مقابله با ضایعات مواد غذایی در زنجیره تامین

ضایعات مواد غذایی مساله پیچیده‌ای است که بخش‌های مختلفی را درگیر می‌کند، در بخش کشاورزی، تولید و فرآوری، خرده فروشی و مصرف، می‌توان با به کارگیری راهکارهای مختلف میزان ضایعات مواد غذایی را به مقدار قابل توجهی کاهش داد و به همین دلیل بسیار حیاتی است که این مشکل را در سطوح مختلف بررسی کنیم.

مرحله تولید

مرحله تولید مواد غذایی همان جایی است که اسراف مواد غذایی آغاز می‌شود. کشاورزان و تولید کنندگان اغلب نیازهای تولیدی خود را دست بالا در نظر می‌گیرند تا مطمئن شوند می‌توانند پاسخگوی تقاضا باشند، که همین امر منجر به اسراف مواد غذایی می‌گردد. علاوه بر این، محصولات زراعی در صورتی که از نظر ظاهری در حد قابل قبولی نباشند، مثلا کوچک‌تر بوده یا دارای عیوب ظاهری باشند،  اغلب دور ریخته می‌شوند. این محصولات کاملا قابل مصرف هستند و تنها برای فروش در سوپرمارکت‌ها مناسب نیستند.

برای کاهش اسراف مواد غذایی در بخش تولید، کشاورزان می‌توانند با فروشندگان همکاری کنند تا درک بهتری از میزان تقاضاها داشته و از تولید اضافی جلوگیری شود. علاوه بر این، آن‌ها می‌توانند بازارهای دیگری را برای محصولاتی که از نظر ظاهری استاندارد نیستند پیدا کرده و آن‌ها را به فروش برسانند. بسیاری از این محصولات به خوبی در بازارهای کشاورزی یا توسط رستوران‌ها خریداری می‌شوند. برخی از شرکت‌ها نیز به کشاورزان کمک می‌کنند تا با استفاده از تکنولوژی‌های روز میزان تقاضای بازار را پیش‌بینی کرده و تولید خود را بهینه نمایند که احتمال تولید اضافی را کاهش خواهد داد.

مرحله فرآوری

در مرحله فرآوری مواد غذایی که شامل تبدیل مواد غذایی خام به محصولات فرآوری شده نهایی می‌شود نیز شاهد ضایعات زیادی هستیم. اسراف مواد غذایی در این مرحله نیز می‌تواند به دلیل تولید اضافی محصولات یا نگهداری نادرست آن‌ها در انبارها رخ دهد که در هر صورت منجر به خرابی محصولات تولید شده خواهد شد. کارخانه‌هایی که فرآیند فرآوری محصولات غذایی را انجام می‌دهند می‌توانند با بهره گیری از سیستم‌های بهتر مدیریت انبارها اطمینان حاصل کنند که محصولات را دقیقا به اندازه‌ای که نیاز است تولید می‌کنند. علاوه بر این با استفاده از تکنولوژی‌هایی مانند سنسورهای حرارت و رطوبت می‌توانند از خراب شدن محصولات غذایی در انبارهایشان پیشگیری نمایند.

مرحله توزیع

مرحله توزیع مواد غذایی شامل انتقال مواد غذایی از کارخانه‌های فرآوری به محل فروشندگان است. ضایعات مواد غذایی در این مرحله می‌تواند به خاطر استفاده از روش‌های نادرست انتقال، شرایط نامناسب ذخیره‌سازی یا پیش‌بینی نادرست از میزان تقاضای محصولات باشد. برای کاهش ضایعات در این بخش، فروشندگان باید با توزیع کنندگان همکاری کرنند تا مسیرهای انتقال مواد غذایی بهینه‌تر شود، اینگونه مدت زمانی که مواد غذایی در مسیر انتقال سپری می‌کنند کاهش می‌یابد. علاوه بر این فروشندگان می‌توانند روش‌های بهتری برای نگهداری از محصولات به کار ببرند تا مانع فاسد شدن و خرابی آن‌ها شوند. حصول اطمینان از دمای مناسب انبار و همچنین چرخش دوره‌ای محصولات برای اینکه محصولات قدیمی‌تر زودتر به فروش برسند از آن جمله است.

مرحله فروش

مرحله فروش همانجایی است که مصرف کنندگان مواد غذایی مورد نیاز خود را خریداری می‌کنند. فروشندگان مسئولیت دارند تا اطمینان حاصل کنند که مواد غذایی به زیبایی چیده شده باشند، برای مدت طولانی قابل مصرف باشند و پیش از اینکه تاریخ انقضایشان سر برسد به فروش می‌روند. اسراف مواد غذایی در این مرحله می‌تواند به دلیل تامین بیش از اندازه محصولات توسط فروشنده‌ها یا عدم خرید آن‌ها توسط خریداران پیش از تاریخ انقضایشان صورت بگیرد. برای کاهش ضایعات مواد غذایی در مرحله فروش، فروشندگان می‌توانند از سیستم‌های بهتری برای مدیریت محصولات خود استفاده کنند تا اطمینان حاصل کنند که تنها محصولاتی را عرضه می‌کنند که خریداران به آن‌ها نیاز دارند. علاوه بر این آن‌ها می‌توانند با خریداران خود در مورد اهمیت کاهش اسراف مواد غذایی صحبت کرده و به آن‌ها روش‌های بهتر نگهداری از مواد غذایی را آموزش دهند.

مرحله مصرف

مرحله مصرف همان جایی است که بیشترین میزان اسراف مواد غذایی رخ می‌دهد. مصرف کنندگان اغلب بیش از نیاز خود خرید می‌کنند و بخش زیادی از آن را دور می‌ریزند. این می‌تواند به دلیل نداشتن برنامه غذایی مشخص، نگهداری نادرست یا فراموش کردن تاریخ انقضای مواد غذایی باشد. برای کاهش اسراف مواد غذایی در مرحله مصرف، مصرف کنندگان می‌توانند برای شروع برنامه غذایی خود را مشخص کرده و تنها برای همان خرید کنند. علاوه بر این آن‌ها می‌توانند با نگهداری بهتر از مواد غذایی یا منجمد کردن آن‌ها، عمر مواد غذایی خریداری شده خود را افزایش دهند.

در نهایت می‌توان به خوبی درک کرد که کاهش اسراف مواد غذایی در زنجیره تامین نیاز به همکاری تمام بخش‌های فعال در این حوزه دارد و باید از جهات مختلف مورد توجه قرار گیرد. از کشاورزان گرفته، تا تولید کنندگان و توزیع کنندگان مواد غذایی، تا فروشندگان و مصرف کنندگان، همگی می‌توانند نقش خود را در کاهش اسراف مواد غذایی با افزایش آگاهی و استفاده از تکنولوژی‌ها و نوآوری‌های جدید ایفا کنند. فراموش نکنیم، غذا زباله نیست.