن است در برخی موارد مشکلاتی را برای بدن ایجاد کند. برای مثال، گفتیم که باریجه دارای طبعی بسیار گرم است؛ از این‌رو، مصرف آن برای کسانی که طبیعت گرمی دارند، می‌تواند مشکلاتی را به همراه داشته باشد. همچنین زنان باردار و شیرده نیز باید از مصرف باریجه خودداری کنند؛ زیرا این گیاه ممکن است در میزان ترشح هورمون‌های زنانه تغییراتی ایجاد کند و باعث تحریک رحم شود. از طرفی، توصیه می‌شود افرادی که دچار فشار خون یا بیماری‌های قلبی عروقی هستند، برای جلوگیری از اختلال در روند گردش خون، پیش از مصرف این گیاه با پزشک خود مشورت کنند. علاوه ‌بر آن، مصرف باریجه می‌تواند در برخی افراد واکنش‌های آلرژیک مانند خارش، قرمزی پوست و کهیر را به همراه داشته باشد.

بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت که مصرف باریجه (مانند هر گیاه دارویی دیگری) باید به‌صورت کنترل‌شده و در حد اعتدال باشد. مقدار دوز ایمن باریجه به سن، جنسیت، وزن و وضعیت سلامتی فرد بستگی دارد؛ از این‌رو، قبل از عادت به مصرف باریجه بهتر است با پزشک یا متخصص طب سنتی مشورت کنید. با این حال، پیشنهاد ما این است که مقدار مصرف روزانه بالامبو در حدود ۱ الی ۲ گرم باشد تا از عوارض احتمالی ناشی از مصرف بیش ‌از ‌حد مانند تهوع، استفراغ، سردرد یا سرگیجه جلوگیری شود.

باریجه؛ راز خوش سلامتی…

در این مطلب با گیاه دارویی و منحصر‌به‌فرد باریجه یا قاسنی آشنا شدیم و دانستیم که این گیاه خودرو با صمغ ارزشمندی که تولید می‌کند، می‌تواند برای مقاصد گوناگون از جمله اهداف درمانی و صنعتی مورد استفاده قرار بگیرد. از خواص باریجه برای سلامت معده، رحم و تاثیر آن بر لاغری گرفته تا درمان کیست و عفونت‌ها، همگی نشان از اهمیت این گیاه دارویی برای سلامت بدن دارند. با این حال، همان‌طور که گفتیم، هرگز نباید در مصرف باریجه افراط کرد و افرادی که شرایط به‌خصوصی (مانند بارداری، بیماری‌های قلبی و حساسیت‌ها) را تجربه می‌کنند، می‌بایست پیش از مصرف با پزشک خود مشورت کنند.