خواص سنبل الطیب چیست؟
سنبل الطیب از گیاهان دارویی محبوب و پرطرفدار در طب سنتی ایرانی بهشمار میآید که به دلیل خواص آرامبخش و تسکیندهنده، بسیار ارزشمند است. البته، این گیاه در جوامع غربی نیز بهطور ویژه بهعنوان مکمل طبیعی برای درمان اختلالات خواب و اضطراب کاملا شناختهشده است. از آنجا که در زندگی مدرن و پرسرعت امروزی، بسیاری از افراد درگیر اضطراب هستند و تنشهای گوناگونی را تجربه میکنند، در این مطلب از اسنپ فود تصمیم داریم مجموعه کمنظیر خواص سنبل الطیب را بررسی کنیم و از زاویه دقیقتری با این گیاه زیبا و کاربردهای دارویی آن آشنا شویم.
معرفی سنبل الطیب
سنبل طیب یا سنبل الطیب با نام علمی Valeriana officinalis، گیاهی گلدار، چندساله و خودرو است. این گیاه با نام علف گربه نیز شهرت دارد و بومی مناطق معتدل اروپا و بخشهایی از آسیاست. سنبل الطیب ساقهای راست و برگهای شانهای دارد و ارتفاع آن میتواند به دو متر هم برسد. گلهای کوچک و زیبای این گیاه بسیار معطر هستند و در طیف رنگی از سفید تا صورتی میرویند. ریشه گیاه، ریزومها(ساقههای زیرزمینی) و استولونهای(ساقههای افقی) آن بخشهایی هستند که به دلیل مجموعه خواص فوقالعاده خود، برای اهداف درمانی مانند تهیه مکملهای خوراکی، چای و عصارههای گیاهی استفاده میشوند.
ریشه سنبل الطیب دارای طبع گرم و خشک و بوی بسیار تندی است و استفاده از آن بهعنوان داروی آرامبخش تاریخچهای طولانی دارد؛ بهطوریکه قدمت آن را به دوران یونان و روم باستان نسبت میدهند. البته با اینکه معمولا از سنبل الطیب برای درمان اختلالات خواب، بهویژه بیخوابی استفاده میکردند، اما این ماده برای رفع اضطراب، استرس و دیگر موارد مشابه نیز بسیار کمککننده است. در حقیقت، سنبل الطیب به دلیل وجود ترکیبات ارزشمندی مانند والپوتریاتها، مونوترپنها، سزکوئیترپنها، کربوکسیلی، لیگنانها، آلکالوییدها، فلاونوئیدها، والریک اسید، آمینواسیدهای آزاد و مقادیر کم گاما-آمینوبوتیریک اسید میتواند تاثیرات مثبت زیادی بر بدن بگذارد.
برای مثال، تحقیقات نشان میدهند که ترکیبات ذکرشده میتوانند با گیرندههای سروتونین و آدنوزین که نقش مهمی در تنظیم خواب و خلقوخو دارند، در ارتباط باشند. همچنین به نظر میرسد والپوتریاتها که به سنبلالطیب بوی تند خاصی میبخشند، عاملی هستند که اثرات ضداضطراب و ضدافسردگی بر بدن میگذارند. علاوه بر آن، گفته میشود که والرنال و اسید والرنیک آن نیز بیشترین تاثیر آرامبخشی را بر بدن دارند. تمام این ویژگیها و خواص سنبل الطیب باعث شدهاند تا این گیاه در تهیه چندین نوع دارو و مکمل گیاهی از جمله موارد زیر بهکار رود:
- داروهای خوابآور
- مکملهای ضداضطراب
- داروهای ضدتشنج
- داروهای قلبی
- داروهای میگرن
- قرصها و شربتهای گیاهی(برای تسکین دردهای گوارشی و مشکلات معده)
- محصولات ضددرد(برای کاهش درد و التهاب، بهویژه در دردهای مزمن و سیاتیک)
- مکملهای قند خون(برای کمک به کنترل قند خون و بهبود حساسیت به انسولین)
خواص سنبل الطیب
پیش از بررسی مجموعه کمنظیر خواص سنبل طیب، ذکر این نکته خالی از لطف نیست که اگر مایل به تهیه ریشه سنبل طیب مرغوب و باکیفیت هستید، میتوانید آن را بهراحتی و با اطمینان از اصل بودن، از عطاری آنلاین اسنپ فود خریداری کنید. در ادامه، به بررسی فواید سنبل الطیب از نظر روانشناختی و جسمی میپردازیم:
خواص سنبل الطیب برای کاهش استرس
یکی از معروفترین خواص سنبل الطیب ، اثر آرامبخش و تسکیندهنده آن است. مطالعات مختلف نشان میدهند که به دلیل وجود اسیدها و روغنهای فرار در ریشه سنبل الطیب، این گیاه میتواند در کاهش استرس، تنش و اضطراب بسیار موثر باشد. از اینرو، مصرف منظم و البته بهقاعده عصاره ریشه یا عرق سنبل الطیب ، بهویژه در مواقعی که فرد تحت فشارهای روانی قرار دارد، میتواند به آرامش اعصاب کمک قابلتوجهی کند. البته که ناگفته نماند دمنوش آن نیز جز نوشیدنی های ضد استرس است.
خواص سنبل الطیب برای بهبود کیفیت خواب
سنبل الطیب بهعنوان درمان طبیعی برای اختلالات خواب نیز شناخته شده است. مصرف این گیاه در حد اعتدال میتواند به کاهش زمان لازم برای به خواب رفتن و همچنین افزایش کیفیت خواب کمک شایانی کند. در این زمینه تحقیقات نشان میدهند افرادی که از سنبل الطیب استفاده میکنند، خواب عمیقتری را تجربه خواهند کرد و کمتر با مشکلات الگوی خواب مواجه میشوند.
خواص سنبل الطیب در کاهش دردهای قاعدگی
سنبل الطیب به کاهش علائم مربوط به دوران قاعدگی کمک میکند. در حقیقت، این گیاه به دلیل خاصیت آرامبخش، ضداسپاسم و تسکیندهنده خود، در کاهش دردها و ناراحتیهای مرتبط با دوران قاعدگی موثر است. ناگفته نماند که این ماده دارویی توانایی این را دارد که خلقوخوی فرد را نیز بهتر کند. از اینرو، افرادی که سندرم پیش از قاعدگی (PMS) یا قاعدگیهای دردناک را تجربه میکنند، میتوانند از خواص دمنوش سنبل الطیب یا عرق آن بهرهمند شوند.
خواص سنبل الطیب در کاهش علائم یائسگی
برخی تحقیقات بر این تاکید دارند که سنبل الطیب میتواند به کاهش علائم یائسگی مانند گرگرفتگی در افراد یائسه کمک کند. برای مثال، مطالعهای که در سال ۲۰۱۸ انجام شد، نشان داد که مصرف ۱۰۶۰ میلیگرم سنبل الطیب در روز، آن هم به مدت ۲ ماه، تا اندازهای علائم آزاردهنده یائسگی مانند گرگرفتگی را در زنان کاهش میدهد.
خواص سنبل الطیب برای تسکین درد ماهیچه
از دیگر فواید سنبل طیب یا علف گربه میتوان به تسکین دردها و تنشهای عضلانی یا ماهیچهای اشاره کرد. در حقیقت، ترکیبات موجود در این گیاه اسپاسمهای عضلانی را کاهش میدهند و آرامش آنها را فراهم میکنند. از اینرو، مصرف مناسب عصاره سنبل الطیب میتواند التهاب و درد عضلانی پس از خستگی روزانه و فعالیتهای ورزشی را کم کند.
خواص سنبل الطیب برای حمایت از سیستم عصبی
سنبل الطیب درمانی طبیعی برای تقویت سیستم عصبی بهشمار میآید. در حقیقت، این گیاه به بهبود عملکرد مغز و تقویت حافظه کمک میکند و از این طریق کیفیت زندگی فرد را افزایش میدهد. علاوه بر خاصیت سنبل الطیب در بهبود عملکرد سیستم عصبی، این گیاه به سبب داشتن ترکیبات فعالی مانند والپوتریاتها میتواند برای افرادی که دچار سرع و میگرن هستند، موثر باشد و شدت و تعداد حملات میگرنی و تعداد دفعات تشنج را در افراد مبتلا به صرع کاهش دهد. بنابراین، مصرف در حد اعتدال دمنوش ریشه سنبل طیب بهعنوان راهکاری طبیعی، در افزایش تمرکز، تقویت حافظه و بهطور کلی، حفظ سلامت سیستم عصبی موثر است.
خواص سنبل الطیب برای گوارش
مجموعه ترکیبات موجود در ریشه سنبل الطیب باعث میشود تا این ماده بتواند در درمان برخی از مشکلات گوارشی موثر باشد. برای مثال، مصرف سنبل طیب زخم معده، سندرم روده تحریکپذیر و همچنین نفخ، یبوست، تهوع، سوءهاضمه و اسهال را رفع میکند. علاوه بر آن، مجموعه خواص ضدالتهابی و تسکیندهنده سنبل الطیب نه تنها در روند کاهش التهاب دستگاه گوارش موثر هستند، بلکه به اسپاسمهای معده و روده کمک میکنند و باعث برقراری آرامش در این بخشها میشوند. از اینرو، مصرف بهقاعده ریشه سنبل الطیب میتواند فرایند هضم غذا را بهبود بخشد و از مشکلات گوارشی بکاهد.
خواص سنبل الطیب برای قلب و فشار خون
نتایج تحقیقات نشان میدهند که آمینو اسید گابا موجود در ریشه سنبل الطیب میتواند فشار خون را تنظیم کند. از آنجا که تنظیم فشار خون بهطور مستقیم روی سلامت قلب تاثیر مثبت میگذارد، به سادگی میتوان نتیجه گرفت که با مصرف منظم این گیاه دارویی میتوان به بهبود وضعیت قلب امیدوار بود. درواقع، سنبل طیب و دمنوش آن با برقراری حالت آرامش و رفع اضطراب و استرس، جز دمنوش های مناسب فشار خون بالا است و از احتمال بروز سکته قلبی و دیگر شرایط ناخوشایند مشابه جلوگیری میکند. علاوه بر آن، این گیاه دارویی قادر است عملکرد خونرسانی به بافت ماهیچهای قلب یا میوکارد را بهبود بخشد و از این طریق در تقویت قلب و عروق تاثیرگذار باشد.
عوارض مصرف سنبل الطیب
با اینکه مصرف سنبل الطیب در دوزهای توصیهشده از سوی متخصص طب سنتی یا پزشک، برای افراد ایمن در نظر گرفته میشود، بدیهی است که استفاده بیرویه از آن میتواند عوارض جانبی در پی داشته باشد. اگرچه برخلاف خواص سنبل الطیب ، عوارض جانبی مصرف آن نادر هستند، اما برخی افراد ممکن است آنها را تجربه کنند؛ از اینرو، این عوارض را در بخش زیر بیان کردهایم:
- سردرد
- ضعف
- سرگیجه
- خستگی
- احساس طعمی شبیه به فلز در دهان
- مشکلات گوارشی مانند اسهال و دلدرد
لازم به ذکر است که مادران نباید در دوران بارداری یا شیردهی سنبل الطیب مصرف کنند. همچنین استفاده از سنبل الطیب برای کودکان زیر ۳ سال یا حتی نوجوانان توصیه نشده و در این مورد نیز بهتر است مصرف به صلاحدید پزشک و تحت نظارت او انجام گیرد.
سنبل الطیب یا طبیب؟
دانستیم سنبل الطیب گیاه دارویی بسیار ارزشمندی بهشمار میآید که به دلیل خواص آرامبخش و تسکیندهنده خود در جوامع مختلف از جمله ایران بسیار شناخته شده است. مجموعه خواص متنوع این گیاه دارویی طیف وسیعی را دربرمیگیرد و شامل بهبود کیفیت خواب، کاهش اضطراب، بهبود عملکرد قلب، حمایت از سیستم عصبی و کاهش دردهای قاعدگی است. با این توصیفات، اکنون بهتر میتوان دلیل محبوبیت و استفاده گسترده از سنبل الطیب در طب سنتی و مدرن را درک کرد. اگر شما نیز به کاربردهای این گیاه علاقهمند شدهاید، میتوانید هماکنون آن را تهیه کنید و از آن بهعنوان راهحلی طبیعی برای بهبود سلامت عمومی و کیفیت زندگی خود بهره ببرید.
جدیدترین ها
آبان 17, 1403
آبان 16, 1403
آبان 16, 1403
پیشنهاد سردبیر
مهر 24, 1403
شهریور 20, 1403
مرداد 7, 1403
مرداد 7, 1403
پربازدیدترین مطالب
مهر 28, 1403
اردیبهشت 4, 1403
بهمن 10, 1402
فروردین 8, 1402