شاید درباره رسوب‌زدایی استخرها با زاج شنیده باشید و شاید هم این ماده را به‌عنوان نوعی سفید‌کننده طبیعی دندان‌ها بشناسید. این‌ها موارد درستی هستند، اما تنها فواید زاج نیست. باید بدانید که استفاده از این ماده بی‌نظیر، آنقدر گسترده است که در صنایع مختلفی مثل داروسازی، رنگرزی، دباغی، مرکب‌سازی و.. به کمک شما می‌آید. همچنین در آشپزی و نظافت هم می‌توانید روی آن حساب کنید و دود کردن مقداری از آن، موش‌ها و مگس‌ها را فراری خواهد داد. حتی جالب است بدانید که در گذشته معتقد بودند که ریختن مقداری زاج سفید در اسپند باعث دور شدن چشم نظر می‌شود. حالا اگر کنجکاوید که درباره این ماده طبیعی و نحوه استفاده از آن، بیشتر بدانید با این مطلب از اسنپ فود همراه ما باشید.

زاج ماده‌ای بلوری شکل و درخشان است که به رنگ‌های مختلفی در طبیعت وجود دارد. اما آنچه مدنظر ما است، یکی از رایج‌ترین و شناخته‌شده‌ترین انوع زاج، یعنی زاج سفید است که به آن زمه، آلوم، سولفات آلومینیوم، زی سفید و…هم می‌گویند. این بلورها، طی فرایند تبخیر آب‌های زیرزمینی شکل می‌گیرند و اساسا کلمه زاج یا ویترول، به خاطر همین شکل شیشه‌ای مانند به این ماده اطلاق شده است. استفاده از زاج سفید در طب سنتی بسیار پرکاربرد است و خواص آنتی‌باکتریال و ضد‌میکروب این ماده، باعث بهبود و درمان مشکلات زیادی می‌شود. اما موارد استفاده از زاج به امور پزشکی ختم نمی‌شود و در صنایع دباغی، نساجی، کاغذ سازی و عکاسی هم قابل استفاده است. به‌علاوه، برای افزایش ماندگاری میوه و سبزیجات و همچنین تصفیه آب و فاضلاب هم کارایی فوق‌العاده‌ای دارد.

این ماده، طبیعتی گرم و خشک و طعمی شور و کمی گس دارد. به علاوه، در ترکیب با آب، محلولی اسیدی با ph2 می‌سازد، اما قابلیت حل شدن در الکل را ندارد. زاج در اکثر نقاط جهان وجود دارد، اما اگر به‌دنبال مشهورترین نقاط وجود این ماده در ایران هستید، باید به زاکان قزوین، طارم و زاگون تهران بروید. برای مثال در منطقه آب اسک تهران، حوضچه‌ای کوچک حاوی آب زاج وجود دارد و افرادی که مشکلات پوستی دارند می‌توانند از آن استفاده کنند.

روش تشخیص زاج سفید خالص

برای ارزیابی درصد خلوص زاج سفید، مقداری زاج را روی کاغذ تورنسل ریخته و کمی صبر کنید. اگر زاج به رنگ قرمز دربیاید یعنی از کیفیت خوبی برخوردار است.

شرایط نگهداری زاج

برای نگهداری زاج، نکات زیر را به خاطر بسپارید:

• بسته زاج را در مکانی خشک و خنک و دور از سایر ترکیبات قرار دهید.
• برای نگهداری زاج از ظروف ضد‌خوردگی مانند فایبرگلاس، فولاد ضد‌زنگ، پلاستیک یا استیل مقاوم استفاده کنید.
• به یاد داشته باشید که این ماده، اشتعال‌پذیر است و قرار‌گیری آن در معرض گرما و دمای بالا، آتش‌سوزی و خطر انفجار را به‌دنبال خواهد داشت.
• زاج، ماده‌ای به شدت اسیدی است و محلول آن هم همین خاصیت را دارد. بنابراین تماس طولانی‌مدت آن با بدن، آسیب‌زا است. حتی استنشاق این ماده هم می‌تواند مشکلات تنفسی و ریوی را به‌دنبال داشته باشد و تماس آن با چشم، باعث سوزش و درد شدید خواهد شد.

انواع زاج

به طور کلی، زاج انواع مختلف و رنگ‌های متنوع با خواص منحصر‌به‌فرد دارد. از معروف‌ترین انواع این ماده می‌توان به زاج سفید(شوغار)، اخضر(سبز)، زاج الاساکفه، اصفر(زرد)، اسود(سیاه)، بلوری، قبرسی، انگلیسی، شیری، لاری، مقطر و احمر(قرمز) اشاره کرد.

البته انواع زاج‌های سفید هم در 3 دسته‌بندی کلی قرار می‌گیرند که عبارتند از:

• زاج سفید خالص که در صنایع داروسازی کاربرد دارد.
• زاج سفید آزمایشگاهی که به‌عنوان معرف در تجزیه‌های شیمیایی استفاده می‌شود.
• و زاج سفید صنعتی که استفاده از آن در رنگ‌های صنعتی متداول است.

زاج در چه غذاهایی استفاده می شود؟

زاج ماده‌ای است که می‌توان از آن در تهیه انواع ترشی‌جات و خیارشور استفاده کرد. این ماده باعث ترد و شکننده شدن مواد ترشی مانند خیارشور یا کرفس خواهد شد. البته باید مراقب مقدار زاج مورد استفاده خود باشید و برای مثال، استفاده از یک نخود زاج برای یک دبه متوسط ترشی کافی است. علاوه بر این، برخی آشپزهای قدیمی و خبره، یک تکه کوچک زاج ( به اندازه یک فندق ) را کوبیده، در آب برنج در حال جوش می‌ریزند تا برنج سفیدتر شود.

البته علاوه بر مصارف خوراکی می‌توان از جوشانده زاج سفید برای سفید کردن ظروف آلومینیومی هم استفاده کرد.

خواص زاج

استفاده‌های درمانی از زاج سابقه‌ای طولانی در طب سنتی دارد و به‌عنوان یک ماده ضد‌عفونی‌کننده و ضد‌باکتری، در درمان بسیاری از امراض و بیماری‌ها، گره‌گشا است. برای مثال، به موارد زیر توجه کنید:

• زاج سفید، ماده‌ای فوق‌العاده برای تصفیه آب است. برای این منظور، 1 گرم پودر زاج سفید را به 1 لیتر آب آلوده اضافه کرده و 10 تا 15 دقیقه صبر کنید. پس از گذشت این مدت، آلودگی‌ها و ناخالصی‌های آب در ته سطل ته‌نشین شده و آب تمیز در بالای سطل باقی می‌ماند.
• خاصیت قابض زاج سفید، خونریزی را به سرعت کنترل می‌کند. به همین دلیل در سالن‌های آرایشی برای کنترل خونریزی ناشی از بریدگی‌های کوچک بعد از اصلاح به کار می‌رود. همچنین برای قطع خونریزی بینی هم می‌توان از آن استفاده کرد.
• استفاده از پودر زاج سفید، روشی مؤثر برای درمان زخم‌های دهانی است. همچنین می‌توان از آن برای سفید کردن دندان‌ها و جلوگیری از پیشرفت پوسیدگی دندان هم استفاده کرد.
• زاج سفید، پوست را سفت کرده و باعث جوانی و شادابی آن می‌شود. همچنین برای درمانی طبیعی و مؤثر برای برطرف کردن جوش و آکنه محسوب می‌شود.
• پودر زاج سفید، ماده‌ای مؤثر برای تسکین درد اصلاح موهای زائد با موم گرم یا سرد است. همچنین در صورت استفاده طولانی‌مدت و ادامه‌دار، رشد موهای زائد را نیز کاهش می‌دهد.
• ترکیب زاج سفید و عسل، یکی از بهترین درمان‌های طبیعی برای رفع عفونت‌های دستگاه تناسلی زنان است و با استفاده در واژینال از آن می‌توان به درمان فیبروم هم کمک کرد.
• پودر زاج سفید یک دئودورانت طبیعی فوق‌العاده است که باکتری‌های مضر عامل بوی بد بدن را از بین می‌برد.
• این ماده طبیعی، تأثیر چشمگیری در برطرف کردن شپش سر دارد. همچنین برای درمان گل‌مژه و آبسه چشم هم می‌توان روی خواص آن حساب کرد.
• اگر به‌دنبال یک لایه‌بردار طبیعی پوست هستید، زاج سفید را از قلم نیندازید. این ماده فوق‌العاده، تأثیر چشمگیری در از بین بردن سلول‌های مرده پوست دارد و باعث جوانسازی و لطافت پوست می‌شود.

نحوه مصرف زاج

آنچه در این بخش می‌آید چند روش متداول استفاده از پودر زاج سفید است که به طور معمول و در شرایط عادی، مشکلی ایجاد نمی‌کند. اما در صورت ابتلا به هر نوع بیماری؛ بخصوص بیماری‌های پوستی، قبل از استفاده از زاج، پزشک خود را مطلع سازید و با او مشورت کنید.

• یکی از روش‌های استفاده موضعی از زاج، تهیه ماسک صورت است. برای مثال، اگر 1 قاشق پودر زاج سفید را با مقداری خاک رنگ‌بر و 2 قاشق گلاب ترکیب کنید، خمیر نرمی به دست می‌آید که برای درمان جوش و آکنه عالی است. برای این منظور، خمیر مذکور را به مدت 10 تا 15 دقیقه روی صورت خود بمالید و سپس آن را با آب ولرم شستشو دهید. استفاده از این روش، 1 بار در هفته و حداقل به مدت 2 ماه باید ادامه یابد تا اثرات آن ظاهر شود.
• 1 قاشق پودر زاج سفید را با 2 قاشق گلاب ترکیب کرده و آن را روی نواحی اصلاح شده با موم سرد یا گرم بگذارید تا سوزش پوست این نواحی را کاهش دهد.
• اگر به‌دنبال یک ماسک طبیعی ضد چین و چروک هستید، 1 قاشق پودر زاج سفید را با 1 قاشق عسل ترکیب کرده و به مدت 15 دقیقه روی پوست خود قرار دهید و در نهایت، پوست را با آب ولرم بشویید.
• برای برطرف کردن حلقه تیره دور چشم‌ها، 1 قاشق پودر زاج سفید را با 2 قاشق گلاب یا آب معمولی ترکیب کرده و آن را دور چشم‌ها بمالید و سپس پوست این نواحی را به آرامی بشویید.

نکته: موقع استفاده از این روش بسیار مراقب باشید، زیرا حالت اسیدی زاج باعث سوزش شدید چشم‌ها می‌شود و نباید این روش را برای مدت طولانی ادامه دهید.

• برای درمان زخم‌های دهانی، مقداری پودر زاج سفید را به مدت 10 دقیقه مستقیما روی زخم داخل دهان گذاشته و سپس دهان خود را بشویید. انجام این کار بسته به شدت زخم موجود می‌تواند 2 تا 3 بار در طول روز باشد و به مدت 3 تا 4 روز هم ادامه یابد.

نکته: دقت کنید که روش بالا به خاطر ایجاد سوزش زیاد روی زخم، برای کودکان مناسب نیست و بنابراین بهتر است برای کودکان از دهان‌شویه زاج کمک بگیرید.

• برای درست کردن دهان‌شویه، 1 لیوان آب را بجوشانید و 2 قاشق زاج سفید را در آن حل کنید. پس از ولرم شدن آب، محلول زاج را از صافی گذارنده و از آن برای شستن دهان استفاده کنید.
• برای کنترل خونریزی بریدگی‌های کوچک بعد از اصلاح، یک تکه سنگ زاج سفید را روی محل بریدگی بگذارید و حدود 5 دقیقه به آرامی بمالید. 10 دقیقه بعد، صورت خود را با آب ولرم شستشو دهید.
• برای برطرف کردن ترک پاشنه پاها، 2 قاشق پودر زاج سفید را با 1 قاشق روغن نارگیل یا روغن زیتون و 1 قاشق عسل ترکیب کرده و پاشنه پاهای خود را 5 دقیقه با این ترکیب ماساژ دهید. 10 تا 15 دقیقه بعد، پاها را با آب ولرم شستشو داده و این کار را حداقل 2 تا 3 بار در هفته تکرار کنید. پس از گذشت چند ماه، ترک‌های پاشنه به طور کامل از بین می‌روند و پوستی صاف و نرم خواهید داشت.
• برای رفع بوی عرق، مقداری سنگ زاج سفید را مرطوب کرده و به زیر بغل خود بمالید و در نهایت با آب ولرم، آبکشی کنید. البته ترکیب پودر زاج سفید با مقداری گلاب هم اثر مشابهی دارد. فراموش نکنید که استفاده از زاج برای این منظور باید یک یا دو روز در میان باشد تا به پوست آسیبی نرسد.
• برای بهبود قارچ پای ورزشکاران، 4 قاشق پودر زاج سفید را در یک سطل آب ولرم حل کرده و از فرد بخواهید که پاهای خود را به مدت 15 دقیقه داخل این محلول قرار دهد. سپس پاها را آبکشی کرده و خشک کند. انجام این کار باید به صورت یک روز در میان و در یک بازه زمانی مشخص ادامه یابد تا اثرات درمانی آن ظاهر شود.
• اگر دچار شپش سر هستید، 4 گرم پودر زاج سفید را در نصف لیتر آب حل کنید. سپس، این محلول را روی سر خود بریزید و اجازه دهید 30 دقیقه باقی بماند. در نهایت موهای خود را با شامپوی گیاهی بشویید و این کار را در یک بازه زمانی مشخص ادامه دهید تا شاهد کاهش شپش‌ها باشید.
• در صورت ابتلا به گل مژه، 1 قاشق پودر زاج سفید را با 1 قاشق پودر چوب صندل و 2 قاشق گلاب مخلوط کرده و ماده خمیری را روی گل‌مژه قرار دهید. پس از چند دقیقه، چشم خود را با آب ولرم بشویید و این کار را حداقل روزی یکبار و به مدت 3 تا 4 روز ادامه دهید تا اندازه گل‌مژه کوچک‌تر شود.

مضرات زاج

در شرایط عادی، استفاده از زاج در حد تعادل مشکلی ایجاد نمی‌کند. اما در صورت زیاده‌روی یا استفاده از نمونه‌های نامرغوب، ایجاد عوارض نامطلوب، دور از انتظار نخواهد بود. در این مورد، نکات زیر را به خاطر داشته باشید:

• زاج، ماده‌ای گرم و خشک و قابض است. به همین دلیل زیاده‌روی در مصرف این ماده برای افرادی که پوست‌های حساس و خشک دارند، عوارضی مثل التهاب، لایه‌لایه شدن یا قرمزی پوست را به‌دنبال دارد.
• دقت کنید که زاج سفید، جذب پوستی بسیار بالایی دارد. بنابراین استفاده طولانی‌مدت آن توصیه نمی‌شود و عوارضی مانند تحریک و سوختگی پوست را به‌دنبال خواهد داشت.
• خوردن زاج تأثیرات سوئی بر سیستم گوارش دارد و ممکن است فرد حالاتی مانند تهوع، استفراغ و دردهای شدید شکمی را تجربه کند. حتی خوردن مقدار زیاد این ماده، باعث خراش، تحریک و ورم معده و روده‌ها می‌شود که خطرناک است.

آیا برای سفارش یک بسته زاج باکیفیت، آماده اید؟…

حالا که با خواص و مضرات زاج آشنا شدید و روش‌های مختلفی برای استفاده از آن را فراگرفتید، موقع تهیه یک بسته زاج باکیفیت و مرغوب است. یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای این منظور که شما را از زحمت خرید حضوری بی‌نیاز خواهد کرد، مراجعه به سایت اسنپ فود است. کافی است وارد بخش عطاری آنلاین سایت شوید تا به صورت اینترنتی با عطاری‌های طرف قرارداد این سایت مرتبط شده و اقلام مورد نظر خود را به صورت اینترنتی سفارش دهید. امیدواریم خرید اینترنتی خوب و رضایت‌بخشی داشته باشید.