طرز تهیه نان خرمایی خانگی (شیرینی خرمایی)

نون خرمایی یکی از شیرینی‌های خوشمزه و پرطرفدار در ایران است. کمتر کسی پیدا می‌شود که علاقه‌ای به نان خرمایی نداشته باشد. این شیرینی همچنین با نام نان خانقی یا خانقینی هم شناخته می‌شود. خرما، آرد گندم، شکر، روغن، زعفران، آب، گلاب و تخم مرغ، ترکیبات اصلی نان خرمایی را تشکیل می‌دهند. همچنین که از زیره نیز در این شیرینی استفاده می‌شود. انواع مختلفی از نان خرمایی در بازار وجود دارد. شیرینی خرمایی عمدتاً در نوع ساده و گردویی شناخته شده است.

اینکه این خوردنی لذیذ با عنوان نان در ابتدای آن شناخته می‌شود، دلالت بر ویژگی خاص آن دارد. نان، از بهترین خوراکی‌ها در جهان و به خصوص در بین ما ایرانیان است. حال وقتی نان و خرما در کنار هم قرار می‌گیرند می‌توانند یک غذای کامل را تشکیل دهند. به ویژه اگر نان خرمایی با یک لیوان شیر میل شود. طرز تهیه نان خرمایی خانگی، موضوع مورد بحث ما در این مقاله است.

راه‌های زیادی برای پخت نان خرمایی وجود دارد!

نان خرمایی در چند شهر ایران به عنوان یکی از سوغاتی‌های اصلی آن محل شناخته شده است. نان خرمایی کرمانشاهی، نان خرمایی دزفول و گرگان از جمله معروف‌ترین‌ها در کشور ما هستند. در این مقاله قرار است طرز تهیه نون خرمایی را به چند شیوۀ مختلف با هم مرور کنیم. آشنایی با دستور پخت کلوچه خرمایی می‌تواند بسیار مفید باشد.

هنگامی که بدانید طرز تهیۀ این شیرینی آسان‌تر از چیزی است که فکر می‌کردید، از آن پس یک صبحانه، میان وعده و افطاری عالی را پیش رو خواهید داشت. به ویژه اگر سعادت خوردن شیرینی خوشمزه‌ای را داشته باشید که دست‌پخت خودتان است. پس بیش از این فرصت را از دست نداده و طرز تهیه شیرینی خرمایی را می‌خوانیم.

چند شیوۀ مختلف برای پخت نان خرمایی بزرگ خانگی!

پیش از اینکه وارد بحث اصلی شویم لازم است نکته‌ای را ذکر کنیم. پخت نان خرمایی نکاتی دارد که دانستن آن‌ها ضروری است. به علاوه اینکه چندین مدل مختلف از نان خرمایی وجود دارد. شاید آنچه شما به عنوان نان خرمایی می‌شناسید، به روشی متفاوت پخته شود. بنابراین توصیۀ ما این است که مواد لازم، روش پخت، مراحل و نکات مربوط به آن‌ها را به دقت بخوانید. آنچه در ابتدا می‌خوانیم، آموزش پخت نان خرمایی با خمیر ترد است.

مواد لازم برای پخت شیرینی خرمایی

مواد زیر، ضروریاتی هستند که برای تهیۀ نانِ شیرینی خرمایی استفاده می‌شوند:

• تخم مرغ: ۲ عدد
• وانیل: یک چهارم قاشق چای‌خوری
• شکر: نصف پیمانه
• روغن مایع: یک پیمانه
• آرد سفید: سه و نیم پیمانه
• بیکینگ پودر: یک قاشق چای‌خوری
• نشاستۀ ذرت: ۲ قاشق غذاخوری
• شیر خشک: ۲ قاشق غذاخوری
• شیر: نصف پیمانه

برای تهیۀ مواد میانی نان خرمایی، به مواد اولیۀ زیر نیاز خواهیم داشت:

• خرما: ۳۰۰ گرم
• کره: یک قاشق غذاخوری
• پودر دارچین: نصف قاشق چای‌خوری
• پودر هل: یک قاشق چای‌خوری

مراحل تهیۀ خمیر و نانِ شیرینی خرمایی

ابتدا تخم مرغ‌ها را همراه با وانیل، شکر و روغن مایع درون مخلوط کن برقی بریزید. مخلوط کن را روشن کرده و اجازه دهید ترکیب به خوبی هم زده شود. در نهایت باید مخلوط کاملاً صاف و یکدست ایجاد شود. آرد سفید را درون یک ظرف مناسب بریزید. بیکینگ پودر، نشاستۀ ذرت و شیر خشک را به آرد سفید اضافه کرده و همۀ مواد را با هم مخلوط کنید. سپس، ترکیبی که با تخم‌مرغ‌ها درست کرده بودید را به مواد خشک اضافه کنید.

نان خرمایی را می‌توان به عنوان یک وعده غذایی کامل به حساب آورد.

پس از اضافه کردن تخم مرغ‌ها به آرد، ابتدا آن‌ها را با قاشق هم بزنید تا تخم مرغ و آرد به خورد یکدیگر بروند. سپس ترکیب را با دست هم زده و ورز دهید تا خمیری سفت و جمع شده به وجود آید. دقت کنید که خمیر را بیش از اندازه ورز ندهید. چرا که ممکن است روغن خمیر از آن جدا شده و کیفیت شیرینی را پایین آورد. در کل، نیازی به ورز دادن زیاد نیست.

نصف پیمانه از شیر را آرام آرام به خمیر اضافه کنید. اضافه کردن شیر به این منظور است که خمیری نرم، ملایم و لطیف حاصل شود. از این رو، اینکه چه میزان شیر اضافه کنید بستگی به کیفیت آرد دارد. به صورت میانگین چیزی حدود یک چهارم پیمانه شیر لازم خواهد بود. تشخیص کیفیت خمیر به این صورت است که نباید به دست بچسبد. در حین اضافه کردن شیر، خمیر را با دست ورز دهید. هنگامی که خمیر به حالت عدم چسبندگی رسید، دیگر به آن شیر اضافه نکنید. روی خمیر را پوشانده و آن را به مدت پانزده دقیقه استراحت دهید.

آماده کردن مواد میانی شیرینی خرمایی

جهت آماده کردن مواد میانی شیرینی خرمایی، ابتدا هستۀ خرماها را خارج کنید. برای نتیجۀ بهتر، خوب است که پوست خرماها را نیز بگیرید. سپس خرما را داخل مخلوط کن برقی ریخته و بگذارید به خوبی میکس شوند. همچنین می‌توانید خرماها را اندکی تفت داده تا نرم شوند. سپس آن‌ها را با یک چنگال کاملاً له کنید تا حالتی خمیری به خود بگیرند. بعد از آن، کره‌ای که به دمای محیط رسیده است را به خرمای له شده اضافه کنید. پودر هل و دارچین را هم به مواد افزوده و کاملاً هم بزنید تا یکدست شوند. مواد میانی شیرینی آماده است. آن را برای استفاده درون یک قیف یکبار مصرف بریزید.

حالا وقت پختن نان خرمایی است!

خمیری که استراحت کرده است را چند قسمت کنید. هر قسمت را به شکل یک استوانه در آورید. روی تختۀ آشپزی بزرگ، خمیر استوانه‌ای شده را با وردنه به ضخامت چند میلی‌متر صاف کنید. کناره‌های خمیر را با چاقو ببرید تا خمیر به شکل مستطیل درآید. بخش وسط خمیری که صاف شده است را با مواد میانی پر کنید. لایه‌ای از خرمای له شده را به ضخامت دلخواه (نه خیلی زیاد) روی خمیر قرار داده و آن را کمی با دست صاف کنید. لبه‌های خمیر را از هر دو طرف بلند کرده و روی هم قرار دهید.

مواد میانی باید کاملاً توسط خمیر پوشانده شوند. بخش‌‌های به هم چسبیده خمیر را به آرامی صاف و مسطح کنید تا خمیر حالتی شبیه به یک استوانۀ باریک و بلند به خود بگیرد. با حرکت ملایم چنگال روی خمیر، روی آن طرح بیندازید. این کار را به گونه‌ای انجام دهید که باعث پاره شدن خمیر و بیرون آمدن مواد میانی از آن نشود. حال، با یک چاقوی تیز، خمیر را به قطعات دلخواه برش دهید. بهتر است بعد از هر برش، چاقو را با دستمالی نم دار تمیز کنید تا مواد میانی آغشته شده به آن پاک شوند.

نان خرمایی را می‌توان همراه با پنیر نوش جان کرد!

سینی فر را با کاغذ روغنی بپوشانید. خمیر نان خرمایی را داخل سینی‌ بچینید. فر را روشن کرده و روی دمای ۱۹۰ درجۀ سانتی‌گراد تنظیم کنید. سپس سینی را داخل فر قرار دهید و اجازه بدهید به مدت پانزده دقیقه بپزند. بعد از پخته شدن، به مدت پنج دقیقه گریل را روشن کنید تا روی نان طلایی شود. بعد از اینکه روی نان طلایی شد، ‌سینی را از فر خارج کرده و اجازه دهید تا خنک شوند. نان خرمایی آمادۀ خوردن است!

نان خرمایی؛ سوغاتی محبوب کرمانشاهی!

همان‌طور که گفتیم، نان خرمایی مدل‌های مختلفی دارد. آنچه پیش از این خواندیم، ساده‌ترین روش برای تهیۀ نان خرمایی است. یکی دیگر از انواع این شیرینی، نان خرمایی کرمانشاهی است. یکی از سوغات کرمانشاه، نان خرمایی است که محبوبیت زیادی دارد. طرز تهیۀ نان خرمایی کرمانشاهی اندکی متفاوت از چیزی است که گفتیم. همچنین که در پخت نان خرمایی کرمانشاهی از مواد اولیۀ متفاوتی استفاده می‌شود که عبارت‌اند از:

• آرد سفید: نیم کیلوگرم
• کرۀ گیاهی یا مارگارین: ۲۵۰ گرم
• ماست: ۲۵۰ گرم
• نمک: یک قاشق چای‌خوری
• بیکینگ پودر: یک قاشق مرباخوری
• خرما: نیم کیلوگرم
• مغز گردو، بادام یا پسته: به میزان دلخواه
• دارچین: یک قاشق چای‌خوری
• زعفران آب شده: یک قاشق مرباخوری

طرز تهیه نان خرمایی کرمانشاهی

ابتدا هستۀ خرماها را گرفته و آن‌ را چرخ کرده یا له کنید. کره را روی حرارت گذاشته تا آب شود. ماست، بیکینگ پودر، زعفران و کرۀ آب شده را با هم مخلوط کنید. آرد را الک کرده و به همراه وانیل، کم کم به مخلوط اضافه کنید و هم بزنید. سپس خمیر را به خوبی ورز دهید. دقت کنید که ورز دادن خمیر به اندازه‌ای نباشد که باعث خارج شدن کره از آن شود. سپس خمیر را در ظرفی مناسب قرار داده و روی آن را بپوشانید. آن را در جایی خارج از یخچال قرار دهید تا جا بیفتد. مدت زمانی حدود ۱٫۵ تا ۲ ساعت به این منظور کافی خواهد بود.

مناطق مختلف ایران هرکدام نان خرمایی خاص خود را دارند.

در مرحلۀ بعد، تکه‌هایی به اندازۀ یک گردو از خمیر بردارید و درون آن را با خرمای له شده و پودر مغزیجات پر کنید. بعد از پر کردن آن‌ها، خمیر را بسته و آن را به هر شکلی که دوست دارید درآورید. فر را روشن کنید و آن را روی حرارت ۱۷۰ درجۀ سانتی‌گراد تنظیم کنید. سینی فر را با کاغذ روغنی بپوشانید. خمیرهایی که درست کرده‌اید را در سینی فر بچینید. سینی را به مدت ۲۰ تا ۲۵ دقیقه در طبقۀ میانی فر قرار دهید. زمانی که رنگ شیرینی طلایی شد، می‌توانید سینی را از فر خارج کنید. برای تزئین شیرینی‌ها می‌توانید روی آن‌ها را با مقداری کنجد بپوشانید. اجازه دهید نان خرمایی خنک شده تا آمادۀ سرو شوند.

طرز تهیه نون خرمایی گرگانی

نان خرمایی گرگانی، یکی دیگر از مدل‌های این شیرینی خوشمزه است که به آن نان عیدی هم گفته می‌شود. این نان که بیشتر در ایام عید نوروز و دیگر جشن‌ها برای پذیرایی از مهمانان پخت می‌شود، به نام کلمبو هم شناخته می‌شود. در گذشته، عمدتاً این نان در منازل تهیه می‌شد. اما در حال حاضر می‌توان آن را در بسیاری از کارگاه‌های شیرینی‌پزی نیز یافت. نان عیدی یا کلمبو یکی از سوغاتی‌های شهر گرگان و همچنین استان گلستان است. این نان هم مثل دیگر نان‌های خرمایی، از دو بخش نان و مغز تشکیل شده است. در ادامه، طرز تهیه نان خرمایی گرگان را با هم می‌خوانیم.

مواد لازم برای تهیه نان خرمایی گرگان

• آرد: یک و نیم پیمانه
• روغن جامد: یک سوم پیمانه
• شکر: یک قاشق غذاخوری
• بیکینگ پودر: یک قاشق چای‌خوری
• شیر: ۶ قاشق غذاخوری
• نمک: نصف قاشق مرباخوری
• سیاه دانه: یک قاشق چای‌خوری
• رازیانه: یک قاشق چای‌خوری
• زیره: نصف قاشق مرباخوری
• خرما: ۲۰۰ گرم

طرز تهیه نان خرمایی گرگان (نان عیدی)

ابتدا روغن و آرد را درون یک ظرف مناسب ریخته و با هم مخلوط کنید. این کار را می‌توانید با قاشق یا هم زن انجام دهید. لازم است که روغن کاملاً به خورد آرد برود. سپس بیکینگ پودر، نمک و شکر را افزوده و شیر را کم کم اضافه کنید. سیاه دانه، رازیانه و زیره را نیز بعد از شیر اضافه کنید. به مدت ۵ دقیقه، همۀ مواد را ورز دهید. حالتی که خمیر در نهایت به خود می‌گیرد باید به گونه‌ای باشد که به دست نچسبد. در غیر این صورت، کلوچه‌ها شکل خوبی به خود نخواهند گرفت.

ابتدا پوست خرماها را کنده و سپس هستۀ آن‌ها را خارج کنید. خرما را داخل یک قابلمه ریخته و مقدار کمی روغن به آن اضافه کنید. به مدت ۵ دقیقه روی حرارت ملایم قرار دهید تا نرم شده و آن را له کنید. به اندازۀ یک گردو از خمیر جدا کنید. مقداری خرما برداشته و داخل خمیر بگذارید. آن را پیچیده و آمادۀ پخت کنید. فر را از قبل گرم کرده و روی دمای ۱۸۰ درجۀ سانتی‌گراد تنظیم کنید. کلوچه‌ها را به مدت ۲۰ دقیقه داخل فر بگذارید تا پخته شده و رنگی طلایی به خود بگیرند. سپس آن‌ها را از فر خارج کرده و سرو کنید.

نان خرمایی گرگانی برای گرگانی‌ها‌!

همانطور که گفتیم یکی از شیرینی‌های معروف و محبوب گرگان ، “نان خرمایی گرگان” است. نان محلی گرگان بسیار معروف است و نان‌هایی مثل نان شیرمال گرگان هم بسیار پر طرفدار است. اگر اهل آشپزی نیستید، نگران نباشید. می‌توانید با استفاده از سرویس‌های سفارش آنلاین شیرینی در گرگان، فقط با یک گوشی موبایل شیرینی یا نان محبوبتان را سفارش دهید و لذت ببرید. نوش جان!

نان خرمایی دزفول؛ سوغاتی خوزستان

پخت نان خرمایی در استان خوزستان نیز رواج دارد. طرز تهیه نان خرمایی دزفول نیز تفاوت چندانی با دیگر نمونه‌های آن ندارد. در ترکیبات اولیۀ این نان از زنجبیل و زیره سبز استفاده شده است. برای پخت نان خرمایی دزفول به روش زیر عمل کنید. مواد لازم برای پخت نان عبارت‌اند از:

• آرد سفید: ۵۰۰ گرم
• کره: ۱۰۰ گرم
• روغن جامد: ۱۰۰ گرم
• زیره سبز: یک قاشق غذاخوری
• شیر: ۲۰۰ گرم
• زنجبیل: یک قاشق چای‌خوری
• دارچین: یک قاشق چای‌خوری
• خرما: ۷۵۰ گرم
• خمیر مایه: یک قاشق غذاخوری
• شکر: یک قاشق غذاخوری

طرز تهیه نان خرمایی دزفول

ابتدا خمیر مایه را با شکر و مقداری آب ولرم مخلوط کنید و روی حرارت ملایم قرار دهید. در ظرف را گذاشته تا خمیر مایه عمل بیابید. آرد سفید را الک کرده و درون ظرفی بزرگ بریزید. سپس زیره سبز را با آن مخلوط کنید. به مخلوط آرد و زیره روغن اضافه کنید تا آرد حالتی چسبنده به خود بگیرد. آرد را با نوک انگشت مخلوط کنید و سپس خمیر مایه عمل آمده و شیر را به آن اضافه کنید. شیر باید در حدی ریخته شود که خمیر شل نشده و لطافت خود را حفظ کند. سپس خمیر را به مدت یک تا دو ساعت در دمای محیط بگذارید. روی آن را با پارچه‌ای تمیز پوشانده تا حجیم شود.

نان خرمایی را می‌توان به عنوان یک میان‌وعده خوشمزه نیز نوش‌جان کرد.

خرماها را پوست گرفته و هستۀ آن‌ها را جدا کنید. سپس خرما را با پودر زنجبیل و دارچین مخلوط کنید. آن‌ها را با هم ورز داده تا خرماها نرم شده و حالتی خمیری به خود بگیرند. پس از اینکه خمیر آماده شد، یک چانه از آن را برداشته و وسط آن را گود کنید. مقداری خرما را داخل خمیر گذاشته و آن را ببندید.

سپس خمیر را روی تختۀ آشپزخانه قرار داده و آن را با وردنه صاف کنید. در این مرحله می‌توانید روی خرما را با چنگال طرح دهید. همچنین مقداری کنجد یا آب زعفران روی آن بپاشید. خمیر را در سینی فر گذاشته و اندکی به آن استراحت دهید. فر را روشن کرده و روی دمای ۱۸۰ درجۀ سانتی‌گراد تنظیم کنید. زمانی که کلوچه‌ها رنگی طلایی به خود گرفتند یعنی آمادۀ سرو شده‌اند.

طرز تهیه نان خرمایی بدون فر

برای تهیه نان خرمایی بدون فر، روند کار چندان متفاوت نیست. همۀ مراحل تهیۀ خمیر، درست کردن مغز نان و عمل آوردن آن‌ها شیوه‌ای مشابه دارد. تنها تفاوت، در زمانی است که می‌خواهید کلوچه‌ها را طبخ دهید. به این منظور، درون تابه‌ای را با کاغذ روغنی بپوشانید. کلوچه‌ها را با فاصله در تابه قرار دهید. شعله پخش کن را روی اجاق گذاشته و آن را با حرارت ملایم و بسیار کم روشن کنید. تابه‌ای که کلوچه‌ها در آن قرار دارند را روی حرارت بگذارید. درب تابه را گذاشته و اجازه دهید به مدت ۳۰ دقیقه پخته شوند. زمانی که کلوچه‌ها رنگی طلایی به خود بگیرند، یعنی آمادۀ مصرف هستند.

چند نکته دربارۀ نان خرمایی بدانیم!

• در ترکیبات مواد میانی نان خرمایی می‌توانید از مغریجات مختلف استفاده کنید. گردو، بادام و کنجد از بهترین مغریجات هستند. بهتر است مغزیجات را زیاد پودر نکنید.
• در صورتی که از شیر خشک در ترکیبات نان استفاده کنید، رطوبت، طعم و رنگ نان بهتر خواهد شد. همچنین که ارزش غذایی آن نیز افزایش می‌یابد. اضافه کردن شیر خشک به خمیر می‌تواند باعث شکل‌دهی بهتر به خمیر شود. مواد خشک از قبیل آرد و شیر خشک را حتماً الک کنید.
• برای اینکه لطافت بافت نان بیشتر شود، به جای استفاده از آرد می‌توانید از نشاستۀ ذرت استفاده کنید. نشاستۀ ذرت به دلیل طعم و رنگ خنثی، تأثیر زیادی در بافت ملایم نان خواهد داشت.
• بهتر است که مواد لازم برای تهیۀ نان را با همزن برقی مخلوط کنید. اما اگر دسترسی به همزن برقی ندارید، می‌توانید از همزن دستی استفاده نمایید. لازم است که مواد نان را به قدری هم بزنید تا به رنگ کرم درآمده و حالتی کش‌دار به خود بگیرد.

اگر به تهیه نان علاقه مند هستید:

طرز تهیه نان قندی

طرز تهیه نان کروسان شکلاتی

طرز تهیه نان شیرمال خانگی (با/بدون فر)

طرز تهیه کلوچه خرمایی (شیرینی خرمایی)